Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz
Hizkuntza-mailako estrategiei dagokienez, hertsatzaile garrantzitsuak dira
hartzailea –herri xehea– eta zortziko txikia aukeratu izana: kultura jasoko izenak ez
zituen eman, paremiei ardurarik ez zien ipini, La Fontaineren testuak dituen ñabardurak
eta osagai konnotatiboa baztertu zituen, lautu egin zuen hizkera jasoa…
Irakaspenak berridaztean oso modu librean jokatu zuen: luzatu egin zituen
adibide gehiagorekin, geopolitikaren eta gizarte-borrokaren arloetara lerratu zen mezua
adibidez hornitzean…
Hauxe da emaitza: bertso herrikoi zuzen garbi naturalak, garaitsuan indarrean
zegoen lirika herrikoiaren ildokoak.
240
VI.6.2. Felipe Arrese Beitia (1841-1906)
Ideologia
Eskultore santugilea izan zen ofizioz Arrese, eta afizioz olerkari. Ez zen
eskolatua izan. Lore Jokoetan askotan saria lortu zuen: berezkoa zuen jakituria.
Karlisten jarraitzaile izan zen, baina gutxika-gutxika haren pentsaera aldatuz
joan zen (Urrutia, in Arrese Beitia, 1999: 28). Sota, Campion eta Iturralderekin batera
Euskalerria elkarte foruzaleko kide izan zen. Edozelan ere, Arreseren olerkietan,
1896tik aurrera, Arana Goiriren ideologiaren eragina nabaria dela adierazi zuen
Urrutiak bere ikerketan (ibidem: 30).
Halatan, bere olerkietako gairik behinenak aberria eta euskara izen ziren: bi
karlistaldien artean jaio izanak eragin handia izan zuen haren olerkigintzako gaiaukeraketan
eta ideologian.
Guztiarekin, noizean behin, gauza barregarriak eta alegiak ere ondu zituen,
“bihotza atsedeteko” (Larrakoetxea, 1926: 170).
Manterola kultura-eragile donostiarra ezagutu zuen. Izan ere, Donostiara joan
behar izan zuen otxandioarrak, bigarren karlista-gerrak iraun bitartean (Urrutia in
Arrese Beitia, 1999: 24). Manterola hil arte posta-harremana izan zuten. Gutunekin
batera, zenbait alegia bidali zizkion Euskal-Erria aldizkarian argitara ziezazkion.
Kontuan hartzen badugu Manterolak alegiagintza Euskal-Erria aldizkarian eta bere