26.08.2013 Views

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

VII. Ondorioak<br />

Euskal Pizkundean, sistema ideologiko-politiko hegemonikoei<br />

aurre egin behar izan zielako biziberritu <strong>eta</strong> eraldatu zen<br />

alegiagintza. <strong>Alegia</strong>gintzak hezkuntzaren bideak alde batera utzi<br />

<strong>eta</strong> herri-lirikaren bidetik jo zuen. Horregatik, euskal idazle<br />

ugarik alegia originalak sortu zituzten (Arrese Beitia, artolatarrak,<br />

J.I. Uranga, V. Iraola, C. Erkizia, J. Otamendi, F. Kasal, K.<br />

Otaegi…); Lore Joko<strong>eta</strong>n aurkeztuta, irabazle gertatu ziren<br />

alegialari hai<strong>eta</strong>ko batzuk (Adema, Ibarrart, Ramon <strong>eta</strong> Jose<br />

Artola); <strong>eta</strong> alegia gehienak aldizkarien bidez hedatu ziren<br />

(Euskal-Erria...). Bilakaera horr<strong>eta</strong>n, alegialari batzuk (Adema)<br />

gizarte- <strong>eta</strong> politika-gaiak lantzen hasi ziren. Joera hori areagotu<br />

zen Sabino Aranak estatu-nazioa definitzearekin batera,<br />

irakaspenak politika-gaiez hornitu baitzituzten alegialari batzuek<br />

(J. Altuna, K. Enbeita).<br />

XX. mendearen bigarren hamarkadan hasita, euskal<br />

irakaskuntzaren esparrura jauzi egin zuten berriz alegiek, <strong>eta</strong><br />

gerren etena alde batera utzita, hor egon dira gaur arte.<br />

Aldizkari<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> liburu<strong>eta</strong>n argitaratu ziren. Umeentzako euskal<br />

testuen premia gorriak bideratu zituen alegia-berridazleen<br />

ekimenak, idazle batzuk euskal kultura zabaltzeko didaktikabideez<br />

kezkatzen hasi baitziren. Oraintsuago, XX. mendeko<br />

hirurogeiko hamarkadan hasita, euskal argitaletxeek irudidunliburu<strong>eta</strong>n<br />

argitaratu dituzte alegiak, umeen kontsumorako.<br />

Poetika hertsatzailean, honako hauek azpimarratu behar dira:<br />

Poetika horaziarra dugu euskal berridazle gehienen oinarrian: irakatsi <strong>eta</strong><br />

atsegin eman. Erabiliak izatea da asmo nagusia, honako gai hauek<br />

lantzeko: morala, kristau-ikasbidea, gaztelania, frantsesa <strong>eta</strong> euskara.<br />

Didaktika-ahalegina egin zuten ikask<strong>eta</strong> atsegina izan zedin <strong>eta</strong>,<br />

horr<strong>eta</strong>rako, alegia asko kantatzeko egin ziren (Adema, Mendizabal,<br />

Etxebarria Ayesta…). Beste berridazle batzuek buruz ikas zitezen nahi<br />

izan zuten <strong>eta</strong>, hartarako, bertso neurtu<strong>eta</strong>n jarri zituzten alegiak (Zabala,<br />

“Haurtxoa” <strong>eta</strong> “Urtxintxa” proiektuen egileak, Biguri…).<br />

375

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!