t. I (PL 63)
03.06.2013 • Views
Share Embed Flag

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
capricorn.bc.edu

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

613 DE CONSOLATIONE PmLOSOPHI^ LIB. I. 614<br />

Nec speres aliquid nec extimescas,<br />

Exarmaveris impotentis iram :<br />

41 At quisquis trepidus pavet, vel optat,<br />

Quod non sitstabilis, suiquejuris,<br />

Abjecit clypeum, locoque motus<br />

Nectit, qua valeat trahi, catenam.<br />

43 PROSA IV.<br />

Argumentum. — Boetius de intelligentia prsedictorum<br />

suoque vulnere a Philosophia interrogatus, memoratis<br />

primum quidem loco, habitu et vultu, quibus non ita<br />

pridem excipere solebat Philosophiam, deinde vero<br />

migwetyranni : sed quicunque metuit tremens, aut sperat,<br />

is, quoniam von est constans et compos sui, deposuit<br />

scutum, et sua sede disjcctus componit vincula,<br />

quibus rapi possit.<br />

» Philosophia.<br />

Coaveniunt, qnibus aut odium crudele tyranni.<br />

Aut ruetus acor crat.<br />

Neque vero ejusmodi tyrannos timet, qui magnitudine<br />

et forlitudiue animi prajditus, nihil a rebus<br />

creatis aut sperat aut metuit : ffaramenim virtutum,<br />

inquit Cic. m de Offlc, est proprium nit extimescere,<br />

omnia humana despicere nilnl quod liomini acci.iere<br />

possit intolerandum putare. Ex quo idem orator conficit<br />

fortitudinem esse [dolorum laborumque contemptionem.<br />

Quare magnanimis viris feri tyranni habentur<br />

sine viribus furentef. Igitur<br />

13. Nec speres atiquid nec extimescas.] Hseo est<br />

senteutiaPlatonis, quam sibi deinceps usurpaverunt<br />

Stoici, unanimiqueconsensu approbarunt omnes cum<br />

oratores tum poeta',. Plato eni(n in Philebo ait opor-<br />

tere eum qui intelligendi sapiendique vitam elegit, r.utlatenus<br />

gaudere vel dolere. Seneca ille Stoicus, deBeata<br />

Vita c. S potest, inquit, beatus dici qui nec cupit<br />

nec timet, beneficio rationis. Cicero, versu tl, et Virgilius,<br />

versu 2, hujus metri citatus : quibus addi pot-<br />

est Martialis 1. x, ep. 47 :<br />

Qiiod sis, esse velis, nihilque maUs :<br />

Summum nec metuas diem, nec optes.<br />

Scilicet mens caducarum rerum spei metusque libera,<br />

hinc a corpore errorumvitiorumque fonte liberatur,<br />

indeveroDeoveritatis virtutisqueprincipio conjungiiur<br />

: quare exarmatiram, cujus est duntaxat aut<br />

auferre bonum quod optes, aut inferre malum quod<br />

timeas; quique tibi irascitur, hic impotens est : sive<br />

quia quo ira libidoque rapiunt, sequitur, talis enim<br />

Ijomo, etiam Giceroni impotens dicitur; sive quia<br />

nocere non potest.<br />

to. Quisquis... pavet vel optat.] E contrario<br />

quicunque metu aut spe caducarum rerum afficitur,<br />

is, 1" no7i eststabilis, quod vel supplicio vel prajmio<br />

mens ejusa prima veritatis virtutisque norma rece-<br />

A prseceptis, qux et a Philosophia acceperat, et diligenter<br />

exsecutus fuerat, injustas refert sui exsilii<br />

causas.<br />

INTERPRETATIO.<br />

NOT^<br />

' Sentisne, inquit", hsec, atque animo illlabuntur<br />

tuo? Esnet duo; Ivpaif Quid fles? Quid lacrymis<br />

manas "? 'E?aury«pfl zEOflevoM : Si operam medicantis<br />

exspectas, oportet vulnus detegas. 43 Tum a egocollecto<br />

in vires animo : e Anne adhuc eget admoni-<br />

tione, nec per se satis eminet fortunae in nos stevientis<br />

asperitas? Nihilne te ' ipsa ' loci facies movet?<br />

b Asinus lyrx.<br />

" Dic, neque mente tegas.<br />

'^ Boetius.<br />

Respondeo.<br />

' Philosophia.<br />

B insculptis cajlatur imaginibus, et adpugnam,<br />

vam<br />

militis partem tegit : unde a corpore ad mentem<br />

translatum id nomen, nuuc magnitudinem<br />

nemque animi, ut dictum est, significat.<br />

fortitudi-<br />

* Sentisne hxc.] I. Boetius interrogatur a Philosopliia<br />

