dogu-turkistan-sempozyumu

ئههمهد فارۇق ئۈنسال / شهرقىي تۈركىستاندا ئىرقىي ۋە دىنىي ئايرىمىچىلىقئېنىق ئىسپاتلاندى.‏ ئۆلمهكنىڭ ئۈستىگه تهپمهك دېگهندەك،‏ ۋەقهدىن كېيىن،‏ يهنهنهچچه ئونلىغان ئۇيغۇر ياشنىڭ ئۆلۈمگه هۆكۈم قىلىنىشى ئۇيغۇرلارنىڭ يۈرەكئازابىنى ههسسىلهپ ئاشۇرۇۋەتتى.‏ خىتاي لهشكهرلىرى تهرىپىدىن ئاۋۋال ئۆلتۈرۈلۈپ،‏ئاندىن باشلىرىنىڭ تاش بىلهن ئېزىۋېتىلگهن ئىككى ئۇيغۇرنىڭ كۆرۈنۈشى پۈتۈنئىنسانىيهتكه ئىبرەت بولغۇدەك دەرىجىدە ئېچىنىشلىق ئىدى.‏ نهتىجىدە،‏ ئۇيغۇرلاربىر ههپته نارازىلىق بىلدۈرۈشنىڭ بهدىلىنى ئاممىۋىي قىرغىنچىلىق ۋە كوچا كويلاردا بېشى ئېزىلىپ ئۆلۈش بىلهن تۆلىدى.‏ مانا بۇ ۋەقهلهردىن كۆرۈۋېلىشقابولىدۇكى،‏ خىتاي هۆكۈمىتى بۇ رايونغا قاراتقان مۇددىئاسىنى تولۇق ئهمهلگهئاشۇرۇش ئۈچۈن،‏ ئۆزىگه قارشى چىققانلارغا،‏ ههر تۈرلۈك ئىش پائالىيهتلهرگه ئهڭۋەهشىي ئۇسۇللار بىلهن جاۋاب قايتۇرماقتا،‏ قىلچه ئىككىلهنمهستىن ئهڭ قهبىهۋاسىتىلارنى ئىشقا سالماقتا.‏دۇنيانىڭ هېچبىر يېرىدىن تېپىلمايدىغان،‏ پهقهت شهرقىي تۈركىستاندىلائۇچرايدىغان يهنه بىر خىتاي ئۇسۇلى دەپسهندىچىلىك بولسا،‏ مهسجىد جامهلهرنىڭدەرۋازىسىغا ئېسىلغان تىزىملىك بولۇپ،‏ بۇ تىزىملىككه بىنائهن ١٨ ياشقاتوشمىغانلار،‏ ئىشچى مهمۇرلار،‏ پېنسيونېرلار،‏ ئىسپراپكا ئالغانلار،‏ هۆكۈمهتخىزمهتچىلىرى،‏ پارتىيه ئهزالىرى ۋە ئاياللارنىڭ ناماز ئوقۇش ئۈچۈن مهسجىدكهكىرىشى چهكلهنگهن.‏ هالبۇكى،‏ ئهينى زېمىندىكى بۇددا ئىبادەتخانىلىرىدىنهېچبىرىنىڭ دەرۋازىسىغا ئۇنداق تىزىملىك ئېسىغلىق ئهمهس.‏ ئهگهر بۇنىڭغاكوممۇنىست سىستېمىنىڭ دىنغا تۇتقان پوزىتسىيىسى سهۋەبچى بولغان بولسائىدى،‏ بۇ چهكلىمه پهقهت مۇسۇلمانلارنىلا ئهمهس،‏ بهلكى باشقا دىنلارغا مهنسۇپكىشىلهرنىمۇ ئۆز ئىچىگه ئالغان بولاتتى.‏ بۇنىڭدىنمۇ كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى،‏خىتاي هۆكۈمىتى مۇسۇلمانلارغا ههم دىنىي ههم ئىرقىي ئايرىمىچىلىق قىلماقتاۋە بۇنى ئوچۇق ئاشكارا يۈرگۈزمهكته.‏ئىقتىسادتا ئهركىن رىقابهت تۈزۈمىنى يولغا قويغان خىتاي دۆلىتىدە ئىجتىمائىيۋە سىياسىي هايات پۈتۈنلهي بېسىم ۋە كونترول ئاستىدا تۇتۇلماقتا.‏ پارتىيه،‏ ۋەخپه،‏جهمئىيهت قۇرۇش،‏ شهخسىي نهشرىيات قۇرۇش پۈتۈنلهي چهكلهنگهن.‏ ‏”تىجارەتتىنبهكرەك ئىدىئولوگىيىلىك خىزمهت قىلىدۇ“‏ دەپ قارالغاچقا شهخسىي مهكتهپئېچىشقا رۇخسهت بېرىلمهيدۇ.‏ شۇڭا دىنىي تهلىم تامامهن قانۇنسىز پائالىيهتشهكلىدە ‏(يهنى مهخپىي)‏ ئېلىپ بېرىلماقتا.‏ قانۇنسىز دىنىي تهلىم ئۈچۈن زېمىن221