Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

V. Sorburu-testuen testuinguruak
Besteak beste, irakaspenaren auzian izan zen berritzailea. Jokabide bat baino
gehiago erabili zuen: batzuetan, bukaeran ipini zuen irakaspena; beste batzuetan,
hasieran, Fedrok bezala. Hala ere, ez zuen beti esplizituki adierazi irakaspena; noiz edo
noiz, irakurleak ondorioztatu behar du alegiaren erakutsia.
Irakaspena bigarren plano batean uzteak, horrexek bereizten du La Fontaine
aurreko alegialariengandik, Janssensen ustez:
Ce qui distingue La Fontaine des fabulistes précédents, c’est que la morale, qui
est leur premier souci, est pour lui tout à fait accessoire. Poète, il se préoccupe moins de
corriger les mœurs que d’écrire des vers; fabuliste, il ne perd pourtant pas de vue que
l’enseignement moral ne peut être éliminé de la fable : il lui fait donc une place, mais
une place secondaire (Janssens, 1955: 45).
Ildo berean, Guichemerrek esan zuen anekdotaz gehiago axolatu zela La
Fontaine irakaspenaz baino:
Une comparaison des fables de La Fontaine avec celle d’Esope et de Phèdre
montre que l’anecdote l’a intéressé beaucoup plus que la moralité proprement dite,
souvent réduite à un ou deux vers (Guichemerre, 1964: 181).
Urrunagora joan zen Giraudoux (1980: 105): “J’ai découvert que les fables de
La Fontaine ne sont pas de fables, mais des contes”. Areago: “...c’étaient nos contes des
Milles et Une Nuits...” (ibidem: 107).
Bestelako berritasunik ere egotzi izan zaio. Dandreyren ustez, La Fontaineren
meritu nagusia hau da: “la transposition d’un genre didactique en poème” (1992: 16).
Ñabardurak jarri behar zaizkio, hala ere, baieztapen horri, gauza jakina baita Fedrok eta
beste batzuek emana zutela aspaldi poesiarainoko jauzi hori.
Baina, zein izan zen, ordea, meritu nagusia? Zer egin zuen La Fontainek ordura
arteko alegialariek egin ez zutena? Zergatik da gaur egun ere idazlerik herrikoiena
Frantzian 8 ?
Gustu ona izatea, horra lehenengo meritua. Vosslerrek “gustu onaren genio”
deitu zion (1947: 29). Dandreyk dioskunez (1992: 16), bestalde, La Fontainek
apologoaren laburtasun lakonikoa alaitasun kitzikatzaile bilakatu zuen. Irakurleei
gustagarri gertatu zitzaien, gozamena eta gogoeta eragiten baitzizkien. Geruzezek dio
8 Frantziako haur guztiek ikasi dute buruz La Fontaineren alegia bat edo beste. Horren lekuko
izan zen gure aita zena, Donibane Lohitzuneko eskolan ikasi baitzituen alegia batzuk, familia hara aldatu
zenean, faxismotik ihesi. Beti izan zituen testu haiek akorduan. Beti izan zen konposizio haiek erraz
errezitatzeko gai.
95