slika politike - Jovan Despotović

485sporni jer nisu usaglašeni sa važećim zakonima koji uređuju sektore bibliotekarstva iarhivistike kao dela zaštite pokretnih kulturnih dobara na teritoriji Srbije. Posledica je danadležne, prema važećim zakonima, centralne institucije Srbije neće imati nikakav uvid ustanje zaštite, dakle ovih izuzetno važnih oblasti i za zaštitu nacionalnih i kulturnih interesadržave.Kako god bilo, spomeničko nasleđe, pre svega ono nepokretno (srednjovekovne crkvei manastiri) ostaće na Kosmetu. Ali i pokretno, jer prema svim međunarodnim i domaćimpropisima, muzejske zbirke, arhivska građa i bibliotečki fondovi moraju ostati u matičniminstitucijama bez obzira na geopolitičke promene koje se dogode. Stoga je veoma važnostvarati nove institucije zaštite kulturne baštine koje bi ’podelile’ odgovornost sa postojećim ubilo kakvom ishodu pregovora (reintegracija Kosova u pravno-politički sistem Srbije,konačna puna samostalnost Kosova ili nešto treće). Jedna ideja se formirala 2002. godine uneformalnom razgovoru sa grčkom delegacijom u Savetu Evrope. Kasnije, početkom 2003.ona je razmatrana i na sastanku u Solunu između našeg i grčkog ministra kulture Lečića iVanizelosa. U najkraćem, već postojeći Institut za proučavanje vizantijske kulture u Solunu,bez velikih i dugotrajnih promena mogao bi postati evropski i svetski centar za proučavanjearhitektonskog nasleđa vizantijskog sveta. Podsećanja radi, ta civilizacija bila jerasprostranjena u trinaest današnjih evropskih, azijskih i afričkih država, od kojih su neke vrlovelike, poput Rusije, ili ekonomski značajne, poput Italije, ili politički vrlo uticajne, poputIzraela, Turske ili Grčke, ili nama bliske, poput Kipra, Jerenije, Gruzije, Bugarske, Rumunijeitd. Ta nova institucija ne bi se bavila samo naučnim proučavanjem ovog istorijskog nasleđaveć i utvrđivanjem prioriteta zaštite u zavisnosti od realne ugroženosti objekata. Nije teškoodgonetnuti šta bi u ovom trenutku bilo na prvom mestu na jednoj takvoj listi. Najveći benefitod ovoga bio bi da se zaštita srpskog kulturnog nasleđa na Kosovu skine sa programaisključivo srpskih potreba i zahteva, te bi se time on ’delegirao’ na sve zemlje čiji bistručnjaci učestvovali u ovom radu. No, ubrzo nakon tog sastanka ubijen je predsednik VladeSrbije a sa uvođenjem vanrednog stanja nije bilo uslova da se ovo pitanje dalje potencira. UGrčkoj su u isto vreme održani parlamentarni izbori gde je takođe došlo do promene vlasti.Time je ovo pitanje skinuto sa dnevnog reda.Sada je pravi trenutak da se ono na pravi način ili vrati na pregovarački sto upravo umomentu traženja rešenja za konačni status Kosova i Metohije, ili da se putem međunarodne