03.06.2013 Views

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

767 AN. MAN. SEV. BOETII 768<br />

approbetur, quod duo suinma bona, quae a se diversa<br />

sunt, esse nonpossunt. Etenim qu£e discrepant bona,<br />

non esse alterum, quod|sit alterum, liquet : quare<br />

neatrum poterit esse perfectnm, cum alterutri alterum<br />

deest. Sed quod perfectum non sit, id summum<br />

non esse manifestuui est ': nuUo modo igitur quiB<br />

sumraa sunt bona, ea possunt (20) esse diversa.<br />

Atqui et bealitudinem, et Deum, summum bonum<br />

esse collegimus : quare ipsam necesse est summam<br />

esse beatitudinem, quee sit summa Divinitas. Nihil,<br />

inquam,nec re hac verius, nec ratiocinationellirmius,<br />

nec Deo dignius concludi potest. 331 Super hiec,<br />

inquit, igitur veluti geometrse solent, demonstratis<br />

propositis, aliquid inferre, ' qufe<br />

" 7rlp/7/xaTK ipsi<br />

vocant, ita ego quoque tibi veluti coroliarium dabo.<br />

' Xam quoniam beatitudinis adeptione fiunt liomines<br />

beati, beatitudo vero est ipsa Divinitas, Divinitatis<br />

(b) adeptione fieri beatos, manifestum est. Sed uti<br />

justitiae adeptione justi, sapientia; sapientes flunt, ita<br />

Divinitatera adeptos, deos lieri simili ratione necesse<br />

est. Omnis igitur beatus, Deus; sed natura qnidem<br />

unus, participatione vero nihil prohibet esse quam<br />

plurimos. Et pulchrum, inquam, hoc, atque pretiosura,<br />

sive hT^^aiTuc/., sive corollarium (10) vocari ma-<br />

vis. ^ Atqui hoc quoque pulchrius nihil est, quod liis<br />

annectendum esse ratio persuadef. Quid? inquam.<br />

Cura multa, inquit, beatitudo contincre videalur,<br />

utrumne hsec c omnia unum veliiti corpus beatitu-<br />

dinis quadam partium varietate conjungant, an sit<br />

eorum aliquid, quod beatitudinis substantiam com-<br />

pleat, ad hoc vei'o (13) coptera referantur? Vellem,<br />

inquam, id ipsarum|rerum commemoratioue patefa-<br />

ceres. Nonne, inquit, beatitudinem bnnum esse cen-<br />

" Consectaria.<br />

ii Consectarium.<br />

summis bonis, si adessent alterutrum alteri dees-<br />

set.<br />

' Quge Kopiiu.v.-t/..] V. Pliilosophia more geometrise<br />

ex deraonstraiis qua^dam infert, quse Grascis KooirTu.r/.-cr.<br />

Latinis consectaria vocantur, sive etiam corollaria,<br />

quiEnam scilicet praHer debitum data, Normanis te<br />

repiquet.<br />

A semus? Ac summum quidem, inquam. Addas, inquit<br />

hoc omnibus licet. Nara eadem sufUcientia sumraa<br />

est, eadem summa potentia, reverentia quoque, cla-<br />

ritas, et voluptas beatitudo esse judicatur. Quid (20)<br />

igitur? Hasccineomnia, bonum, sufflcientia, potentia,<br />

caeteraque veluti quaedam beatitudinis membra sunt,<br />

an ad bonum, veluti ad verticem cuncta referuntur?<br />

Intelligo, inquam, quid investigandum proponas : sed<br />

quid constituas, audire desidero. Hujus rei discretionem<br />

sic accipe. Si haeo omniabeatitudinis membra<br />

forent, a se quoque invicem (25) discreparent. Hcec<br />

est enim partium natura, ut unum corpus diversa<br />

componant. Atqui haec omnia idem esse monstrata<br />

sunt. 38*$ Minime'igitur membra sunt : alioquin es<br />

„ uno membro beatitudo videbitur esse conjuncta, quod<br />

fieri nequit. Id quidem, inquam, t'ubium non est : sed<br />

id, quod restat, exspecto. Ad bonum vero caetera<br />

referri palam est. Idcirco enim sufflcienlia petitur,<br />

quoniam bonum esse (o) judicatur; idcirco potentia<br />

quoniam id quoque esse creditur bonum. Idem de<br />

reverentia, claritudine, jucunditate, conjectare licet.<br />

Omnium igitur expetendorum sumraa atque causa<br />

