slika politike - Jovan Despotović

208O normalnostiUmetnost u Srbiji 1989-2001.Kao jedna od manifestacija kojom je Muzej savremene umetnosti u Beogradu obeležiočetrdeset godina rada u novopodignutoj palati na Ušću Save, u programskom delu, bilo jepriređivanje kompleksne izložbe ’O normalnosti – Umetnost u Srbiji 1989-2001’. Po svomobimu i reperkusijama, ova prezentacija vizuelne produkcije u umetnosti u Srbiji tokomposlednje decenije proteklog veka umnogome je nadmašila sve ostale aktivnosti Muzejakojima je ukazano na ovaj jubilej jedne od najvećih i najznačajnijih kulturnih institucija uovom regionu.Od osnivanja 1958. godine, a posebno od preseljenja u novi, velelepni prostor ne samoza to vreme, 1965. godine Muzej savremene umetnosti je kao jednu od svojih najvažnijihdelatnosti, pored prikupljanja, proučavanja, čuvanja i publikovanja dela likovnih umetnostiXX veka, priređivao i velike izložbe na kojima je ’istorizovao’, prema dekadnom principukoji je u mnogim prilikama dovođen u pitanje, razvoj jugoslovenske i u njenim okvirima isrpske likovne umetnosti tokom proteklog stoleća. Tako su u ciklusu ’Jugoslovenskaumetnost XX veka’ u kontinuitetu bile priređivane velike izložbe od prve do pete dekade XXveka koja je pod naslovom ’Jugoslovensko slikarstvo šeste decenije’ održana 1980. godine.Prekid ovog ciklusa izložbi od fundamentalnog značaja za proučavanje naše likovneumetnosti koincidirao je sa odlaskom iz Muzeja njegovog idejnog tvorca i glavnog autora uvelikom timu jugoslovenskih stručnjaka koji su ih stvarali, slikara, teoretičara umetnosti ikritičara, napokon i osnivača i dugogodišnjeg upravnika Miodraga B. Protića. Kada je trebalonastaviti rad na ovom ciklusu izložbom posvećenoj sedmoj deceniji, dogodio se značajanobrat u vizuelnoj produkciji pojavom konceptualne, minimalne i analitičke umetnosti koja senametnula kao fenomen o kome je bilo neophodno, usled ogromnog otpora koji je onaizazvala u akademskoj javnosti, odmah načiniti relevantan odgovor. I tada dolazi do prekidaciklusa ’Jugoslovenska umenost XX veka’ priređivanjem izložbe ’Nova umetnost u Srbiji1970-1980 – pojedinci, grupe, pojave’ u Muzeju savremene umetnosti 1983. godine koja sezapravo bavila isključivo novim, radikalnim umetničkim praksama osme decenije koje su senadovezivale duž ’druge linije’ prema definiciji njenog idejnog tvorca i glavnog promotera uopštejugoslovenskim okvirima Ješe Denegrija. (A pre nje, 1978. godine u Galeriji suvremene