Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz
Lautzea. Ezabatu zituen jatorrizkoan agertzen diren gizarte-mailak eta goikarguak,
eta erreferente orokor bat eman zuen ordainetan: handi-mandi gaitzespen
kutsukoa, hain zuzen.
Le monde est plein de gens qui ne sont pas plus
sages :
Tout bourgeois veut bâtir comme les grands
seigneurs,
Tout petit pince a des ambassadeurs ;
Tout marquis veut avoir des pages. Lf 33.
298
O zonbat jende, ez baitira zuhurrago,
Begiak dauzkatenak kopetaz gorago,
Handi-mandieri aldebat beha egoki,
Heien urrats guzieri beharrez jarraiki!
Le Igela eta idia
Morfemak errepikatzea. Aliterazioa, hitz-jokoak, paronomasiak eta
paralelismoak, herri-lirikan bezala. Erritmoa biziagotzeko eta adierazkortasuna
indartzeko. Oxobiren eragina agerikoa du, zalantza barik, alor honetan:
Le Corbeau… Lf 32 Jaun Bele tetele… Le Belea eta acheria
Envieuse s’étend, et s’enfle, et se travaille Lf 33 Hasi zen beraz buha eta buha
Eta gero bere zorroari beha. Le Igela
Il marchait d’un pas relevé,
Bazoan zango eta buru gora altchatuz
Et faisait sonner sa sonnette Lf 34
Bere pampalina pimpili-pampalinatuz! Le Bi
Se pressa… Lf 122 Saka-saka jan… Le Otsoa eta amiamokoa
Le long d’un clair ruisseau buvait une Colombe, Urcho bat edaten ari hurrupaka
Quand sur l’eau se penchant une Fourmis y tombe. Chinaurri bat aldiz lanean harrapaka…
Lf 85
Le Urc
Les Loups mangent gloutonnement. Lf 122 Otso guziek ithoka jaten ohi dute
Otso guziek ithaka jaten ohi dute.
Le Otsoa eta amiamokoa
Alegiaren hasieran kokatu zituen horietako batzuk exordio gisa:
Ø/Ttirritta,Tturrutta! (Lf 31, Le Tti); Ø/Igela, Ergela (Lf 33, Le Igela); Le Chêne/Haitza,
gaitza (Lf 64, Le Hai); Perrette/Kattalin, Kachkarin (Lf 266, Le Esn).
Alegia barruan ere bai: Maître Renard/Jaun Acheri, Aho-zuri (Lf 32, Le Belea
eta acheria).
Onomatopeia ugariz zipriztindu zituen Leonek bere alegiak. Oxobiren eragina
nabaria da arlo honetan, Oxobi bezain aberatsa ez bada ere:
À la porte de la salle
Ils entendirent du bruit… Lf 42
Norbeitek krisk krask idekirik hango athea… Le Hir
Le Rat de ville détale,
Son camarade le suit. Lf 42
Ihesi joan tirripiti tarrapata! Le Hir
Et dans cet océan l’on eût vu la Fourmis Urean
S’efforcer… Lf 85-86
Chichti-chachta, ahal bezala Le Urc
La Colombe l’entend, part, et tire de long. Urchoak hori aski baitzuen ohartzeko
Lf 86
Eta han harat fla fla fla hegaldatzeko… Le Urc
Guillot le sycophante approche doucement. Patin-Otsok, tipi-tapa, tipi-tapa,
Lf 110
Emeki-emeki jautsi oihan-aldapa,…Le Otsoa artzain
[Ø] Lf 124 Ttapa ttapa joan zen… Le Acheria eta mahatsak
Et qui va balayant tous les sentiers fangeux?
Lf 184
Zilin zilin herrestan… Le Aze