26.08.2013 Views

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Alegia</strong> <strong>klasikoak</strong> <strong>euskaraz</strong><br />

380<br />

Irakaspenen mezuari dagokionez, honako ondorio hauek ditugu:<br />

Berridazle gehienen joera nagusia da berdin antzeko mezua ematen<br />

saiatzea. Hala <strong>eta</strong> guztiz ere, alegi<strong>eta</strong>ko irakaspena kristau-moralera<br />

etorrarazi zuten lehen euskal berridazleek: Bizenta Mogelek <strong>eta</strong> Juan<br />

Antonio Mogelek, Iturriagak <strong>eta</strong> Goyhetchek, batez ere. Gizarte-mailen<br />

arteko desberdintasunak salatzeko erabili zituzten inoiz irakaspenak J.A.<br />

Mogelek <strong>eta</strong> Ademak. Politika-auziei buruzko bere ikuspegia emateko<br />

<strong>eta</strong> herri-nortasuna indartzeko baliatu zituen Ademak. Eta Altuna<br />

Aldasorok ideologia jeltzalea zabaltzeko. Oro har, euskal alegialariak<br />

alegialari <strong>klasikoak</strong> baino moralistago agertu ziren lanari buruz<br />

(Goyhetche, Leon, Egea, Mendizabal).<br />

Irakaspenaren formari dagokionez, egile batzuek, irakurleari edukia<br />

argitu beharrez, berbatsuago jokatu zuten, hala nola, B. Mogel,<br />

Goyhetche, Iturriaga <strong>eta</strong> Altuna Aldasorok. Beste batzuek, forma aldatu<br />

zioten irakaspenari, bertsoak erantsita: B. Mogel <strong>eta</strong> Mendizabal.<br />

Bakarren batek irakaspenik ez zuen eman: Moulier.<br />

Poesia berridazteko moduei dagokienez, honako ondorio hauek ditugu:<br />

Berridazle gehienek modu analogikoaren <strong>eta</strong> modu organikoaren artean<br />

jardun zuten.<br />

Berridazle batzuek ardura berezia ipini zioten formari, <strong>eta</strong> euskal<br />

metrikara ekarri zituzten alegiak (Iturriaga, Adema, Biguri). Edo<br />

erritmoa <strong>eta</strong> errima bereziki landu zituzten (Moulier, Egea).<br />

Beste berridazle batzuek eduki semantikoa aintzatetsi zuten, hizkuntzen<br />

arteko konparazio lana errazteko (Archu), beren ekarpenak egiteko<br />

(Goyhetche), ahalik <strong>eta</strong> fidelena izateko (Arrese Beitia, Leon, Egea), hitz<br />

lauz jartzeko (Mendizabal, Arregi).<br />

Inoiz, bakarren batek modu mimetikoaren zantzuak erakutsi zituen (J.A.<br />

Mogel).<br />

Eta formaz <strong>eta</strong> edukiaz ezaxolatzen denik ere bada, hots, berridaztean<br />

modu desbideratua hautatzen duenik (Moulier).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!