slika politike - Jovan Despotović

251Prodanović je vrlo otvoreno podvrgao kritici one pojave koje su se u nekadašnjimjugoslovenskim disidenstkim krugovima držale kao zabranjene zone. Na primer, on jepostavio pitanje vrednosnih sudova o likovnim umetnostima 'intelektualaca opšteg smera' -kako se izrazio – koji su istinski uticali na formiranje dominantnog ukusa u našim elitnimdruštvenim krugovima. Slučaj sa Mirkom Kovačem i njegovim afinitetom prema kičerskomslikarstvu Slobodane Matić samo je najdrastičniji i izrazvao je najžučnija reagovanja međuprisutnima. Nije bez reakcije ostala ni njegova teza da kada se krene od literature, poputpozorišne predstave kao što je 'Golubnjača', zakonito se stiže u realnost scenografije užasaVukovara iz 1991. godine. To je povod da se fomuliše potreba temeljne dekonstrukcije našegdisidentskog mita i to u onom njegovom vitalnom i dosada nedodirljivom segmentu elitneestetike koja se prečesto sunovraćivala u kič i kulturnu izolaciju. Zašto se tako slobodnovršilo nasilje nad likovnom umetnošću tokom protekle polovine veka i to u domenu zvaničnedržavne umetnosti i u domenu autoizolacije vodećih disidentskih krugova, a odgovor na kojiProdanović ukazuje tiče se njenog pozicioniranja u nestrategijskom položaju u velikimdržavnim poslovima. Umetnost je definisana, a ta definicija izgleda da i sada važi, daododatak, ukras, sporedna disciplina, gotovo igra što je danas naročito dovedena do krajnjeapsurdne situacije da izraziti šund u likovnim umetnostima aktuelnog izraza najčešćezagovaraju upravo intelektualci opšteg smera iz nekadašnjih disidentskih krugova. Kao dasmo bez pravog saznanja i veoma brzo prešli put od socijalističkog realizma prekosocijalističkog estetizma do najnovijeg socijalističkog nacionalizma. A to je upravo zbog togašto su nam elitni kulturni, društveni i politički slojevi pozarno likovno neobrazovani.Značajan dokaz ovoj tvrdnji je da je daleko veća javna buka podignuta oko afere u Narodnompozorištu 1993. godine nego oko paktično istovetne akcije vlasti i u istom trenutku u Muzejusavremene umetnosti.Dakle, na ovoj raspravi Demokratskog centra, a kako se ona može pročitati u časopisu'Dijalog' pojavila su se dobra i učena saopštenja od kojih međutim neće biti nikakve koristi.Jer, još jednom su se istomišljenici sastali i zaključili kako se o svemu slažu! Jedan odozbiljnijih razloga zašto je ukupno kulturno stanje nacije ovakvo nalazi se u činjenici da seugledni i ozbiljni stvaroci, teoretičari kulture, učesnici i nosioci složenog umetničkog sistemajoš uvek nalaze u disidentskom mentalnom i psihološkom stanju. Dakle, u pasivnoj,odbrambenoj, podređenoj poziciji koja pre svega odgovara vlastima, kakav je bio slučaj sapređašnjim političkim poretkom, a danas sve većem broju zaista nekvalifikovanih,