ANAR Əsərlər VI ssenarilər, tərcümələr Bu kitabın çapı Ekson ...

Qarabudağı, Dondarı, Əməni, Qaraca Çobanı sorur olsam,
sağmıdılar? Bəyburanın arvadını, qızlarını sorur olsam, sağmıdılar?
Bəybecan qızı Banıçiçək evdəmi, yoxsa gordamı?
Qoca tacir:
—Salur Qazanı, igidləri sorur olsan, sağdılar, Bəyburanı,
arvadını, qızlarını sorur olsan, sağdılar, ağ çıxarıb qara geydilər
Beyrək üçün. Banıçiçəyi yeddi yol ayrıcında ağlar gördük.
Beyrəyim, deyib sızlar gördük. İgid, olmaya sən də Oğuzdan olasan,
olmaya Bəybura oğlu Bamsı Beyrəyin sorağın eşitmisən.
Beyrək:
—Yox tacirlər, — dedi. — Mən Oğuzdan deyiləm, Beyrəyi də
görməmişəm. Mən yurdsuz-yuvasız bir yolçuyam.
Amma geri dönəndə Oğuz elinə çatanda Beyrəyin ağ saqqallı
atasına, ağ birçəkli anasına, bacılarına, bir də Bəybecan qızı
Banıçiçəyə deyin ki, daha Beyrəyi gözləməsinlər, daha Beyrək
gəlməz oldu. Atası ayğır atın boğazlayıb aşın versin, anası-bacıları
qara geyib göy sarısınlar, Beyrəyin axır yasını tutsun, yad qızı
nişanlısına rüsxət versinlər, gözü kimi tutarsa, könlü kimi sevərsə,
ona getsin, Beyrək gedər-gəlməzə gedibmiş, deyin...
Qoca tacir: — yazıq Beyrək, — dedi. — Qürbət eldə can verən Beyrək.
— Sonra xurcunundan bağlama çıxarıb Beyrəyə verdi.
—Yolçu, — dedi, — birdən yolun düşdü, Beyrəyin məzarına rast
gəldin. Onda bax bunu ora atarsan. Bu bizim torpaqdır, Biz tacirlərin
ömrü qürbət ellərdə keçir, torpağımızı torbada daşıyırıq ki, işdi,
birdən yad yerdə düşüb ölsək, qəbrimizin üstünə öz torpağımızdan
bir ovuc atılsın. Al bunu, salamat qal.
Karvan uzaqlaşıb getdi. Beyrək uzun-uzun karvanın dalınca
baxdı, sonra torpaq bükülü dəsmalı açdı. Üzunu ovcundakı torpağa
qoyub iylədi, bayıldı, yavaşcadan:
—Yovşan iyi, — dedi və birdən anladı ki, daha burada qala
bilməyəcək. Yerindən sıçradı, dəli kimi qaçmağa başladı.
Yamaclardan, qayalardan, yarğanlardan atıldı. Hasarın üstündən,
Ağca bürcdən Selcan xatun Beyrəyin qaçdığını gördü, yaralı quş
kimi çırpındı, hasardan pırlayıb uçmağ istədi. Keşikçiləri səsləyib
əmr etmək istədi ki, Beyrəyi qovub tutsunlar, qaytarsınlar. Amma
birdən-birə o da başa düşdü ki, hər şey əbəsdir, Beyrəyi daha
qaytarmaq olmayacaq. Selcan xatun sonsuz həsrətlə, ağrıyla
uzaqlaşıb gözdən itən Beyrəyin ardınca baxırdı.
113