11.07.2015 Views

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ele geçirilmiş, Doğu Türkistan 77 yıl süreyle Hocalar tarafından yönetilmiştir.Kaşgar Hanlığı: Yakup Bey tarafından 1868’de kurulmuş olan bu devlet yaklaşık10 yıl hüküm sürmüştür. Devlet, Kaşgar hükümdarı Yakup Bey’in talebi veOsmanlı hükümdarının kabul etmesiyle, resmî olarak Osmanlı Devleti’ne tabi olmuştur.1877 yılında Yakup Bey’in ölümü üzerine Çinliler Doğu Türkistan’ı işgaletmiş ve bu işgal 1878 yılında tamamlanmıştır.Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti: Doğu Türkistan’da cereyan eden millîayaklanma sonucunda 12 Kasım 1933 yılında kurulmuştur. Cumhurbaşkanı HocaNiyaz Hacı’dır. Bu devlet 1934 yılında Rus-Çin ortak saldırısı sonucunda yıkılmıştır.Doğu Türkistan Cumhuriyeti: 12 Kasım 1944 yılında kurulmuştur. DevletBaşkanı Ali Han Töre’dir. Bu devlet 1949 yılında Çin komünistlerinin DoğuTürkistan’ı işgal etmesiyle son bulmuştur.Bugün Doğu Türkistan sorunu dediğimiz sorun, Çinlilerin 19. yüzyılda butoprakları işgal etmesiyle birlikte ortaya çıkmış, Milliyetçi Çin (Kuomintang) veKomünist Çin iktidarı döneminde kemikleşmiş ve kökleşmiştir.4. Doğu Türkistan Çin toprağı mıdır?Çinliler Doğu Türkistan’ı işgale gerekçe olarak “Sincan ezelden Çin toprağıdır”tezini ileri sürmektedirler. Çinlilerin Doğu Türkistan topraklarına ayak basmalarıHan Hanedanlığı döneminden itibaren başlamış ise de, bu tamamen İpekYolu’nun güvenliğini sağlamak amacıyla olmuştur. Çinlilerin bugün o döneminmerkeze bağlı idare birimleri olarak tanıtmaya çalıştıkları organlar, aslında İpekYolu üzerinde kurdukları karakollardan başka bir şey değildir. 751 yılında meydanagelen Talas Savaşı’ndan sonra, Çinliler bu toprakları 1000 sene müddetleterk etmişlerdir. 8 Dolayısıyla Çinlilerin “Doğu Türkistan ezelden Çin toprağıdır.”demeye hakları yoktur.Çinlilerin Doğu Türkistan’a verdiği “yeni hudut” anlamındaki “Xinjiang” adıda, Çinlilerin (Hanların) 1940’lı ve 1950’li yıllarda Doğu Türkistan’daki toplamnüfus durumu da bu bölgenin “ezelden Çin toprağı” olduğu tezini geçersiz kılmaktadır.16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!