slika politike - Jovan Despotović

426Bosanskom Petrovcu, uredno i profesionalno, po svim muzeološkim uzusima, dislocirali susvoju vrednu kolekciju u tadašnju Galeriju likovnih umjetnosti Republike Srpske u BanjaLuci. U tom poslu im je pomoglo i Ratno predsjedništvo Opštine Petrovac organizujućikamionski prevoz zbirke. Nakon priređivanja izložbe u Banjoj Luci, upravo ovih danakolekcija se vraća u matičnu instituciju u drugom entitetu u kome se nalazi BosanskiPetrovac. Ovakvih poslova biće ubuduće još mnogo, posebno u sličajevima kada se radi ocrkvenim i liturgijskim predmetima koji su privremeno čuvani izvan objekata i ustanova ukojima su se nalazili pre izbijanja ratnih sukoba. Naravno da ovo pitanje, u poređenju saSrebrenicom i drugim stratištima, kao i hvatanjem optuženih za ratne zločine i zločine protivčovečnosti, nije i od prevelikog interesovanja javnosti, ali jeste od velike važnosti upolitičkim odnosima među entitetima u Bosni i Hercegovini jer se uvek mogu pojaviti kaofaktor koji utiče na uspostavljanje dobrih odnosa, što je krajnji cilj i državnih institucija ali imeđunarodne administracije koja je tamo još uvek prisutna na snažan način.Slično ovom problemu polako se kristalizuje i polako izbija na svetlo dana i problemsa restitucijom pokretnih kulturnih dobara, predmeta umetnosti i dokumentacije koja seodnosi na obnovu razrušenog spomeničkog nasleđa i arhivskih fondova donetih sa Kosova iMetohije tokom rata 1999. godine. I ovaj problem spada u vrlo velike i složene poslove kojeSrbija mora da uradi jer od njihovog rešavanja čak zavise ne samo naša međunarodna pozicijai međudržavni odnosi u regionu, već i budući, konačni status ove južne srpske pokrajine.Naravno da je u prvom planu interesovanja javnosti, kada se tiče stanje na Kosmetu,pre svega sudbina raseljenog stanovništva i bezbednost onih malobrojnih rezidenata koji su seosmelili da se vrate na svoja imanja. Zatim tu je i interesovanje za sudbinu preostalih, ali i zamogućnost obnove spomeničke baštine koje sve više postaje internacionalni problem (a očemu ćemo posvetiti poseban prilog u ovom ciklusu emisija). Ali, neminovno predstoji irazgovor sa kosmteskim privremenim institucijama u kojima su isključivo Albanci, ali i sameđunarodnom civilnom administarcijom o poslovima oko restitucije pokretnih kulturnihdobara, koje čine brojni muzejski predmeti, ogromna količina arhivalija i dokumentacije kojaje rađena i koja se do bombardovanja nalazila u kosmetskim kulturnim i zaštitarskiminstitucijama – muzejima, arhivama, bibiliotekama i zavodima za zaštitu spomenika kulture.Problem je nastao posle 1999. godine kada se Beograd nije snašao nakon početkaprimene Rezolucije 1244 Savete bezbednosti Ujedinjenih nacija, a potom i svih drugihpropisa koje je donela međunarodna uprava UNMIK-a čiji se deo odnosi na i zaštitu i