dogu-turkistan-sempozyumu

eddetmesine imkân verecek, ucu açık ‘suçlar’ içeriyor. Bu suçların örnekleri arasındaşunlar yer alıyor: Dini kullanarak ‘toplum düzenine zararlı olabilecek diğerfaaliyetleri yürütmek’ veya ‘toplumda ayrılıkçı ve gerici unsurları beslemek’. Haberve makaleler de dâhil olmak üzere, İslam diniyle ilgili araştırmalar ve değerlendirmelerlealakalı olarak yapılacak yayınlar, dine yönelik Marksist bakış açısına sahipolmak zorundadır ve mihenk taşı olarak partinin ve hükümetin dinî politika vekurallarını kullanmalıdır.”İnsan Hakları İzleme Komitesi ile Çin’deki İnsan Hakları Kuruluşu, uluslararasıtopluluğa, bu düzenlemeleri feshetmesi ve Uygurlara karşı uyguladığı ayrımcıpolitika ve uygulamalardan vazgeçmesi için Çin’e baskı yapma çağrısındabulunmuştur. Örgütler ayrıca, Çin’in tüm ayrılıkçıların suçlu ve uluslararası terörşebekeleriyle bağlantılı olduğu yolundaki iddialarına karşı çıkılmasının öneminivurgulamıştır.Adams, “Hiçbir ülke, Çin hükümetinin terörizmle, ayrılıkçı hareketlerle veyabaşka suç eylemleriyle ilgili olduğunu iddia ettiği hiçbir Uygur’u Çin’e iade etmemelidir.Çin’in sabıkasına bakıldığında, bu insanların Çin’e iade edildikleri takdirdeişkenceye ve hatta ölüm cezasına uğramasından korkmak için ciddi gerekçelermevcut.” demiştir.Çin, kendine ait tarihî ve millî niteliğini zedelemeyecek, bu niteliklere uygunkoşulları taşıyacak bir demokrasi ve insan hakları politikasından yana olduğunuaçıklamaktadır. Bu noktada ülkenin bütünlüğünü tehdit eden ve iç istikrarı etkileyecekher türlü faaliyet, çoğunluğa karşı yapılmış sayılacak ve bu eylemler, Çinusulü demokrasi anlayışına uymayacağından terörist eylemler olarak adlandırılacaktır.7 Nitekim Çin hâlen seri idamlarla dünya gündeminde yer almaktadır.Öte yandan Çin’deki sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel sorunların açıkçaortaya çıkmasından dolayı dışarıdan sivil toplum kuruluşlarının, özel sektördenticari kuruluşların bu sorunların çözümü için ortaya koydukları özgün öneriler,Çin’de STK’ların kurulmasını popüler hâle getirmektedir. Gerçekten de Çin, eğergelişmek istiyorsa, sivil toplum örgütleri bunda çok önemli rol oynayacaktır. 8Dünyada Doğu Türkistan meselesi için çalışan sivil toplum kuruluşlarıDoğu Türkistan’da yaşanan zulüm neticesinde Doğu Türkistanlılar yıllardıryoğun olarak çeşitli ülkelere göç etmek zorunda kalmıştır. Komşu ülkeler başta198