11.07.2015 Views

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

در.‏ ئهكرەم هىجازىي / سوغۇق مۇناسىۋەتلهر ئۇرۇشى ۋە 11 سېنتهبىردىن كېيىنكى شهرقىي تۈركىستانۋەزىيهتنى تېخىمۇ ئېغىرلاشتۇرۇۋېتىدىغان سىياسهتلىرىگه قاراپ چىقىشقا توغراكېلىدۇ.‏Ⅰ خهلقئارا خاراكتېرلىك- ١١ سېنتهبىر ۋەقهسى يۈز بېرىشتىن بۇرۇن خىتاي ئۇيغۇرلارغا:‏ ‏”بۆلگۈنچى“‏‏”رادىكال ئىسلامچى“‏ ‏”مۇتهئهسسىپ“‏ دېگهنگه ئوخشاش ئاتالغۇلارنى ئىشلىتهتتى.‏- ١١ سېنتهبىر ۋەقهسىنى تېپىلماس پۇرسهت بىلىپ،‏ ئۇيغۇرلارنى تېخىمۇ قاتتىقجازالاش ئۈچۈن يۇقىرىقى سۈپهتلهرگه ‏”تېرورچى“،‏ ‏”تېرورىست“‏ دېگهن ئاتالغۇلارنىقوشتى.‏ دۆلهت ئىچى ۋە خهلقئارادا بىخهتهرلىك پائالىيهتلىرىنى كۈچهيتىشكهباشلاپ،‏ ۋەقهدىن بىر قانچه كۈن ئۆتمهستىنلا،‏ ئامېرىكىنىڭ دۇنيا تېرورىزمىغاقارشى ئېلىپ بارغان پائالىيهتلىرىنى قوللايدىغانلىقىنى ئېلان قىلدى.‏ شۇنىڭبىلهن،‏ ئارقىغا داجىپ،‏ - ٩٠ يىللىرى خهلق تهرىپىدىن ئېلىپ بېرىلغان بهزىبىرنارازىلىق پائالىيهت ۋە نامايىشلارنى تېرورلۇق پائالىيهتلىرى دەپ ئېلان قىلدى.‏- ٢٠٠١ يىل‎١٠‎‏-‏ ئاينىڭ‎١١‎ كۈنى،‏ خىتاي تاشقى ئىشلار مېنىستىرلىكىنىڭباياناتچىسى:‏ ‏«خىتاينىڭ شىنجاڭ ئۆلكىسىدە شهرقىي تۈركىستانچىلار تهرىپىدىنئېلىپ بېرىلىۋاتقان پائالىيهتلهر پهقهت خىتاينىڭ ئامانلىقى ئۈچۈنلا تههدىتبولۇپ قالماستىن،‏ بهلكى ئهتراپتىكى بارلىق دۆلهتلهرنىڭ ئامانلىقى ئۈچۈن ئوچۇقتههدىتتۇر“‏ دەپ بايانات بهرگهن.‏ مۇشۇ باياناتقا ئاساسهن خىتاي هاكىمىيىتى:‏‏”خىتاي دۆلىتى خهلقئارا دۆلهتلىرىنىڭ شهرقى تۈركىستاننىمۇ ئۆز ئىچىگه ئالغانتېرورلۇققا قارشى تۇرۇش گۇرۇپپىسىغا قېتىلىدۇ“‏ دەپ ئىلان قىلغان.‏١٩٩٦ يىل ٤ ئاينىڭ ٢٦ كۈنى،‏ رۇسىيه،‏ خىتاي،‏ قازاقىستان،‏ قىرغىزىستانۋە تاجىكىستاندىن تهركىپ تاپقان ‏”شاڭخهي بهش دۆلهت ههمكارلىق تهشكىلاتى“‏قۇرۇلدى.‏ بۇ تهشكىلاتنىڭ قۇرۇلۇشىدا دۆلهتلهر ئارىسىدىكى چېگرىلارنى ههلقىلىش،‏ چېگرا رايونلاردىكى توقۇنۇشلارنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن ئهسكىرىيساههلهردە ئۆز ئارا ههمكارلىشىش،‏ كهلگۈسىدە بۇ مهسىلىلهر ههققىدە بىرلىكتهبولۇشقا ئىتتىپاق تۈزۈش قاتارلىق مهسىلىلهر مهقسهت قىلىنغان بولۇپ ، 35 رايونداخهلقئارالىق كۈچ شهكىللهندۈرۈش قىلىش مهقسهت قىلىنمىغانىدى.‏ چۈنكىئۇ پرىنسىپلىرى،‏ نىزامنامىلىرى غايه - مهقسهتلىرى ۋە ئهزا بولغۇچىلارنىڭئىشتىراك قىلىش شهرتلىرى قاتارلىق خۇسۇسلار تېخى تولۇق بېكىتىلمىگهنبىر يىغىلىشتىن ئىبارەت ئىدى.‏ لېكىن كېيىنكى يىغىنلىرىدا گويا خىتاينىڭ91

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!