deintelligentiaprajdictorum : cum enimauctore<br />

Tuliio, I Acad., nequehoc quidquam sit turpius quam<br />

cognitioni assertwnem approbationemque prsecurrere;<br />

propterea Boetius non ante debuit de prEedictis ferre<br />

judicium, quam illa animo illapsa suo perceperit :<br />

hinc Philosophia rogat Boetium, sitne istorum, sicut<br />

asinus est lyrse, auditor tantum, ovoq ),upa;? Nimirum<br />

tanta est tamque nota asini stupiditas, hic ut Grtecis<br />

Latinisque hominibus in proverbio swpius fuerit ad<br />

signiticandam hominis ignorationem. Sic diciturovo;<br />

h TxiQ i)-/.rjic, asinus inter simias;moc,hj ^.zkir-ai^, asinus<br />

inter apes, dum stuUus inter callidos, aut piger inter<br />

sedulos occurrit. Sic dvou AzovD.-hv •J-n nkrrjii.^j 'Jirpo>,<br />

C asini caput ne laves nitro, dum prohiberis operam<br />

perdere in docendis rudibus : quemadmodum Horatius<br />

ait 1. I Sat., sat. l :<br />

Infelii operam perdas : ut si quis asellum<br />

In campo docent parentem currere frenis.<br />

Sic 0'joi; npoi kijXov, asinus ad tibiam; &joz 'i.-jpac;,<br />

asiuus lyrw, suppl. auditor; sive ut alii legunt, ovo;<br />

7rpo5 hvpc.v. asinus ad lyram : prior leclio non solum<br />

est nostri auctoris, sed ipsius etiam Varronis iu<br />

salyra quae testamentum inscribitur apud Agellium,<br />

1. iii, c. f6 : Liberi, inquii, si er-unt oyot l-Jpc.c, exceredessunto.<br />

Alterutrumautem exhis dicitur adsignificandum<br />

hominem, qui quamvisvocespatulis auribus<br />

excipiat, verborum<br />

cipit,<br />

tamen significationem non per-<br />

Prajterea idem Boetius interrogatur de causa suorum<br />

fletuum, suarum lacrymarum : Quid flesf Quid<br />

lacrymis manas? quod vocatur ejus vidnus, quodque<br />

dere sif parata; 2° swi juris non est, qnod ma.nc[p'm Q medicanti philosophix oportet detegere: movhus enim<br />

non tam servi dominorum, quara ille cupiditatum<br />

vel timorum ; 3" abjecit clypeum, quod magnitudo<br />

fortitudoque animi, quam abjecit, sit ipsius animi<br />

robur et tutela; 4° loco motus, ut miles extra suum<br />

agrnen; quod tranquillitas animi, a qua recessit,<br />

propria sit ejusdem animi sedes; a» nectit catenam<br />

qua valeat trahi ; quod spem metumque, quibus ut<br />

ca?teris perturbationibus mens humana rapitur, conceperit<br />

conceptosque fovere studuerit.<br />

Neque aliud nobis hic videtur adnotatione dignum,<br />

nisi forte interpretatio, et usus hujus vocis clypcus,<br />

V. 17. Clypeus autem, clupeus clipeus,<br />

clypeum, clupeum., et clipeum, neque origine neque<br />

usu nobis differre videntur. Origine quidem chjpeum<br />

( idem dicas do creteris), judice Salniasio, dicitur<br />

/.axk ixzrddzcjrj es /-uy.).tov in orbem aclum sive ovatum ;<br />

quod ea sit figura liujus corporis. Usu vero clypeus<br />

sive clypeum esttextumrotundum, quodad pompam,<br />

non sanatur indicta ignorataque ejus causa. Ilinc<br />

Philosophia Boetium ad loquendum hortatur liis Homeri<br />

verbis, 'ElauSa pii /.svds, vdfi, Fare nec occultes<br />

animo.<br />

^ Loci facies.] II. Boetius meminit adjunctorum,<br />

quibuscum ante et tuno excepit philosophiam ; ut ex<br />

utriusque status discrimine /'orto!» tnipsumsxvientis<br />

asperitas cognoscatur ab ipsa philosophia, cujus natura<br />

et species, quibus Boetius instruclus fucrat,<br />

proponuntur. Primum quidem adjuncta ha?c, sunt<br />

iocus, habitus et vultusYio&iu. Locus ante fuit bibliotheca<br />

sive locus librorum cujus parietes, ut infra di:J<br />

cetur, erant ebore ac vitro compti : quales esso consueverant<br />

Eedes divitum, teste Horatio I. ii Carm.<br />

od. 18. Locus tune est sordidus et obscurus carcer.<br />

Habitus aute bona; tunc mala corporis animique<br />

afTectio. Vuttus qui ut mentis sic reliqui corporis<br />

sermo quidam tacitus est, ante hilaris, tunc tristis.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!