ANAR Əsərlər VI ssenarilər, tərcümələr Bu kitabın çapı Ekson ...

Yalnız mədəniyyyət, mədəniyyət, mədəniyyət — (qovluğu bir
qırağa qoyur) — nu, i tak dalee... Buna nə deyirsiz?
—Nə deyəcəm. Bəli, mən yazmışam və indi də düşünürəm ki,
mədəniyyət qılıncdan güclüdür.
—Sözü dəyişməyin. Heç utanmırsız? Şura hökumətinin çörəyini
yeyib, Türkiyəni təbliğ edirsiz.
—Mən heç kəsin çörəyini yemirəm, Ancaq, bax bu əllərimlə
qazandığım çörəyi yeyirəm, Mən çernoraboçi də olmuşam, hanbal da
işləyə bilərəm, fəqət heç vaxt mənliyimi satmaq, əsir olmaq istəməm.
Müstəntiq (istehzayla):
—Ona hələ baxarıq. (Yenidən qovluğu vərəqləyir, sonra oxuyur):
—“İnsan adını daşıyan ikiayaqlı həşarat pək qaba və pək səfil bir
şey.. İnsanlar mərhəmət və məhəbbətdən ziyadə dəhşət və qüvvətə
tapınırlar. Bən məğrurluğu əzmək üçün yaradılmış bir Allah
bəlasiyam, tökdüyüm qanlar da yalnız həqq və ədalət naminədir”.
Cavid başını qaldırıb Stalinin şəklinə baxır, Müstəntiq də qeyriixtiyarı
şəklə baxır, amma cəld baxışlarını qaçıraraq oxumağa davam
edir: “Allah bir olduğu kibi padşah da bir olmalı”. Bu sözlər kimə
aiddir?
Cavid:
—Təbii ki, Topal Teymura. Başqa kimə aid ola bilər ki...
Müstəntiq (öskürür):
—Əlbəttə, aydındır... Abbas Mirzə Şərifzadəylə hansı kontrrevalyusyon
əlaqələriniz olub?
—Abbas Mirzə mənim əsərlərimdə baş rollarda çıxış edib, O
sadə, çox sadə bir insandır, fəqət o sadəlikdə bir böyüklük var ki, onu
hər adam başa düşməz. Onun istedadı yalnız sənət üfüqlərində parlar.
Sənətkarın böyüklüyü yaşadığı mühitin mədəniyyəti ilə ölçülür,
Abbas daha böyük mühitdə yaşasaydı, daha zəngin qüdrətlərə, daha
parlaq şöhrətə malik olardı, Ona dərin və səmimi hörmət bəslərəm.
—Bu sözlərlə siz özünüz özünüzü ifşa etdiniz. Deməli, sovet
mühiti sizə də, Abbas Mirzələrə də darlıq edir. Onunçün da siz
osmanlılara arxalanır, dilinizdə oranın şairlərini təqlid edirsiniz,
tematikanızı da Azərbaycandan yox, ordan alırsınız. O ki, qaldı
Abbas Mirzə... (rəsmi tonla) Abbas Mirzə Şərifzadə alçaq İran
cəsusu, vətən xaini və xalq düşməni kimi həbs edilib (Cavid əlləriylə
üzünü qapayır). Bəli, sizin cinayətkar fəaliyyətinizin bu həlqəsi də
qırılıb. İndi deyin görək, İran kəşfiyyatı Abbas Mirzənin vasitəsilə
234