11.07.2015 Views

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

dogu-turkistan-sempozyumu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ماجىدە ماخلۇف / مهجبۇرىي كۆچۈرۈش ۋە مۇهاجىرەتتىكى چېچىلاڭغۇ ئۇيغۇرلارمۇهاجىرەتته ياشاۋاتقان مىليوندىن ئارتۇق تۈركىستانلىق بار بولۇپ،‏ بۇلارشهرقىي تۈركىستاندىكى ئۇرۇق - تۇغقانلىرى بىلهن مۇناسىۋىتىنىڭ ئۈزۈلۈپقېلىشىدىن ئهنسىرەيدۇ.‏ ياۋرۇپا دۆلهتلىرىگه سىياسى پاناهلىق تهلهپ قىلىپ،‏تهلىپى رەت قىلىنغاندىن كېيىن،‏ يۇرتىغا مهجبۇرىي قايتۇرۇلۇشىدىن ئهنسىرەپ،‏داۋاملىق ئهنسىرەش ئىچىدە ياشاۋاتقان يۈزلىگهن ئۇيغۇر بار.‏ ئۇلارنىڭ ئىچىدەئۆزلىرى تۇرۇۋاتقان دۆلهتنىڭ پۇقرالىقىغا ئۆتكهنلهر بار،‏ شۇنداقتىمۇ بۇ ئۇلارنىتۇغقانلىرىنى زىيارەت قىلىش ئۈچۈن تۈركىستانغا قايتقان ۋاقتىدا ئۆلۈمگه دۇچكېلىش ياكى تۈرمىگه كىرىشتىن ساقلاپ قالالمىدى.‏پاناهلانغانغۇچى ئۇيغۇرلار دۇچ كېلىۋاتقان مهسىلىلهرسوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ - ١٩٩١ يىلى پارچىلىنىشى سۈرگۈندىكى ئۇيغۇرلارنىڭسىياسى پائالىيهت تارىخىدىكى دەۋر بۆلگۈچ بۇرۇلۇش نۇقتىسى سانىلىدۇ.‏غهربىي تۈركىستاندا مۇستهقىل بهش تۈرك جۇمهۇرىيهتنىڭ مهيدانغا كېلىشى،‏ئۇيغۇرلارنىڭ ئهركىنلىك،‏ دېمۇكراتىيه،‏ ئىنسان هوقۇقىنى قولغا كهلتۈرۈش ۋەمۇستهقىل دۆلىتىنى ئېلان قىلىشتا ئۈمىد پهيدا قىلدى.‏ بۇ نۇقتا مۇهاجىرەتتىكى،‏ياۋرۇپا ۋە ئامېرىكىدىكى تۈركىستان تهشكىلاتلىرىنىڭ خهلقئارا جهمئىيهت ۋەئىنسان هوقۇقلىرى تهشكىلاتلىرىغا ئۆزلىرىنىڭ مهسىلىلىرىنى تونۇشتۇرۇشپائالىيىتىنىڭ جانلىنىشىغا سهۋەب بولدى.‏ شۇنداقلا تۈركىستان ئىچى ۋەسىرتىدىكى ئۇيغۇرلارغا بولغان بېسىمنىڭ كۈچىيىشىگه ئېلىپ باردى.‏١. قوشنا دۆلهتلهردىكى تۈركىستانلىقلارنى سىقىپ چىقىرىش:‏١١- سېنتهبىر ۋەقهسىدىن كېيىن،‏ ئامېرىكىدىكى خهلقئارا كۆز قاراشئىسلامغا قارشى هۇجۇمىنى مهركهزلهشتۈرگهن پهيتته،‏ ئامېرىكا تېرورىزمغا ئېلانقىلغان ئۇرۇش ئېڭى خىتاينىڭ شهرقىي تۈركىستاننىڭ ئىچى ياكى سىرتىدائىنسان هوقۇقىنى تهشهببۇس قىلغان ههر قانداق بىر ئۇيغۇرغا تېرورىست دېگهنتۆهمهتنى چاپلاشقا تولۇق پۇرسهت يارىتىپ بهردى.‏ خىتاي شهرقىي تۈركىستاننىڭئىچى ۋە سىرتىدا ئۇيغۇرلارنى ئىز قوغلاش ۋە سىقىشقا باشلىدى.‏ شۇنىڭ ئۈچۈنخىتاي هۆكۈمىتى تۈركىستانلىقلارنىڭ هوقۇقىنى مۇداپىئه قىلىدىغان،‏ خهلقئاراقانۇن بهلگىلىگهن ئىنسان هوقۇقىنى تهلهپ قىلىدىغان ۋە خىتاينىڭ قانۇنىبهلگىلىگهن ئاپتونومىيىنى تهلهپ قىلىدىغان ئۇيغۇر جهمئىيهتلىرىنى خهلقئارا183

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!