ANAR Əsərlər VI ssenarilər, tərcümələr Bu kitabın çapı Ekson ...

təvəllüdü, ölümü da özündən asılı deyil. Olmaz ki, bura adamın
şəxsən özünə dəxli olan şeylər yazsınlar, məsələn kim idi, bu
dünyada nə iş görüb, nə iş qoyub gedib, ya məsələn, tutalım xasiyyəti
necə idi. Kimə nə yaxşılığı, nə pisliyi keçib. Övladı olub, yoxsa yox,
öləndən sonra kimi qalıb? Yoxsa quru rəqəmlərdən nə çıxsın".
Ekranda qəbir daşları:
Faiq Mərdanov 1912—1959
Bəhman Salayev 1938—1965
Səftər dayı qeyri—ixtiyari rəqəmləri toplamağa başladı.
Kadrarxası səsi: 1912+1959 = 3871. Yox, burda toplamaq düz
olmaz, çıxmaq lazımdır. 1959—1912 = 47. Deməli, biçarə Faiq
Mərdanov 47 il ömr sürüb. 1965-1938=27. Vay, bədbəxt Bəhman
Salayev, 27 yaş yaşayıb. 27 yaşında ölüb. Görəsən nədən ölüb?
Əşi, əcəl göznən-qaş arasındadır. Deməli, belə çıxır ki, adam
əcəlin qurduğu tələlərdən bir-bir qaçıb qurtarır ki, bura, bu son
mənzilə gəlib çıxa bilsin. Yüz cür təsadüfi ölümdən qorunur ki,
özünü axırdakı, labüd ölümə yetirsin.
Deyir qoca bir səyyah gəlib qürbət ölkəyə çıxır. Qəbiristanlığa
gedir. Görür qəbirlərin üstündə adamların yaşları yazılıb. Hamısı da
bir yaş, çoxu beş yaş. Özü kimi piranə bir kişiyə rast gəlib soruşur ki,
bəs bu nə olan işdi? Sizin camaat hamısı yəni görpə yaşında tələf
olub? Qoca deyir ki, xeyr a, məsələ başqadır, məsələ ondadır ki, biz
burda həmin bu adamların xoşbəxt yaşadıqları vaxtı yazmışıq. Qalan
günlərini, illərini ömürdən saymırıq. Onda səyyah da deyir ki, bəs
mənim də ömrümün axırına az qalıb. bu gün sabah öləcəm, vəsiyyət
eləyirəm ki, məni də elə burda basdırın, qəbrimin üstündə də yazın
ki, bəs bu adam elə" anadan ölü doğulub.
Minanın qəbirinə çatdı.
Minəvvər Mədət qızı 1909-1965
Özünü saxlaya bilmədi. Qəhərləndi, ağladı. Daxili səsi:
—Axı, sən söz vermişdin... söz vermişdin ki, kövrəlməyəcəksən.
Yadıma düşdü... Yadıma düşdü, yazıq Minanın yuxuda danışmağı...
Niyə belə vəfasız çıxdın ay arvad, məni bu qoca yaşımda kimə
tapşırıb getdin?
Cibindən dəsmalını çıxartdı, eynəyini götürdü, gözlərini sildi. Bir
müddət sakit dayandı. Sonra çevrilib getdi.
Bakı vağzalında qatardan düşdü. Daxili səsi: — "Vağzal qiyamət
yerdir. Gələnlər, gedənlər! Heç yerdə o qədər deyib-gülən görmək
294