dogu-turkistan-sempozyumu

umunda kalmakta ve kendi iç hukuklarında düzenlemeye gitmektedir. Belki Çin,BM’ye taraf olan ülkeler arasında bu konuda en yavaş hareket eden, en fazla direnenülkelerin başında gelmektedir. Ancak yine de sivil kuruluşların etkili çabalarınındevam etmesi gerekmektedir.İnsanlığın ortak kazanımı sayabileceğimiz uluslararası hukuk belgelerinegöre, bugün Çin’in Doğu Türkistan halklarına uyguladığı (Bu çalışmanın konusuDoğu Türkistan olduğu için Tibet ve diğer bölgelerde yaşananlara burada değinilmemiştir.)sistematik ihlaller ve soykırım uygulamaları, insanlığa karşı işlenensuçlar kategorisinde yer almaktadır. Tıpkı İsrail’in yaptığı gibi, Çin’in aşikâr birşekilde hukuk tanımazlığının ve insanlığa karşı işlediği suçların, başka halkları vedolayısıyla bütün insanlığı tehdit ettiği unutulmamalıdır.Doğu Türkistan, Çin’in iç meselesi değil, tüm insanlığın meselesidir. Çin, sivilinsan hakları ve insani yardım kuruluşlarının çalışmalarına müsaade etmeli ve buyöndeki talepleri olumlu karşılamalıdır.BM, Çin’e karşı yaptırım uygulayacak şekilde, ezilen Doğu Türkistan halkındanyana tavır almalı ve tüm insan hakları ihlallerinin önlenmesi ve özellikleörgütlenme özgürlüğüne yönelik yasak ve sınırlamaların kaldırılması için gerekliyaptırımları gerçekleştirmelidir. Urumçi katliamı başta olmak üzere, insanlığakarşı işlenen suçların Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne ve diğer uluslararası yargımekanizmalarına taşınması için sivil toplum kuruluşları ve BM Güvenlik Konseyi,gerekli başvuruları yapmalıdır.Doğu Türkistan içerisindeki tüm bölgelere insani yardımın ulaştırılabilmesiiçin uluslararası mekanizmalar harekete geçmeli ve Çin, bu yöndeki talepleriolumlu karşılamalıdır.Çin içerisinde, adaletten ve insan haklarından yana olan Çinlilere çok büyükbir sorumluluk düşmektedir. Baskı ve tehdit ortamının ortadan kalkması ve yapılanzulmün son bulması için çalışırken, bir yandan da örgütlenmenin ve ifadehürriyetinin önündeki engellerin kaldırılması için kararlı ve yoğun bir baskı gücüoluşturulmalıdır. Sivil kuruluşların arasındaki en etkili güç, şüphesiz Çin’in içerisindeki,hak ve adaletten yana, özgürlükçü Çinli sivil kuruluşlar olacaktır.Çin’in Doğu Türkistanlılara yönelik yapmış olduğu ihlallerin son bulması içinbazı sivil toplum kuruluşlarının belirlediği, Çin mallarını boykot yönteminin yay-208