ANAR Əsərlər VI ssenarilər, tərcümələr Bu kitabın çapı Ekson ...

görə də, deyirəm də, mənim bu bağnan bağlı anımlarım, xatirələrim,
duyumlarım həmişə bir yay əhval-ruhiyyəsindədir, bir yay
ovqatındadır. Qayğısız, gündüzlər səması açıq, bol günəşli, isti,
bəzən qızmar isti… əvvəllər ağcaqanadlar yox idi, sonra
ağcaqanadlar da əmələ gəldi… gecələri ağcaqanadlı, ulduzlu, dənizin
səsi gələn bir bağ və mən şəhərdə böyüdüyüm üçün, necə deyərlər,
şəhər uşağı olduğum üçün, asfaltın üstündə böyüdüyüm üçün bu bağ
həm də məni təbiətlə bağlayan bir yer idi, torpaqnan bağlayan bir yer
idi. Təbiətin dəyişməsi, payızda ağacların yarpaqlarının tökülməsi,
yazda yaşıl don geyinməsi, üzümün, əncirin yetişməsi, ayın axırında,
iyunun əvvəlində tutun dəyməsi, bir sözlə, təbiətin bu dövrü, bu
dəyişməsi… bunu mən əyani surətdə bu bağda görürdüm. May
ayında tutun dəyməsi bizim üçün böyük sevinc idi. İyunda burda ilk
dəfə tut yeyərdik, sonra yavaş-yavaş üzümlər dəyirdi, birinci pirşiraz
bütün üzümlərdən əvvəl dəyirdi, sonra kişmişi üzüm, şanı, qara şanı,
ağ şanı, sarıgilə… indi bu bağda üzümlüklər də tələf olub gedib.
Amma o vaxt bağın yaxşı üzümü vardı və mən məhrəm bir adamı
itirən kimi bu bağda iki ağacı itirmişəm. Bax o tərəfdə — indi orda
Ənvər Məmmədxanlının bağıdır, orda böyük bir tut ağacı var idi. Biz
o tut ağacının həmişə başına dırmaşardıq, onu silkələyərdik, aşağıda
süfrə tuturlardı, tut tökülürdü. Sonra o qurudu. Deyirlər ki, guya bir
mərdiməzar qonşu gəlib, əhəng töküb dibinə, bilmirəm indi bu nə
dərəcədə belədi, amma hər halda o böyük tut qurudu və ikinci tut da
burdakıydı, siz də görmüşdünüz onu, son illər biz bu tutun altında
yığışırdıq, onun kölgəsində yığışırdıq… dırmaşırdıq o ağaca, o da
qurudu. Mənə belə izah elədilər, bunun qurumağının səbəbi odur ki,
Abşeronda tut ağaclarının kökü gedir dərinə, hardasa bir yerdə duzlu
suya çıtır onun təsiriylə quruyur, hər halda indi səbəbi nə olsa da
onun qurumağı da… bizi məyus elədi. Bu yay gəldik gördük ki, artıq
quruyub… Birinci illər bura biz gəlirdik, atamın ailəsi, özü də onda
bütün bu sahə bizim idi — bu tərəf də, o tərəf də… sonra dedilər ki,
bu sahə çox böyükdür, ona görə bu sahənin yarısını yazıçı Əvəz
Sadığa — "Kirpi" jurnalının ilk redaktoru, yazıçı-jurnalist Əvəz
Sadığa verdilər… Biz ailəliklə dostluq eləyirdik, onun oğlu Azər,
kürəkəni o biri Azər (oğlu Azər Sadıxov skripka müəllimidir,
kürəkəni Azər Rzayev məşhur bəstəkardır), qızları vardı. Əvəz
əminin — Gülər, Gülarə, Gülnar, Gülyaz… Gəlib-gedişimiz vardı.
Burda birlikdə uşaqlıqda oğlanlarla voleybol oynayırdıq, futbol
354