bonum est. Quod enim neque re, neque similitudine<br />

ullum in se retinet bonum, id expeti nullo modo<br />

potest. Coutraque etiam, * qufenatura bona non (10)<br />

sunt, tamen si esse videantur, quasi vera bona sint,<br />

appetuntur. Quo iit, uti summa, cardo, atque causa<br />

expetendorum omnium, bonitas esse jure credatur.<br />

= Cujus vera causa quid expetitur, id maxime videtur<br />

C optari. Veluti si salutis causa qnispiam velit equitare,<br />

INTERPRETATIO<br />

NOT<br />

' Nam quoniam, etc-T Primum consectarium est,<br />

homines adeptione beatitudinis fleri deos : quod qui- q<br />

dem sic infertur. Est Deus natura; est Deus participatione.<br />

Deus natura, est res snmme perfecta : unde<br />

cum ex diclis non possit esse multiplex res sumnie<br />

perfecta, idcirco Deus natura ita unicus est, ut non<br />

possit esse multiplex. Deus vero partiezpah'o)ie dicitur<br />

illa mens, quae cogitatione divinte simillima praedita<br />

est : sic ps. lxxxi : Ego Di.vi : dii estis et fitii excelsi<br />

omnes. Sic II Petr. i : Utpir hxcefficiamini divinx consortes<br />

naturie. Xiquehoc modobeatifiuntdii : quoniam<br />

cogitatione divinffi simillima afficiuntur; quaquidem<br />

cogilatione diiflunt participatione : sicut justus,jiisti-<br />

tise, et sapiens, sapientix adeptione fit.<br />

^ Atqui hoc quoque, etc.] Secundum consectarium<br />

est, hominem qui Dei adeptione beatu^, adeoijue Deus<br />

participatione est, divitiis, potentia, claritate et voluptale<br />

cumulari : quod sic infertur. Si divitiae, potentia,<br />

et caetera id genus quaedam essent summi boni<br />

membra, haec possent ila a summo bono separari, ut<br />

suramum bonum esse possetsine illis : utenim partes<br />

nou tam equitandi motum desiderat, quam salutis<br />

effeetum. Cuin igituromnia (15) boni gratia petantur<br />

non illa potius quam bonum ipsum desideratur ab<br />

' An hsec omnia sint unum et unum ; an potius unum<br />

pluribus modis se habens.<br />

£..<br />

sive membra, sua quaelibet seorsum idea cogitari<br />

possunt, sic a se invicem separari et separatim cooservari<br />

possunt : quepTadmodum constat de mente et<br />

corpore, quae sunt liominispartes : quin si bff^c prcedictaessent<br />

degeneremodorum,smequibusres, cujus<br />

sunt, potest existere : sicut corpuspotest existere siue<br />

quieto; potest etiam summuni bonum existere sinc<br />

praedictis, adeoque non sequeretur eum qui frueretiir<br />

summo bono, frui propterea prtedictis : sed prsedicta<br />

neque sunt membra summi boni; neque etiam modi,<br />

sine quibusesse possit summuni tionum ;<br />

quandoquidem<br />

siimmum bonum ex dictis nec partes habet, nec<br />

modo afficitur, quo possit carere; alioqui non esset<br />

absolute perfectum : quarenecesse est, ut qui summo<br />

bono fruitur, liic et voluptate, et claritate, et caeteris<br />

ejusmodi fruatur. Imo neque divitiasneque alia ejusmodi<br />

expetimus nisi qua videntur habere rationem<br />

summi ijoni, sive bealitudinis.<br />

* Quse natura bona non sunt.'] Quidquid ab horaine<br />

expetitur, id aut reipsa aut specie sallem bonum est:<br />

unde aiunt philosophi nec bonum qua honum est, odio<br />

haberi, nec malum, qua malum amari.<br />

^ Cujus causa quid expetitur, etc.J Hoc est axioma,<br />

quod a philosophis solet sic exprimi : Propter quod<br />

ununiquodque tale,illudmagis tale est ; qvod etiamsi<br />

in aliis forte causarum generibus fallere possit; in<br />

genere tamen flnis, in quo genere nunc adhibelur.<br />

constat.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!