t. I (PL 63)

227 ENNODII EPISCOPI TICINENSIS 228
beatus Laurentius necessarium duxit illi potissimum
peroraadi copiam dari, cujus vestigia frequentium
legationum laboriosus callis attriverat, et per tramitem
hujusceniodi itineris cursitantem non semel
hispidum castrensis pulvis effecerat : qui tali publicas
petitiones est orditus eloquio. « Quantus, invictis-
sime princeps, per innumerabiles successus felicitatem
tuam favor divinus evexerit, si perordinem
relegam,
semper a Deo nostro beneficia accepisse quam optasse
' agnoscis te votorum parcum, majora
memineris. Sufficit tamen hoc unum narrare, sed
maximum, quod apud te principem ibi servorum
tuorum causas agimus, ubi solebat inimicus tuus
hujus solii possessione gaudere. Habes plurimum
Christo Redemptori nostro quod debeas : pro quibus
rogamus, ipse largitus est. Cavendum nobis est, ne
offendatur auctor muneris, si quod preestitit non
amemus. Diu suspendo fiduciam meam ; placetire
per singula, quae fando ccmperi, quseque perspexi
accessisse tibi Divinitalis ^ auxilia. Scis quje te pol-
licebaris acturum, quando confertissimis inimicoruni
cuneis urgebaris. et circa muros Ticinensis civita-
tulse ^ hostis tuis clangor streperet, quando armis
numero adversarii proestantiores subsistere, sola
tecum dimicante coelitu, invisibili virtute, non poterant.
Audebat te aggredi, qui exercitus tuos nuda
testimatione pensabat ; solatiorum tuorum pondus
omnis bellandi apparatus sustinere non valuit; Quo-
ties utilitatibus tuis aer ipse servierit, si recenses,
tibi coeli serena militaverunt, tibi convexa pluvias
pro voto fuderunt. Quis resistere dextrae tua? ausus
fuit, et cum gratia superna pugnanti?quoties imimici
tui ceciderunt mucronibus sodalium suorum ? quoties
libi vicit, qui pro hostium tuorum utilitate certabat?
His ergo donis coelestibus vicissitudinem impensa
circa homines pietate restitue. Mysticse oblationis
holocausta sunt supplicantum lacrymas non sperni.
Illud certe perpende, qualibus in regno successeris
quos si, ut liquet, malitia expulit, casus illorum ne-
cesse est, ut sequentes informet. Ruina priEcedentum
posteros docet : cautio est semper in reliquum
lapsus anterior. Non sine exemplo militat, qui re-
spicit ^qua causa decessor ejectus est. His freta Liguria
vestra nobiscum profusa supplicat, ut legum
vestrarum beneficia sic tribuatis innocentibus, ut
noxios absolvatis. Exigua est apud Deum nostrum
misericordia, si illos tantum laesio non sequatur, qui
reatu carent : culpas dimittere cceleste est ; viudi-
care terrenum. » Post hajc siluit.
At eminentTssimus rex infit :
quo loquente, attonita
de voluntate ejus corda pavor arctabat. «; Quamviste,
venerabilis episcope, pro meritorum tuorum luce su-
spiciara, et multa apud me confusionis tempore repo-
suisses beneficia, quibus frui te convenit tranquilli-
tate revocata ; regnandi tamen necessitas qua conclu-
dimur, misericordiae quam suades, noa ubique pandit
* Bolland., agnosces.
* Schot. et Bolland., auxilio.
" lidem, hostilis litui.
* Schot. et Boll.. duras.
;
Aaccessum; et inter res *duas nascentis imperii,pietatis
dulcedinem censura;pellit utilitas. Exemplorum
cuelestium testimonio '> affectio mea nititur. Offen-
disse legimus principem, qui coelitus destinatum nec
inimicum subduxit exitio : pcenam meruit lenitas,
quam potuit intulisse districtio : ultionem suscepit,
qui detrectat inferre. Vim divini judicii aut attenuat
aut contemnit, qui hosti suo, cum potitur, indulget.
Justitia coercendi sunt, quos constat gratiam non se-
cutos. Vitia transmittit ad posteros, qui praesentibus
culpis ignoscit. Nam quod de Redemptoris nostri pa-
tientia loqueris, illos vere amplectitur lac gratise,
quos austeritas legis informat. Nunquam a medico
ad plenissimam cnrationem eeger adductus est, nisi
ab illo qui primum putria ferro membra desecuit, et
lalentem penitus e sina viscerum produxit illuviem.
Qui criminosos patitur impunite transire, ad crimina
hortatur insontes. Tamen quia precibus vestris qui-
bus superna assentiunt, obsistere terrena non pos-
sunt, omnibus generaliter errorem dimittemus. Nullius
caput noxa prosternet, quoniam potestis etapud
Deum nostrum agere, ut sceleratae mentes a propositi
sui perversitate discedant. Paucos tamen quos
malorum incentores fuisse cognovi, locorum suorum
tantum habitatione privabo ;
ne forte exsurgens ne-
cessitas vicinos inveniat nutritores, et malorum ad-
juta successibus bellaconsurgant. » His prcecellentissinius
rex dictis, ^ virum illustrissimum Urbicum
acciri jubet, qui universa palatii ejus onera susten-
Q tans, Ciceronem eloquentia, Catonem Eequitate preecesserat
: cui praecepit ut generaliter indulgentiff-.
pragmaticum promulgaret : quod ille ad omnem be-
nigoitatem paratissimus illico tanta brevitate et luce
contexit, ut et illa culparum genera cognoscerentur
abolita, qure putabantur fuisse reservata.
Interea secretius rex prEestantissimus sacerdotem
venerandum Epiphanium imperat evocari : quem tali
compellat affatu". « Judicii nostri ex ipsa sententia,
gloriose antistes,pondusinteIIige, utcum tot inregni
circulo pentiflces esse videantur, tu potissimura in
nec enervata per me-
tanta re quasi unicus eligaris :
ritum tuum hujusmodi aestimatores illudit opinio.
Solus esse juste crederis, cujus splendore, tanquam
globis lunaribus minorum siderum lumen obtunditur,
D et medicae lucis radii preefulgida conscientiae tuse
luce fuscantur. Quis quserat noctis lampadam, ubi
solis jnbar effulgorat? quis candelaj praesidium, ubi
caminis indesinentibus fidei pyra succenditur ? Po-
stremo talem a me oportet dirigi, qualem suscipiens
libenter auscultet. Vides universa Italias loca originariis
viduata cultoribus. In tristitiam meam segetum
ferax spinas alque injussa plantaria campus apportat
: et iila mater humanse messis Liguria, cui nume-
rosa agricolarum solebat constare progenies, orbata
atque sterilis jejunum cespitem nostris monstrat ob-
tutibus. Interpellat meterra quocunque respicioube-
' Idem, asseriio.
' V. I. Urbicum] Quaestorem sacri palatii, autinstar
quaestoris. Quod Eurico erat Leo : quod Gundobado
Laconius, lioc Urbicus Theoderico.