dogu-turkistan-sempozyumu

ir daha tekrarlanması mümkün olmayan askerî ve stratejik dâhilik örnekleriyledolu hayatı sona erdirilmiştir. Osman Batur’un savaş tekniği, kahramanlığı, askerîkabiliyeti daha o devirlerde dünya literatüründe yer almaya başlamıştır. ÖzellikleBeytik Dağları’nda yaptığı savaşlarla o dönem dünya basınında ismini sıkçaduyurmuştur. Osman Batur’un akıbetine benzer bir şekilde, Kazakların Altaybölgesinin ileri gelenlerinden Canımhan Tilevbayoglu da düzenlenen bir askerîbaskın sonucu Osman Batur’la aynı gün ele geçirilmiş ve o da kurşuna dizilerekşehit edilmiştir. Kazakların bu iki liderinin amacı, 1944’ten sonra Şarki Türkistanhükümetinin askerî kontrol sahasını Urumçi’yi tehdit edecek şekilde ManasNehri’ne kadar genişletmek için savaşan Manas-Savan bölgesinin eski valisi AlibekHakim’e katılmak idi. Alibek Hakim daha önce, kendi liderliğindeki kafilesiyleTaklamakan Çölü’nü geçerek Tibet’e ulaşmış, oradan da hür dünyaya geçişplanları yapmaktaydı. Ancak Osman Batur ve Canımhan Tilevbayoglu için buplanı gerçekleştirmek mümkün olamadı. Alibek Hakim ise kafilesiyle birlikte Tibetdüzlüklerini, dünyanın çatısı sayılan Himalayaları kadın-erkek, genç-ihtiyar,sürüler ve çadırlarla aşarak, Hindistan hududuna ulaştı. Bütün bu göç yolculuğuboyunca arkalarından takip eden Çinlilerin askerî saldırılarını yedi defa tekrarlayanşiddetli çarpışmalarla geri püskürterek yollarına devam ettiler ve sonundaHindistan hükümeti tarafından Keşmir’e yerleştirildiler.Doğu Türkistan’dan hür dünyaya 1950 senesinde çıkan Kazaklar, kendilerindendaha önce, 1939 senesinde, Hindistan ve bağımsızlığını kazandıktan sonraPakistan olarak adlandırılan bölgeye göç eden Kazaklarla birleşerek Türkiye’yeiltica etmişlerdir. 1991 senesinde Sovyetler Birliği’nin yıkılışından önce hür dünyada,Türkiye’de ve Avrupa’da yaşayan Kazaklar, Doğu Türkistan’da bin bir türlümeşakkate, akıl almaz zorluklara göğüs geren, şiddetli askerî saldırılardan kurtulanKazak babaların evlatlarıdır.Bütün bu mücadele yıllarında, Çinli idarecilerin baskıcı, vahşi zulüm ve katliamlarındabinlerce kadın, erkek, çocuk, genç ve ihtiyar Kazak şehit olmuş; yüzlercekıymetli lider, yolbaşçı, aydın Kazak Çinlilerce hapsedilmiş, işkenceye maruz bırakılmış,eziyetle katledilmiştir. Dünyanın ise tüm bu yaşananlardan haberi olmamıştır.Bugün gerek Doğu Türkistan’da gerekse dış dünyanın herhangi bir yerinde;Hindistan’da, Türkiye’de, Avrupa’da ve Amerika’da, Doğu Türkistan’ı ele geçirenÇin tahakkümünün yaptığı haksızlıklar anlatılmaya çalışılmaktadır. Konuyla ilgilikitaplar, makaleler, haberler yazılmış, dokümanlar hazırlanmıştır. Geçen yüzyılın118