Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

I.1. Alegia zer den
I. ALEGIAREN KONTZEPTUAZ
I. Alegiaren kontzeptuaz
Izanaren itzala ohi dugu izena. Izenetik hasi behar, beraz, izana hobeto
zedarritzeko.
I.1.1. Alegiaren izenaz
Termino bat baino gehiago erabili zen Grezia klasikoan alegia izendatzeko.
Aisopeioi lógoi erabili zen gehien; baina, bi hitz zituelako, deseroso gertatzen zen, eta,
hizkuntza-ekonomiaren legearen indarraz, beste batzuk erabili ziren, hala nola aínos,
esan nahi baitzuen kontakizun-ipuin eta, baita ere, igarkizun. Beste bi termino ere erabili
ziren: lógos eta mýthos. Aínosek baino esanahi generikoagoa zuten bi hitz horiek;
igarkizunaren konnotazioak galduak zituzten. Grekoz ez zen, beraz, esamolde berezi
bakarra egon alegia genero gisa izendatzeko; izendapenaren zehaztasun eza aintzat hartu
behar da alegia definitzeko orduan (Morocho, 1994: 17-18).
Latinez, bestalde, fabula dugu generoaren izena, eta aldi berean berbaldi edo
solas eta kontakizun adierazten ditu. Fabula izena, fari latin aditzetik dator, hots, berba
egin; baita phao aditz grekotik ere, berba egin, halaber. Azken buruan, bha edo bhas
erro sanskritoari dagokio bete-betean, hau da, oihu egin edo esan (Aguilera in Esopo y
Fedro, 1967: 7).
7