Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz
280
(Lf 85, Mou Urt); Ø/ Etchalar (Lf 85, Mou Urt); Ø/Janik Etchebesten oloa (Lf
219, Mou Man); Ø/Donapaleu (Lf 219, Mou Man)…
- Pertsona-izenak, berdin: on le mit au moulin/Pelo’ren eiheran muthil sartu (Lf
219, Mou Man); Un villageois/Petan Larrubeltz (Lf 353, Mou Heh 11)…
- Mitoak, pertsonaia historikoak, obra klasikoetako pertsonaiak eta beste, ordainik
gabe utzi zituen, oro har: un voisin d’Amphitrite/ Ø (Lf 139, Mou Art); Coridon
ou Tircis/Ø (Lf 139, Mou Art); Jupiter/Ø (Lf 141, Mou Uli); Phebus/Ø (Lf 142,
Mou Uli); Ésope/Ø (Lf 227, Mou Sug); le Rat du bon Horace/ Ø (Lf 255, Mou
Ami). Edota, bestela, erreferente arrunta eman zuen: l’Oiseau de Venus/Urtsoa
(Lf 86, Mou Urt).
- Titulua eta tratamendua. Egokitu zituen halakoak: Maître Corbeau/gure belea
(Lf 32, Mou Bel)
Paremiak. Kontu gutxi egin zien Oxobik frantses paremiei. Joera nagusia du ez
itzultzea: jatorrizko alegietan agertzen diren hamaika esapideetatik hiru baino ez zituen
itzuli. Modu librean eman zituen hirurak. Hona horietako bat:
…fi du plaisir
Que la crainte peut corrompre. Lf 43
Banoa Uztaritze’rat,
Chopolo’ren laguntzerat! Mou Bi garratoinak
Dena dela, beste biak Oxobik euskal paremia bat oinarri eraiki zituen, euskal
paremiatzat har zitezen 105 :
La Mer promet monts et merveilles ; Lf 140 Arrainkia behar ?
Urean sar,
Uretik ar ! Mou Art
Rien ne sert de courir ; il faut partir à point. Lf 222 Geroa dela geroa
Buru arinen leloa. Mou Erbia
Literatura-alusioak. Ahozko literaturako haur-olerkien hitzak erabili zituen.
Kasu honetan kantuaren hitzak apur bat aldatuz, ezezka jarriak baitaude:
Gageons, dit celle-ci, que vous n’atteindrez point
Si tôt que moi ce but. Si tôt ? Êtes-vous sage ?
Lf 222
―Zu lehen, ni aintzinago…
Hots, arri, arri mandoko.
Bihar ez Iruñerako. Mou Erbia eta apoharmatua
Baita kantagintza tradizionalekoak ere: bi bertso-lerro hauek Baratzeko pikoak
kantu tradizionaletik hartu eta moldatu zituen 106 :
105 Euskal esapide hauen usaina dute Oxobik sortutakoek, hurrenez hurren: Jan nahi baduk loina,
sar ezak urean oina; Geroa, alferraren leloa. (Iturria: Gotzon Garate, Atsotitzak).
106 Cf. Ansorenaren Euskal kantak: “Baratzeko pikoak / hiru hosto ditu / dantzan dabilen horrek /
oinak arin ditu. / Oinak arin-arinak, burua arinago, dantzan hobeki daki / artajorran baino”. Aita
Donostiak bildu zuen 1934an, Amaiurren.