26.08.2013 Views

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Alegia</strong> <strong>klasikoak</strong> <strong>euskaraz</strong><br />

(geriza) (Alt Txa); atzipetu (engañau) (Alt Bel); bezuzea (eŕegalua), amianuari<br />

(zigueñari), mokua (pikua) (Alt Otsua ta Ami); bekatxez (enbiriz) (Alt Esk).<br />

Irakaspenen mezua. <strong>Isopeteko</strong> alegi<strong>eta</strong>ko irakaspenak nahiko berdintsu itzuli<br />

zituen, baina adibide bat gaineratu zien, beste paragrafo batean emanda edo tipografiaikur<br />

bereziak ipinita. Adibide guztiek garai hartako Euzkadi inarrosten zuten ideologiagatazkekin<br />

dute zerikusia.<br />

Esopo ekarri zuen hizpidera halako adibide<strong>eta</strong>n: “Esopo’ren ipui au”, “Esopo’k<br />

erakusten deuskun antzera”, “Esopo’ren aŕantzalea”, “Esopo’ren sagubak”. <strong>Isopeteko</strong><br />

alegi<strong>eta</strong>ko promitio<strong>eta</strong>n Esopo aipatzen dela konpentsatu nahian: “Amonesta esta fabula<br />

de el Esopo”, “Esta fabula rrecuenta el Esopo”...<br />

Halaber, adibideak, maiz, esaldi adierazkor batez bukatu zituen, harridurazkoa<br />

edo ironiazkoa, gehien<strong>eta</strong>n.<br />

258<br />

Adibideotan adierazi zuen ideologia honako gai hauen ingurukoa da:<br />

Jeltzaleak <strong>eta</strong> Euzkadiren arerioak:<br />

Esta fabula significa que cerca delos malos &<br />

falsos non ha lugar la verdad nin rrazon, nin vale<br />

otra cosa contra ellos saluo la fuerça sola. E<br />

semejantes lobos se fallan en cada lugar, los quales<br />

por tirania buscando ocasiones beuen la sangre &<br />

afan delos innocentes & pobres. Isop 34<br />

Significa esta fabula que los que piensan mal et<br />

dapño a otros & lo ponen por obra alas vezes se<br />

destruyen a ssi mesmos por fazer mal a otros et<br />

assi peresçen los que so espezie de bien fazen mal.<br />

Isop 34<br />

Gogo dongiai ezin leikijoe egirik edo gauza<br />

zuzenik esan, eurentzako inđaŕa baño beste lagirik<br />

eztago-ta.<br />

♦♦♦♦<br />

Jeltzaliak, be, baukagu, zoritxaŕez, bilđots onen<br />

antza. Eta Euzkadi’ren arerijuak, otsuarena.<br />

Eztogu gauza andirik egin biaŕ, otso malmutz<br />

oŕek bere agiñakaz geu zauriŧuteko.<br />

Beti dago zain, ia noiz ta zelan kalterik egin<br />

daiskegun. Oŕ<strong>eta</strong>rako atxakijak ugari asm<strong>eta</strong>n<br />

dauz. Eta, jakiña, nai-ta-ez bere erpi<strong>eta</strong>ra jausibiaŕ.<br />

Baña iñoiz ixan leike bilđots otzana otso<br />

ikaragaŕija biguŕtutia.<br />

Eta orduban… ¡oi orduban!... Alt Otsua ta Bil<br />

Saŕi jazoten da iñori kalterik egiŧian norberari be<br />

egin.<br />

Euzkadi-areyo ziŧalak saŕi-askotan ibilten dira<br />

geuri zelan kalterik egingo oldozk<strong>eta</strong>n. Eta<br />

guri, bai, batzutan kaltia egin, baña eurok be<br />

eztira eurena aŕtu-barik geratzen.<br />

Gixon oŕek olako mirubak biaŕko ebezan, euren<br />

asmo okeŕak zuzentzeko. Alt Sag<br />

Batzu<strong>eta</strong>n, hitzaldi sutsua sortzerainoko tonuan, garaiko politika-giro mikaztua <strong>eta</strong><br />

Espainiarekiko gatazka agerian utziz:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!