dogu-turkistan-sempozyumu

11gurları Çin devletinin milliyetçi ve etnik yapısına tehdit olarak görmektedir.” Nitekimkitapçıkta (yukarıda birinci maddede geçmişti) ilk kez burada açıklananiki kanunun nasıl uygulandığı hususunda detaylar verilmiştir. Buna göre, ulusalgüvenlikle ilgisi bulunmasa dahi, etnik azınlıklar ve dinî ve siyasi meselerle ilgiliizin verilenin dışında herhangi bir bilgi sızdırmak kesinlikle yasaktır.Aşağıda, teknik bazı müdahalelerde bulunarak 11 Eylül 2001’den önce dinîözgürlüklere karşı Çin’in uygulamalarını ortaya koyan birtakım resmî alıntılar veyerel tanıklıklara yer vermeye çalışacağız.Sincan Bölgesi Komünist Parti Sekreteri Wang Lequan: Halkın dinî önderlerinekarşı baskılarımızı arttırmamız gerekir. Bu kişilerin politik olarak ehilolduklarından emin olmalıyız. Vatana tutku ile bağlı olmak, Komünist Parti liderlerinive sosyalist sistemi desteklemek, ayrılıkçılığa ve yasa dışı dinî faaliyetlerekarşı olmak, ulusal birliği ve ülkenin bölünmez bütünlüğünü savunmak, ulusalyasalara ve politikalara bilinçli bir bağlılık içinde olmak gibi hususlar bu kişilerdenbeklenen temel davranışlardır.Bir Uygur vatandaşı: Burası bir Uygur okulu. Burada çalışanlar da çoğunlukUygur. Ancak ne evde ne de işte çocuklara dinden bahsedilmesine izin yok. Herhangibir şekilde dinden bahsetmek yasa dışı bir eylem. Hatta çocuklarımla biledinî konuları konuşma yasak. Böyle bir uygulama görülmüş bir şey mi?Çinli bir yetkili: Okulumuzdaki bazı öğrencilerin, özellikle de Uygur çocuklarınderslerine tam yoğunlaşmadığı görülmektedir. Namazla, oruçla ve birtakımdinî faaliyetlerle meşgul olmaktadırlar. Bu da Özerk Bölgeler EğitimKomisyonu’nun 1996 yılı beş numaralı belgesine aykırı bir harekettir. Bu belgeyegöre, öğrenciler dinî faaliyetlere (namaz, oruç ve benzeri dinî etkinliklere) katılamaz,okul kanunlarına aykırı hareket edemezler.Bir Uygur vatandaşı: Milis güçleri gelip köyleri aramakta, düzenli olarak köylüleriteftiş etmektedir. Geceleri gelip teker teker evleri arıyorlar, herhangi bir dinîmateryal bulduklarında insanları alıp sorguya götürüyorlar. “Bunlar yasa dışı dinîyayınlardır.” diyorlar. Babam sıradan bir çiftçidir. Ne bilsin Kur’an-ı Kerim yasadışı mıdır, yasal mıdır?Geleneksel müzik eğitiminin yasak olduğu Sincan’da bir yükseköğretimkurumunda çalışan Uygur bir profesör: Bunu bizzat yaşadım. Dindar bir Müs-61