Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

236 In XV Psalmos graduum. 1Ö32/33. [1540.] (Ps. 127,2)
HsJc'Lanimus: 'Vanum est vobis'. Et verum. Ss juringt' aii-> unter bcn I)CU»
ben. Et fiet plus, quia surjrLimus mane, tardamu.s scssioneni et mandLuca-
mu.s planem doloris. SsJoIIen lotr ista 3 valde facere, er loirbö ünö ijnuij
ijeberu
28.1ulii. 'Vauum est vobis': Tex^tus ille male translatus, ut videtis.
'Vauum est vobis ante lucem surgere et tardare sessionem, manducantes
P[anem afflictionis vel dolLoris. Sic dabit dÜLectis suis per somnum';
hie est textus. Aud[istis prioribus 2 versibLUS PolLitiam et oeLConoiniam
esse nobis qnidem commendatam, sed sie, ut simus instrumenta divinae
maiestatis vel cooperatores, non principia, operatores istarum divlna- lo
mm et max^imarum rerura. Ideo non fuit contentus Sal[Omon dieere,
quod dLominus ipse gub[ernat et facit C^ivitatem et constituit et gubLernat
familiam, sed etiam Antith[esin expressit et dixit, quod vos non
facitis. Hoc est puleh[re docere, Non solum affirLmativam docere, sed
etiam neg^ativam: dominus facit et vos non; domini est edi[ficare, 15
custodLire, gubLcrnare et dare, non vestrum, politiam. Nos: Ego feci,
3 über valde sieht muttuni 6 vubis bia surgere u
') = zerrinnt.
Dr] neglexisse pium (ut tum iudicabatur) Del cultum et incidisse in latrones
et occisos esse. lUum autem, qui missam audierat, tiilis.se praemiiim
piae morae, quam fecerat in templo.^ Ilaec publice docuerunt in Papalu,
quae ego recito eo, ut nostram infidelitatem magis cernamus, qui non »
possumus Deo tribuere, quae illi operi suo tribuerunt. Fiet igitur in
poenam peccati, ut mundus ad maiorem rcdigatur inopiam et maior
de die in diem omnium rerum penuria fiat. Sicut ^ademus etiam maiorem
omnium rerum caritatem iam esse, quam praeteritis temporibus fuit.
Quae est causa? Nimirum, quod mane surgimus et tardamus sessiouem ss
ac panem doloris comedimus. Delectamur solicitiuline, euris, labore et
negligimus interim Deum et verbum eins. Fiet igitur, ut Dens cumulet
abunde curas, labores et molestias. 8ic enim volumus.
Sed redeo ad textum Psalmi, in quo videtis Oeconomiam et Politiam
nobis commissas esse, Sed sie, ut sciamus nos instrumenta esse divinae »
maiestatis et organa seu cooperatores, non aiutores. principia vel causas
l)rinias istarum divinarum rerum. Ideo non satis ei fuit affirmative
dieere : Ipse Dominus gubernat et facit civitat«m, Ipse Dominus aedificat
domum et constituit familiam, Sed ponit etiam negativam: Vos nun
facit i». Hoc enim est boni doctoris. Sed, sicut dixi, mundus negativam m
non potest ferre, Vult dieere: Ego boc volo, ego hoc feci, ego hoc fuciam,
') A. Franz, Die Mcste im dUch. Mittelalter, S. 70.