ANAR Əsərlər VI ssenarilər, tərcümələr Bu kitabın çapı Ekson ...

NƏSİMİ
(sənədli filmin ssenarisi)
Uca bir təpənin başında insan dayanıb. Qürub çağıdır. Adam çox
uzaqdadır, biz onun nə sifətini, nə qiyafəsini, nədə geyimini seçə
bilirik. Yalnız siluetini görürük.
Təpənin ətəyindən uzandıqca-uzanan, göz işlədikcə işləyən bir
düzəngah başlayır.
Təpənin başında dayanmış adam əllərini qaldırıb kimisə
haraylayır. Onun səsini eşidirik. Bu səs dağa-daşa düşüb əks-səda
verir. Təpə başında dayanmış adam şer oxuyub kimisə haraylayır,
kimisə çağırır. Bu dəsdə acı, ümidsiz bir fəryad var:
Canımı yandırdı şövqün, ey nigarım hardasan?
Gözlərim nuri, iki aləmdə varım, hardasan?
Bu səda, "hardasan", "hardasan" kəlməsi, sanki dağa-daşa
toxunub əks-səda kimi qayıdır, dəfə-dəfə səslənir.
Bağrımı qan eylədi acı fərağın, gəl, iriş
Ey şərabi-kövsərim, getməz xumarım, hardasan?
Kamera zəhmli dağları, əbədi donmuş qayaları, təpələri,
yamacları göstərir, elə bil canlı insan səsi bu cansız təbiət
parçalarının sərtliyinə toxunub çilik-çilik olur, yalnız bir söz, bir
rədif qırılıb yerə düşür: "hardasan?, "hardasan", "hardasan?"...
Səbrimi yağmaladı şövqün, qərarım qalmadı,
Ey mənim aramım, ey səbr qərarım, hardasan?
Əks-sədanın qaytardığı sonuncu "hardasan"lar susandan sonra bir
müddət sükut çökür. Bura qədər şer yüksək bir ehtirasla, fəryadın,
harayın zilində oxunurdu. İndi elə bil haray çəkən öz harayından
yoruldu, cavab alacağına gümanını itirdi, çağırışından usandı. Şerin
ardını o yorğun, pıçıltılı bir səslə oxuyur, qəzəl ümidsizliyin,
cavabsızlığın bəmində səslənir:
Bad ilən göndər saçın buyun mənə hər sübhdən
Sanki yandı, keçdi həddən intizarım, hardasan?
Səndən ayrı könlümə yoxdur vəfalı yaru dost
Qəzəli oxuyan dayanır, nəfəsini dərir, köksünü ötürür, sonra
bayaqkı çılğınlıqla, ehtirasla, var səsiylə son misranı haray çəkir.
314