26.08.2013 Views

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

III. Metodologiaren oinarriak<br />

gainera, baliokidetzarena ikusmolde hau zutenentzat. Sorburu-testuaren egilea goretsi<br />

zuten <strong>eta</strong> itzultzailea gutxietsi.<br />

Arlo teorikoan, oso gutxitan jardun zuten literatura-itzulpenaz. Itzultzea bera<br />

zuten jomuga, <strong>eta</strong>, horrekin batera, itzultzen irakastea, itzulpena zientzia-jarduera<br />

bilakatzea helburu. Hizkuntzalaritza konparatuaren printzipioak <strong>eta</strong> metodoak erabili<br />

zituzten itzulpena ikertzeko. Hala, gramatika tradizionalaren kategoriak baliatu zituzten<br />

hizkuntzen arteko konparak<strong>eta</strong>n.<br />

Beste zenbaitzuek, ikusmolde linguistikoaren barruan, Estilistikaren printzipioak<br />

onetsi zituzten (Vinay/Darbelnet, 1958; Newmark, 1987…). Estilistikazaleen ekarpen<br />

nagusia izan zen itzultzeko prozedura batzuk zertan diren finkatu <strong>eta</strong> sailkatu izana, hala<br />

nola, mailegua, kalkoa, transposizioa, modulazioa… Autore horien ustez, irtenbide<br />

bakar bat besterik ez dago, balizko guztien artean, itzultzeko garaian. Gaur egungo<br />

ikuspegitik, berriz, ezin zaio aldez aurreko eskemarik ezarri itzultzeari.<br />

70eko hamarraldiaz gero hasi zen aldarrikatzen itzulpena jarduera diskurtsiboa<br />

<strong>eta</strong> testuala dela. Autore asko (Seleskovitch, Catford…) testu-tipologiaren garrantzia<br />

nabarmentzen hasi ziren itzulpengintzaren alorrean. Hala, hizkuntzalaritza testualaren<br />

ekarpenak onetsi zituzten. Hizkuntzak konparatzetik testuak konparatzera igaro ziren.<br />

Batez ere, testu barneko alderdiak azpimarratu zituzten analisia egiteko, hots, testuak<br />

barnetik nolako funtzionamendua duen. Hala, bada, konturatu ziren egitura testuala<br />

aldatu egiten dela hizkuntza batetik bestera. Hots, aldatu egiten direla konposizioprintzipioen<br />

hierarkia, konexio mekanismoen erabilera, gaien progresioa <strong>eta</strong> beste. Eta<br />

kontu hauek guztiek behar zutela izan itzulpen-teoriaren aztergai.<br />

70eko hamarkadan, beste ikusmolde bat garatzen hasi zen, ikusmolde<br />

kognitiboa, hain zuzen, psikolinguistikaren <strong>eta</strong> psikologia kognitiboaren printzipioak<br />

onetsita. Itzulpena nabarmendu ordez, itzultze-prozesua aztertzeaz <strong>eta</strong> itzultzeari<br />

eragiten dioten prozesu mentalak aztertzeaz arduratu ziren.<br />

III.1.2. Itzulpenaren ikuspegi filosofikoa<br />

Ikusmolde filosofiko <strong>eta</strong> hermeneutikoek ere egin dute ekarpenik itzulpenari<br />

buruzko teoria garaikide<strong>eta</strong>n. Horien artean, Derrida ezin da aipatu gabe utzi. Bere<br />

dekonstrukzioak eragin handia izan zuen 60ko hamarkadaren azken<strong>eta</strong>n. Derridak<br />

53

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!