Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Corpusa eta iturriak
VI. Euskal berridazleen alegiak
Zenbait iturri klasiko erabili zituen Intzagaraik Ipuiyak berridazteko. Fedro izan
zuen iturri nagusi: 35 alegia kokatu ditut Fedroren izenpean. Samaniego izan zen
kopuru aldetik bigarren iturria: 10 alegia egokitu dizkiot. Kopuru murritzez, Esopo (1)
eta La Fontaine (2 alegia). Zazpi alegia, berriz, hibridoak dira, ezin baitaiteke inoren
egiletza irmoki aldeztu. Lau alegia, aldiz, tesi honen corpusetik kanpo utzi ditut: “Astoa
ta zinburiña”, Iriarterena delako (“El burro flautista”, hain zuzen) eta beste hirurak,
beste iturri batekoak edo Intzagaraik berak asmaturikoak direlako 96 .
Euskaratzailea Lanak Noiz Alegiak:
zenbat, nola
Iturriak
Ramon Intzagarai Ipuiyak 1922 59 hl 1 Eso
“ELURMENDI”
35 Fe
2 Lf
10 Sam
7 hibri
INTZAGARAI, Ramon “ELURMENDI” (1922). Ipuiyak Elurmendi’k euskeratuak.
Donostia: Eneko Deunaren irarkola. ARGIA’ren idaztiak.
[“Zakuŕ atzeŕitaŕa” Fe I-19. “Zakuŕ gosetiya” Fe I-20. “Zakuŕ zintzoa” Fe I-23.
“Igel aundinaya” Fe I-24. “Uxo ergelak” Fe I-31. “Igel ikaratiya” Fe I-30. “Leoya ta astoa”
Fe I-11. “Iskiñoso aŕoa” Fe I-13. “Mirua, erbiñudea ta basurdea” Fe II-4. “Bi asto zamari”
Fe II-7. “Otsoa ta bildotxa” Fe I-1. “Igelak nagusi eske” Fe I-2. “Iskiñoso edernaya” Fe I-3.
“Zakuŕ zuriya” Fe I-4. “Beya, auntza, ardiya ta leoya” Fe I-5. “Otsoa laŕi” Fe I-8.
“Buŕigoya ta erbiya” Fe I-9. “Oreiña ituŕiyan” Fe I-12. “Astoaren sena” Fe I-15. “Oreña ta
ardiya” Fe I-16. “Igelak eta eguzkiya” Fe I-6. “Zapatagiĺea sendagiĺe” Fe I-14. “Axerixa ta
amiomo edo ziguña” hibri. “Leoya azkenetan” Fe I-21. “Leoya ta xagua” hibri. “Nilo
ibayan” Fe I-25. “Miru ta axeri amak” Fe I-28. “Basauntza itzulika” Fe II-8. “Moŕoi
zuriya” Fe II-5. “Lotsagabea ta jakintsua” Fe III-5. “Katamotza ta artzayak” Fe III-2.
“Euliya ta mandoa” Fe III-6. “Zakuŕa ta otsoa” Fe III-7. “Anton ta bere adizkideak” Fe III-
9. “Oĺoa ta uŕezko eŕastuna” Fe III-12. “Pagoa ta kañabela” hibri. “Oĺazar bat eta lapuŕak”
Eso 158. “Erbiñudea irin-jantziyan” Fe IV-2. “Indioĺaŕen eŕeminka” Fe III-18. “Axeriyan
mastipean” hibri. “Gizona ta zugea” hibri. “Txeŕiya ta astoa” Sam I-1. “Zaldiya ta astoa”
hibri. “Mitxeleta ta barakuŕkuĺua” Sam VIII-7. “Abere artean izuŕiya” Sam III-2. “Xaguxaŕa
ta erbinudea” Sam VIII-6. “Txaberama ta apobeltza” Sam IV-11. “Oĺaŕa ta axeriya” hibri.
“Arkumea ta otsoa” Sam II-18. “Oĺaŕ azkaŕa” Sam VI-4. “Bi zakur” Sam IX-3. “Kosk
samiña” Sam I-17. “Margolarien lana” Sam I-6. “Akuriya, erbiñudea ta katua” Lf VII-15.
“Uxoa ta txinguŕiya” Lf II-12.]
96 “Txardieta, albanoa ta ixkira”, “Jakintsu bat eta bere moŕoya” eta “Otsoa ta arkumea”.
263