Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz
Eg 113); perdices y pichones/egazti bikaiñak (Sam 220, Eg 197); soldado/lejioiko bat
(Sam 215, Eg 197)…
Izen-sintagmak bakundu zituen, adjektiboak kenduz: liebre infeliz/erbia (Sam
62, Eg 19); Águila altanera/arranoa (Sam 63, Eg 19); el triste huido/otsoa (Sam 135, Eg
109); buen jumento/lagun (Sam 135, Eg 109)…
Sinesmenak. Jainkoa agertzeko berariazko gogoa erakutsi zuen arabar
berridazleak “Lurgiña ta Goikoaren ardura alegian”, gaztelaniazko Providencia,
antonomasiaz, hala ulertu behar bada ere:
[Ø]
Aquí la Providencia
Manifestarle quiso
Que supo a cada cosa
Señalar sabiamente su destino. Sam 138
318
Jaunari eskerrak ematen laztanki
ta egi onek siñistuten sendoki:
JAINKOAREN ARDURA, JAKITUNENA,
GIZA-ONGIAREN BILLA DABILLENA
BAITA BIZI DIREANEN GUZIENA. Eg 113
Kontzeptuak. Ohitura-irudi batez jantzi zuen, adibide honetan, alegia-sarrera,
euskal kolorea emateko:
[Ø]
Picaba impertinente
En la espaciosa calva de un anciano… Sam 74
Pagadi bean, zelaia
Zelai erdian, etxea.
Etxe-atean, aitona
aizea artzen… Udara…
Bero larregi. Sargori…
Au bai txirene! Txapela
kentzen du aitonak! Darakus
buru soildua, dirdaitsu,
zuri-zuria… Ba-dator
euli petrala… Eg 39
Denboran eta espazioan kokatu zituen alegiok, euskal paisaiaren irudi bukolikoa
erantsiz, alegia hauei:
[Ø] Un pájaro inocente
Herido de una flecha
Guarnecida de acero
Y de plumas ligeras… Sam 85
[Ø]
De la rama de un árbol… Sam 161
Txori ta oianaz Erdi Aroan
Euskal-Erria beteta zegoan.
Lumatxo ta altzairuztatu geziaz,
Gaizki zauritu txori batek, inkaz… Eg 43
Baserri bat… Euskalerrian gaude…
Inguruan, zumar zaarrak daude…
Zuaitz baten besangan… Eg 137
Izen bereziak. Pertsona-izenak eta pertsonaia-izenak itzultzeko garaian Egeak
ez zuen estrategia bateraturik erabili. Batzuetan, egokitu egin zituen: Pedro Ponce el
valeroso/Peru Goñi, gizon ausartia (Sam 212, Eg 207); Juan Carranza el prudente/Jone,
lagun zuurra (Sam 212, Eg 207); Pedro Fernández/OIANDARRA (Sam 139, Eg 113);
Anarda la bella/Estitxu polita (Sam 205, Eg 187). Bestetan, ordain literala eman zuen:
Demetrio y Menandro/Demetir eta Menander (Sam 178, Eg 159); Demetrio el