Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz
castiza y natural. De vez en cuando se ve que echa mano de palabras de otros
dialectos...”.
Arriandiagak (1929: 66-67), berriz, Grimm anaien ipuinak “euskera garbijaz ta
eŕazaz” itzulita zeudela esan zuen arren, “okeŕtxuren batzuk” zuzendu zizkion. Hitz
berrien gaitzak jota zegoen orduan euskal literatura eta, horregatik, Arriandiagaren
proposamen hau: “¿Ipopotamo zer da?... ur-zaldija esan eta erabilizkero, edozeinber
euzkaldunek bat-baten uleŕtuko dau zetariko aberia dan ipopotamo ori”.
256
Testu mailako azterketa
Objektuak, izakiak. Erreferente ia guztiak, jatorrizkoen baliokideak dira.
Gutxitan desbideratu zen: Margarita o jaspide/pitxija (Isop 33, Alt Ola); flautas
trompetas/txiĺibiŧuba 95 (Isop 110, Alt Aŕ).
Kontzeptuak. Gutxitan desbideratu zen: cubdicioso/zidaŕgiĺe (Isop 33, Alt Ola).
Izen bereziak. Pertsonaiak, batzuetan, izenondoak erantsita ezaugarritu zituen:
El mozo/Artzain guzuŕti-zentzunbakuak (Isop 111, Alt Art).
Mitoak, obra klasikoetako pertsonaiak eta beste, berdin itzuli zituen, oro har: el
Esopo/Esopo; Mercurio/Merkurio (Isop 112, Alt Mer).
Generoa. Gizona erabili zuen genero neutro gisa:
Como el prudente & el cuerdo… Isop 110 Gixon zuŕa… Alt Kat
Beste batzuetan, ekidin egin zuen halako erabilera:
…non tome ombre compañia con mayores… Isop 35 Altsubakin ibiltia ezta zuzena… Alt Lun
Konpentsazioa. Batzuetan, promitioa irakaspenean eman zuen Altunak:
Como el prudente & cuerdo si vna vez es engañado de
algunos, despues non cree alos fingidos et falsos
ombres prueva esta fabula. Isop 110
Zuzeneko solasera aldatu zuen, zenbaitetan:
…la qual se le offresce mucho & dize que es
contenta de lo passar muy seguramente… Isop 34
Gixon zuŕa bein atzipetu daikegu, baña gero
eztautse guzuŕezko esanai jaramonik egingo.
Alt Kat
…erantzun eutson:
―Pozik lagunduko aut. Alt Sag
95
Grafiari dagokionez, saiatu naiz jatorrizkoan bezala transkribatzen, baina t, d eta l kapeladun
hizkien ordez honako hauek erabili ditut: ŧ, đ eta ĺ.