dogu-turkistan-sempozyumu

Dou rkiann elecei Fehmi Hüveydiönemli adımlardan biri olacaktır. Şu anda böyle bir kanalın var olup olmadığınıbilmiyorum, ancak Arap dünyasında var olmadığına eminim. Söz konusu kanalınkurulmasının yükünü eldeki kaynaklar üstlenemeyeceklerse o zaman en azındanyayının Türkçe, İngilizce ve Arapça olması şartıyla, Türk kanallarından birindehaftalık bir programla bu imkân kısmen de olsa sağlanabilir. Keşke yeni kurulanTürk Arap kanalı böyle bir program gerçekleştirse.Her propaganda çalışmasında hedefin açıkça ortaya konulması gerekir. Özelliklemedyada günümüz koşullarında arzulanan ve beklenen Doğu Türkistan söylemininÇin’de “vatandaşlık hakkı” üzerine yoğunlaşmasıdır. Vatandaşlık hakkı dabilindiği gibi üç temel üzerine oturmaktadır: ulusal kimliğe saygı, insan haklarınasaygı ve özerk yönetim.Son olarak şu dört konuya dikkat çekmek istiyorum:1- Doğu Türkistan sorununu üstlenmesi ve bu uğurda çaba sarf etmesi muhtemelolan Arap ve İslam dünyasına yönelik bir söylem geliştirilmesi konusunaöncelik verilmelidir. Daha önce de ifade ettiğim gibi, İslam dünyası Çin malları veÇin’in ticari çıkarları için çok önemli bir pazar konumundadır ve Çin hükümetininDoğu Türkistan’daki Müslümanlara karşı tutumu, bu ticari ilişkinin yönünüolumlu veya olumsuz olarak belirlemelidir.2- Sorunun tarihini ve geçirdiği evreleri belgeleyen çeşitli basılı belge ve kitaplarlaDoğu Türkistan sorununu arşivlemeye özen göstermek gerekir. BüyükÇin denizinde henüz eriyip gitmemiş Doğu Türkistan’a ait ayırt edici özelliklerinkayıt altına alınması da ayrıca önemlidir.3- Doğu Türkistan’da meydana gelen insan hakları ihlallerini anlatan yıllık raporlar,her yıl yayınlanacak olan süreli kitaplarda belgelenip tescillenmelidir. Buradaunutulmaması gereken hususlardan biri de kayıt ve arşivlemenin yapılamamasıve iletişim araçlarıyla kurulan ilişkinin zayıf olması durumunda İslam ülkelerindekikamuoyunun hafızasında bu sorunun kolayca unutulacak olmasıdır. Hatta dahabirkaç ay önce Doğu Türkistanlıların maruz kaldığı acımasız bastırma operasyonlarıdahi hatırlanmayacaktır. Nitekim mahkemelerde alınan birçok idam kararı vebunların infazı ülkelerimizde gerektiği kadar protesto dahi edilmemiştir.4- Onurlu vatandaşlık hakkını talep etmek, özgürlük propagandası yapan veÇin’deki insan haklarını savunmaya çalışan aktivistlerin de içinde bulunduğu bazı253