Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Pronuncia el Rey [el León] de muerte la sentencia,
Y ejecutóla el Lobo a su presencia. Sam 99
VI. Euskal berridazleen alegiak
Abek izan ziren katamotzaren adi ta auenak.
Batzaŕari astoren ilketa eskatu ziyon, ta batzaŕak
iĺarazi zuen asto gaxoa. In 75
Izen bereziak. Pertsona-izenak egokitu zituen: Juana la madruguera/andre
ernaya (Sam 161, In 82). Mitologia-izenak ezabatu zituen: Astrea/Ø (Sam 100, In 75),
Júpiter/Ø (Sam 193, In 76). Baita Esoporen izena ere: Esopo/Ø (Sam 193, In 76).
Euskal leku-izenak eman zituen, gertakizuna Euskal Herriko txokoren batean
dela adierazi nahiz: Ø/Bordatxuriko artzaya, Ø/Aranburuko ukulua (Sam 99, In 75).
Batzuetan eutsi egin zion tratamenduari: señor Lobo/Otsoko jauna (Sam 94, In
81). Bestetan, ez: caballero Lobo/otsoa (Sam 94, In 81).
Paremiak. Bi baino ez zituen itzuli behar izan, eta bion ordainak eman zituen.
Bat, ordain berdin-berdina emanez itzuli zuen:
Quien pretende sin razón
Al más fuerte derribar,
No consigue sino dar
Coces contra el aguijón. Sam 74
Akuĺuari ukabilkada eman nai diyonari, orixe
gertatzen zayo 97 . In 85
Bestea, esapide diferentea emanez itzuli zuen, gaitzespen-tonua areagotzeko:
El que tiene de vidrio su tejado,
Esto logra de bueno
Con tirar las pedradas al ajeno. Sam 195
Zoŕi piztuak, nondik ote datorren ikusi beza 98 .
In 71
Konpentsazioa. Enumerazio bat kendu eta beste modu bateko bat eman zuen:
En los montes valles y collados,
De animales poblados,
Se introdujo la peste de tal modo… Sam 98
Abere artean izuŕiya sortu zan. Gurdika iltzen
omen ziran saldi, beoŕ, asto, axeri, otso, artza,
katamotz ta leoyak. In 72
Adibide honetan, objektuaren nolakotasuna geroago eman zuen:
Y la insensata dormía
En una lima de acero. Sam 74
…limari koskaka ari zitzayon. (…) ¿ez al dakik
altzairua bera txetzen diadala? In 85
Aldaketa morfosintaktikoa eta kategoria gramatikalen aldaketa. Zuzeneko
solasera aldatu zuen maiz Intzagaraik, jatorrizkoan zehar estiloan dagoena:
La Águila se rió del desatino;
La aconseja que siga su destino,
Cazando torpemente con paciencia,
Pues así lo dispuso la Providencia.
Ella insiste en su antojo ciegamente… Sam 120
97 Garaten: Ostiko akuluaganako, idientzat gaxo.
98 Garate: Zorri illa piztua, maiz gaiztua.
Apobelatzak asaŕe erantzun omen ziyon:
–Baina ez al dek igaŕtzen, zuntzuna alen
zuntzuna, ori eziñeko gauza dekala? Jainkoak
bakoitzari berea eman ziok, ta ez au i egarako
aukeratu. Ago ba, ire gauzetan, ta abil taka-taka
265