ANAR Əsərlər VI ssenarilər, tərcümələr Bu kitabın çapı Ekson ...

əlamətlərin — rəngin, cinsin bir elə önəmi yoxdur.
Gələcək xoşbəxtlik naminə indi yaşayan insanların əzab çəkməsi
fikri Zen əxlaqına kökündən ziddir, Zen düşüncəsinə görə insan
etdiyi yaxşılığın əvəzini güdməməlidir. Yəni Zen düşüncəsi — bizim
"Balığı at dəryaya, BALIQ BİLMƏSƏ DƏ XALIQ BİLƏR"
fikrindən üstündür. Çünki gördüyümüz işin Xalıq tərəfindən
qiymətləndirilməsi fikri yenə də hərəkətimizin təmannalı oldüğünü
göstərir. Zen təfəkküründə isə edilən yaxşılıqların əvəzinin Xalıq
tərəfindən belə veriləcəyi təmənnası yoxdur.
Biz "Tək əldən səs çıxmaz" — deyirik, Zen bu məsələyə də başqa
cür yanaşır: "Cüt əlin alqışlarını hamı eşidir, tək əlin alqışını kim
eşidər?"
Müxtəlif Zen mətnlərindən çevirdiyim parçaları DAYETSU
SUDZUKİNİN "Zen-buddizm" və VON KYU-KİM-in
Ensiklopediya dzen" kitablarından götürmüşəm.
Lyan sülaləsinin banisi Çin imperatoru U-di Zen vaizindən xəbər
alır:
Mən hakimiyyətə gələndən sonra o qədər məbəd tikmişəm, o
qədər müqəddəs kitabın üzünü köçürtdürmüşəm ki, saymaqla
qurtarmaq olmaz. Mənim xidmətlərimi necə qiymətləndirərsən?
Vaiz:
— Heç bir xidmətin yoxdur — deyir.
—Niyə?
—Bunlar hamısı xırda işlərdir və dünyaya yenidən gəlişində bu
xeyirxah işlər üçün səmalarda doğulacaqsan. Ona görə də sənin
gördüyün işlər təmənnasız deyil. Bədəndən düşən kölgə kimi bunlar
da hər an yoxa çıxa bilər
İmperator:
—Bəs onda əsl qiymətə layiq olan nədir? — deyə soruşur. —
Təmizliyə və müdrikliyə o zaman malik olursan ki, sonuncu
nurlanma zamanı cismin və mənin boş və rahatdır. Amma fani
dünyada bu xidmətlərə nail olmaq mümkün deyil. — Müqəddəsliyin
əsas amili nədir?
— Ancaq boşluq var, heç bir müqəddəslik yoxdur.
İmperator: —Bəs onda mənim qarşımda duran kimdir? — deyə
soruşanda vaiz:
— Bunu mən də bilmirəm — deyir.
421