slika politike - Jovan Despotović

189smatra da je taj mehanizam očigledno primenljiv na šire sociokulturno područje koje takođeima razloga i potrebu da se oslobodi dejstva svakovrsnih prisila.Sve tri umetničke grupe - Škart, Ledart i Magnet, čiji je delovanje ovde izloženo,zasnivaju svoj rad na nekolikim zajedničkim principima. Ponajpre, to je izmeštanje aktivnostiizvan državnih institucija i uobičajenih izlagačkih prostora (muzeja, galerija) i prelazak na uličnuumetnost koja pobuđuje znatno veću pažnji javnosti, dobija veću publiku a time je i medijskiznatno atraktivnija i promovisanija. Zatim, služe se netipičnim umetničkim sredstvima kojima seprivlačni znatno veća pozornost publike, provocira se njihova burnija reakcija i upečatljive seostavlja trag u vremenu i prostoru. Njihovi radovi su prolaznog karaktera i oni se čuvaju samo navideo ili foto-dokumentaciji. Najzad, ovaj vid umetničkog angažovanja tipičan je isključivo zaurbane ambijente većih gradova u kojima se najbolje vide pravi učinci razorne politike,siromaštva, smrti... Njihove reakcije su takođe jedinstvene - odnose se na dnevne društvene iideološke procese i fenomene: od ratne drame do razaranja gradova, od kriminala dohiperinflacije, od gladi do siromaštva, od preživljavanja do smrti, od opšteg šunda doantiurbanizma i urbocida, od ekologije do deponija, itd. čime je obezbeđena potpuna aktuelnostznačenja njihovog rada.Tako je grupa Magnet i njen osnivač i vođa Miroslav Nune Popović postala poznata poseriji javnih umetničkih radova pod opštom odrednicom ulična umetnost su označili visokistepen provokativnog kreativnog angažmana koji istovremeno ukazuje i na jedan izrazito složenisadržaj sačinjen od ideoloških, etičkih i estetičkih komponenti nezabeleženih u novijemjugoslovenskom stvaralaštvu. Na kraju niza umetničkih pojava koje se danas aktivno bavedruštvenim, ideološkim i političkim kriticizmom stoji i njihov radikalizam koji je najdirektnije inajotvorenije identifikovao neke od činilaca zatvorenog društva koji ovde dominiraju i kojinajfatalnije određuje sudbinu naše kulture i umetnosti, dakako uz sve ostale oblasti socijalnog iekonomskog života, koji se pod očiglednom prinudom odvija. Time su pokazali kako se nalazeizravno na tragu tradicionalnih avangardnih pokreta XX veka od dadaizma preko ruskogumetničkog eksperimenta ranih revolucionarnih godina do hepeninga i performansa kasnogmodernizma koji su imali isti cilj: menjanje (poboljšavanje i podizanje na viši stupanj) opšteetičke i estetičke svesti.U uslovima opšteg državnog i građanskog propadanja jugoslovenskog civilnog društva,bilo je očekivano i razumljivo da se ta opšta propast ne zaustavi pred vratima kulturnih ustanova.Vodeće nacionalne umetničke institucije poput najvećih pozorišta, biblioteka, arhiva, muzeja