11.07.2015 Views

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

هۆر شهرقىي تۈركىستان سۆهبهت يىغىنىمهدەنىيهت يهتكۈزۈشنى باهانه قىلىپ كۆرسىتىدىغان ئىشغالىيهتچى زېهىننىڭههقىقىي نىيىتىنى كۆرسىتىپ بېرىشته مۇهىم ئاساسقا ئىگه.‏بۇ دۆلهت ئهنگلىيه بىلهن تىجارەت قىلىشقا ۋە شهرتلهرنى ئوتتۇرىغا قويۇپ،‏كېلىشم تۈزۈشكه تهييار بولسىمۇ،‏ ئهنگىلىيه خۇددى مانجۇ مهزگىلىدىكىگه ئوخشاششهرتسىز ۋە ئۆز مهيلىچه تىجارەت قىلىش ئارزۇسىدا ئىدى.‏ ياقۇب بهگ تىجارەتئىشىغا شۇ قهدەر هېرىسمهن ئىدىكى،‏ ههتتا شهههر يېزا ۋە چۆل باياۋاندىكىههرقانداق خېيىم خهتهرگه قارىماي،‏ قهشقهرىيهگه كېلىدىغان سودىگهرلهرنىڭ جانۋە مېلىنى قوغداشقا كاپالهت بهرگهن بولۇپ،‏ بىر ئىنگىلىز ۋەكىلى بۇ كاپالهتنىڭقانچىلىك ئىشهنچلىك ئىكهنلىكىنى سىناپمۇ كۆرگهنىدى . 17 يهنه بىر مۇهىممهسىله شۇكى،‏ يهركهن،‏ خوتهن ۋە قهشقهرنىڭ ئهڭ كۈچلۈك ۋە چىۋەر هاكىمىياقۇب بهگ رۇس ئىشغالىيىتىگه ئۇچرىغان خوقهند ۋە بۇخارا خانلىقلىرىنىڭئهنگىلىيهگه بولغان مايىللىقىنى ئۆزىگه قاراتقانىدى . 18 ئهنگىلىيه هۆكۈمىتىرۇس ئىشغالىيىتىگه ئۇچرىغان دۆلهتلهرگه هېچقانداق ئههدە بهرمىگهن بولۇپ،‏ئۇستىلىق بىلهن پاسسىپ ئورۇنغا ئۆتۈۋېلىپ،‏ ئىشغالىيهتنىڭ ئۈزۈل كېسىلبولۇپ كېتىشىنى ساقلاپ تۇردى.‏ شۇنىڭ بىلهن بىرگه،‏ هىندىستانغا قوشنا بولغانبۇ دۆلهتلهرنىڭ ياقۇب بهگنى ئۆزلىرىنىڭ يېڭى خوجايىنى دەپ بىلىشىدىن قاتتىقئهندىشه قىلاتتى.‏قۇرۇلغان كۈنىدىن ئېتىبارەن،‏ ئىنگىلىز ههيئهت ۋە ۋەكىللىرىنى قوبۇلقىلغان قهشقهرىيه ئهمىرى ئۆزىمۇ هىندىستانغا پات پات ۋەكىل ياكى ههيئهتئهۋەتىپ تۇراتتى.‏ 1872 يىلى،‏ تۇنجى قېتىملىق ‏«قهشقهرىيه ئهنگىلىيه تىجارەتكېلىشىمى»‏ ئىمزالاندى . 19 ئهنگىلىيه ۋەكىلى دوگلاس فورسيت بىلهن ئىمزالانغانبۇ كېلىشمنامىنىڭ 6 ماددىسىغا ئاساسهن،‏ ئهنگىلىيه هۆكۈمىتى قهشقهرىيهدەبىر سىياسىي ئاگېنتلىق قۇرۇش هوقۇقىنى قولغا كهلتۈردى . 20فورسيت قهشقهرىيهدە ئېلىپ بارغان بىر قانچه قېتىملىق زىيارەت ۋەسۆهبهتنىڭ نهتىجىسىدە،‏ بۇ دۆلهتنىڭ ئىقتىسادىي،‏ سىياسىي،‏ ئىجتىمائىي،‏قانۇنىي سىستېمىسى ۋە مهدەنىيهت سهۋىيهسى ههققىدە مۇنداق دەپ يازىدۇ : 21‏”خهلق پاراغهت ئىچىدە ياشايدىكهن.‏ مىجهزى چۇس،‏ ئهمما دانا ۋە ئادىل باشقۇرىدىغانهۆكۈمدارلىرىدىن رازى ئىكهن.‏ ئوتتۇرا ئاسىيادا ئىككى چوڭ رەقىب ئىمپېراتورلۇقئارىسىدا سهل چاغلىغىلى بولمايدىغان دەرىجىدە رول ئويناش ئېهتىمالى بولغان42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!