Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

Enarratio 53. capitis Esaiae. [1544.] 1550. (V. 12) 743
veluti Saccus vel aliquod vas pure effunditur, — ut haec sit sententia:
dedit animam suam tarn alte in mortem, ut nulla guttula reliqua fuerit
vitae, id est, nulla simulatio mortis; sed verissime mortuus est ut ali-
us homo, non falsis opinionibus^, tit fingunt Mahometera non esse mor-
5 tuum, sed raptum.* Et haeretici nugati sunt Symonem Cyrenensem pro
Christo crucifixum esse.^ Sed ista persona, quac fuit 'lu'acbium Domini' Bi
pure, vere mortua est. Haec non sunt facilia creditu, pugnant haeretici,
ut dictum iam est, non vere mortuum esse. Sed Bsaias affirmat, quod
verissimus Dens et homo mortuus sit. Ergo 'excepto proprio peccato'&tbtms
10 tribmint ei proprie omnia, quae sunt humanae naturae, quia perfectissima
natura huraana perfecte mortuus, passus, flagellatus et 'tentatus perfectis-
sime ut nos'. Sic etiam maximus peccator est, ut nullus sit maior in toto
genere humano, quam Filius Dei, adeo ut voeetur 'peccatum', Imo'^f^"-'''^^
'piaculum, catharma, peripsema' et, ut Esaias ait, 'Delictum pro peccato' jj,"!"'
;
*'
15 tantus est peccator Christus, ita tamen, ut hoc intelligatur non de proprio,
sed alieno, id est, nostro peccato, ut supra saepe dixit: 'pro nostris pecca-a.s
tis, propter nostra delicta percussus est'.
Nostrum peccatum est, quod ei fuit alienum, non habuit nee fecit;
factum est ei proprium propter charitatem, qua nos complexus est. Hoc
20 portavit et propter illud passus est, tanquam ipse fecisset, qui tamen
fuit innocentissimus, immaculatus, 'agnus' ab initio mundi praecognitus, 3o». 1,2»
statim post lapsum primorum parentum Adae et Euae promissus, 'semeni.OTofes, is
mulieris', ut ferret et tolleret peccatum, non tamen proprie suum, sed
nostrum, ut in Psalmo ait: 'Miserere mei, sana animam meam; quia si/e^
25 peccavi tibi; Comprehenderunt me iniquitates meae': ubique confitetur
peccatum totius mundi tanquam suum; Sed tamen, ut dictum iam est
aliquoties, non suum proprie, sed factum suum, scilicet, per inaestimabilem
et ineffabilem charitatem, qua voluit pro nobis fieri victima. Res tantae
sunt, ut merito clamet: 'Quis credidit auditui nostro', quod unigenitus a?. 1
30 fllius Dei flat non solum homo, sed ita, ut flat peccator maximus loco
omnium hominum, \\t omnes, qui credunt in eum, liberi sint a Servitute
legis, a iure summo Diaboli, peccati et mortis. Ideo subiectus legi, peccato,
morti, cum non esset debitor, sed Dominus illorum omnium. Ibi efEusa
est inaestimabilis charitas, quae a nulla creatura potest satis cogitari
35 et laudari.
») Vgl. Additio I des Btirgensis zu V.9: fuerunt aliqui, qui negaverunt christi
mortem et sepulturam (vgl Anm. 3), sicut Saraceni; unde Machometus in suo alcho-
rano .
. dicit . ., quod iesus non fuit suspensus nee mortuus, sed quod sie assimila-
batur yidentibus, seilicet per apparitionem fantasticam, non veram. ') Vielmehr sagt
das Malwmet von Christus, Koran, Sure 4; vgl. Anm. 1. Der obige Feltkr fällt sicher
nicht Luther zur Last, sondern wahrscheinlich dem Heratisgeber. ») Epiplianius, Ad-
versus haereses 24, 3; vgl. Anm. 1.
"