26.08.2013 Views

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Alegia</strong> <strong>klasikoak</strong> <strong>euskaraz</strong><br />

izan ziren alegien jasotzaile; halaber, euskaldun hutsak ez ezik, euskaldun berriak ere<br />

izan zituzten alegia-euskaratzaileek jomuga.<br />

Bestalde, itzultzailearen figura agertu zen alegiak berridazten. Haur literaturan<br />

<strong>eta</strong> literatura-sisteman, oro har, garai hon<strong>eta</strong>ntxe hasi zen figura hori garatzen. Santiago<br />

Onaindiaren lana figura honen erakusgarri da, edizio osorik plazaratu ez bazuen ere,<br />

Esoporen alegiak osoki itzultzeko asmoa antzeman baitakioke. Juan Anjel Etxebarriaren<br />

ekimena ere itzultzailearen figurari lotzen zaio. Eta, areago, Egearen <strong>eta</strong> Biguriren<br />

itzulpen osoak.<br />

Edozein modutan, gainbehera doan generoa da alegiagintza, <strong>eta</strong> alegien tradizioa<br />

nolakoa izan den ezagutarazteagatik egin ziren alegien berrargitalpen filologikoak 80ko<br />

<strong>eta</strong> 90eko hamarkad<strong>eta</strong>n. Baita Samaniegoren euskal itzulpen osoak ere; Emilio<br />

Palaciosen edizioak, esaterako, asmo filologiko nabarmena du.<br />

<strong>La</strong>burbilduz, epe hon<strong>eta</strong>ko alegiagintza euskal irakaskuntzari estuki lotua egon<br />

zen hasieratik. Dena dela, aurreko alegialarien asmoen segidatzat hartu behar da<br />

irakaskuntzarekiko lotura hori. Izan ere, Euskal Pizkundean ere, alegiak gai<br />

politiko<strong>eta</strong>tik <strong>eta</strong> gizarte-kritika soiletik aldendu <strong>eta</strong> irakaskuntzara bideratzeko saio<br />

batzuk egin zituzten alegia-berridazleek: Altuna Aldasoro, Oxobi <strong>eta</strong> Leonek, behinik<br />

behin.<br />

Edonola ere, kanonari erreparatuta, HGLko bazterreko genero bihurtu zen<br />

alegiagintza, batez ere, euskal HGL 90ko hamarkadan egonkortzen hasi zenez geroztik.<br />

Lopez Gasenik <strong>eta</strong> Etxaniz Erlek beren ikerk<strong>eta</strong>n (2005: 99-104) adierazi zuten ezen<br />

garai horr<strong>eta</strong>n bazterturik gelditu zirela behiala ospe hoberik izaniko baserri-giroko<br />

kontakizun umoretsuak, <strong>eta</strong>, aldiz, hiri-giroko <strong>eta</strong> gizarte-arazoen esparruko gaiek jaso<br />

zutela idazleen, adituen <strong>eta</strong>, oro har, literatura-sistemaren oniritzia.<br />

Hala ere, euskal HGLko periferian egonagatik, alegiek nolabaiteko agerpen<br />

zabala izan zuten bai irakaskuntzan bai irudi-libu<strong>eta</strong>n, testimoniala baino handiagoa<br />

behintzat. Generoak berezko indar agortezin bat duen seinale.<br />

308

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!