26.08.2013 Views

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Alegia</strong> <strong>klasikoak</strong> <strong>euskaraz</strong><br />

(1896), era askotako poesien artean, alegia hori berori <strong>eta</strong> “Tšori emeretzigarrenekoak”<br />

agertu ziren. Bigarrena, iturri klasikorik ez duenez, baztertu egin dut.<br />

Manterolak berak <strong>La</strong> <strong>Fontaineren</strong> “Le Meunier, son Fils et l’Âne” <strong>euskaraz</strong><br />

eman zuen “Munduko esamesak” izenburuarekin, Euskal-Erria aldizkarian, 1883an.<br />

XX. mendean sartzearekin ez zen itzali alegiak euskaratzeko zal<strong>eta</strong>suna. Kepa<br />

Enbeitak “Iñuŕija ta kiŕkiŕa” plazaratu zuen Euzko-Deyan, bertsoz, 1920an: hibridoa da.<br />

Bedita <strong>La</strong>rrakoetxeak Esoporen “Elaia ta uŕetxindoŕa” eman zuen hitz lauz Euskal-<br />

Esnalea aldizkarian, 1928an. Aita Donostiak “Xinaurriarena” deritzon kantuaren bi<br />

aldaera entzun zizkien 1940an bi soldaduri <strong>eta</strong> bere Cancionero Vascon (1994) jaso<br />

zituen; litekeena da gai hori Ibarrarten “Chinaurria <strong>eta</strong> Choria” alegiaren bidez ahozko<br />

tradiziora igaro izana; bi kanta horiek ere hibridoak dira. Iratchetek, berriz, <strong>La</strong><br />

<strong>Fontaineren</strong> “Kuia <strong>eta</strong> Ezkurra” argitaratu zuen Gure Herrian, bertsoz, 1962an.<br />

Nemesio Etxanizek “Esne saltzaiĺea” landu zuen bertsoz, Lur berri bila liburuan (1967):<br />

hibridoa da. Juan Garziak <strong>La</strong> <strong>Fontaineren</strong> alegia bat itzuli, <strong>eta</strong> Senez aldizkarian<br />

plazaratu zuen 1998an.<br />

366<br />

Corpusa <strong>eta</strong> iturriak<br />

Euskaratzailea Noiz <strong>La</strong>nak <strong>Alegia</strong>k:<br />

zenbat,<br />

nola<br />

CORPUSA Iturriak<br />

Salaberri 1826 Grammaire basque 1 hn 1hn 1 Lf<br />

A. Etcheverry 1866 Lore-Jokoak, Sara 1 hn 1 hn 1 hibri<br />

Iza y Aguirre 1878 Cancionero Basco 1 hl 1 hl 1 Sam<br />

Serafin Baroja 1878 Cancionero Basco 1 hn 1 hn 1 Sam<br />

Pierre Ibarrart 1880 Cancionero Basco 1 hn 1 hn 1 hibri<br />

Eusebio Azkue 1881 Euskal-Erria 1 hn 1 hn 1 hibri<br />

Manterola 1883 Euskal-Erria 1 hn 1 hn 1 Lf<br />

Kepa Enbeita 1920 Euzko-Deya 1 hn 1 hn 1 hibri<br />

B. <strong>La</strong>rrakoetxea 1928 Euskal-Esnalea 1 hl 1 hl 1 Eso<br />

Herrikoiak 1940/1994 Cancionero Vasco 2 hn 2 hn 2 hibri<br />

Iratchet 1962 Gure Herria 1 hn 1 hn 1 Lf<br />

Nemesio<br />

Etxaniz<br />

1967 Lur berri bila 1 hn 1 hn 1 hibri<br />

Juan Garzia 1998 Senez 1 hn 1 hn 1 Lf<br />

SALABERRI, [M.?] (1826). “Bi adinen arteco guiçona <strong>eta</strong> bere bi emaztegayac”, in<br />

Fleury LÉCLUSE, Grammaire basque, Tolosa: Douladoure; Baiona: Cluzeau,<br />

215-216. Lf I-17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!