dogu-turkistan-sempozyumu

vam etmiştir: Bölgenin adı, yönetimi, halk üzerindeki egemenliğin oluşturulmave uygulama biçimi Çinlileştirilmiştir. Çinli yetkililer askerî ve ekonomik güçlerisayesinde yetkilerini son noktasına kadar kullanmaktan geri durmamıştır. Günlükyaşam kuralları bile tamamen Çin tarafından düzenlenen yaptırımlarla belirlenmiştir.Kısaca özetlemek gerekirse, Doğu Türkistan 1884 yılında başlayan süreçlesadece ismini değil kimliğini ve haklarını, dolayısıyla hürriyetlerini de sonu belliolmayan bir zamana kadar kaybetmiş; ismi özerk, kendisi baskıcı bir yönetiminiç bölge sömürgesi hâline gelmiştir. Kısa dönemli kısmi özgürlükler ve Şarki Türkistanİslam Cumhuriyeti gibi yönetimlerin kazandığı bağımsızlıklar ve süreklimücadeleler de maalesef yeterli olamamıştır. Sonuç itibarıyla Çin’e bağlı üç özerkbölge olan Uygur, Tibet ve İç Moğolistan bölgeleri arasında en büyük zulme,Çin’in yüz ölçümü olarak altıda birini (1.828.418 km²) oluşturan Uygur bölgesimaruz kalmıştır. Bu baskı ve zulüm; etnik yapısı, dili, dini, örfü, âdeti ve kültürübakımından kendisiyle hiçbir benzerliği olmayan başka bir millet tarafından gerçekleştirilmektedir.Yeni Dünya Düzeni’nde ekonomik gelişmişlik ve ucuz iş gücüile yer etmeye çalışan bu milletin; yani Çin’in dünyanın süper gücü olma serüvenindeen büyük bedeli ise işgal altındaki Uygur halkı ödemektedir.Üç özerk bölge halkı (Uygur, Tibet ve İç Moğolistan) arasında Çin baskılarınınen büyük bedelini Uygur halkının ödemesinin sebebi bu halkın uluslararasıittifaklarının zayıflığından, bir anlamda sahipsizliğinden kaynaklanmaktadır.Moğolistan’ın dünya siyasetinde iddiasız ve etkisiz bir devlet olması ve Çin sarayındaMoğol hanlarının uzun süreler hüküm sürmesi Çin ile aralarında nispiünsiyet oluşmasına neden olmuştur. Dalay Lama’nın uluslararası saygınlığı nedeniylede Çin hükümeti Tibet’te daha dikkatli davranmaktadır.Dünyanın en gelişmiş ekonomileri listesinde ilk sıraları zorlayan Çin HalkCumhuriyeti’nin tahmini nüfusu 1 milyar 300 milyondur. Tahmini diyoruz çünküÇin Halk Cumhuriyeti hakkında doğru bilgilere ulaşmanın tek yolu doğrutahmin yapmaktan geçiyor. Bu tahminî durumu göz önünde bulundurursak ÇinHalk Cumhuriyeti’ndeki Müslüman nüfus, resmî verilere göre Sincan bölgesindekiyaklaşık 10 milyon Uygur ile büyük bir çoğunluğu Pekin, etrafı ve doğusundabulunan Çinlilerden oluşuyor. Bu sayı, resmî olmayan görüş ve tahminlere göre ise200 milyona kadar ulaşabiliyor. Bu Müslüman yapı içerisinde Uygurlar, hem İslamdünyası ile hem de Batı Türkistan (Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistanve Azerbaycan) adı verilen bölgeyle demografik ve inanç açısından kuvvetli164