t. I (PL 63)

989 MURMELLII COMMENTAHIA. 990
Est] Evenit.
Illa] Fortuna.
Tum] Tunc.
Cum] Quando.
Gestio] Cupio.
Eoque] Et ob id.
Illa] Prospera forluna. Rationes affi^rt quibus id
quod dixit verum esse probat.
Uxc] Adversa. Seneca Tragicus :
Malatn bonae prcBferre fortiinam licet.
Ventosam] Inconstantem. Boratius :
Rouice Tibur atnena, ventosus Tibure, Romam.
Eluentem] Luxuriautem, diffluentem, vagabundam.
Ovidius :
Luxuriant animi rebus plerumque secundis,
Nec facile est asqua commoda mente pati.
Suique semper ignai^am] Homines euim fortuuae
successibus elati, nimis superbiunt, seque ipsos nequaquam
cognoscunt.
Sobnam] Temperantem.
Succiiictam] Cobibitam, nou diffluentem.
Adversitatis exercitatione] Baptista Mantuanus lib.
Silvarum secundo :
Rebus adversis agitata virtus
Crescit, et robur cruciata longo
Sumit attritu, melinsque terso
Candicat ore.
A vero fionoJDivus Ambrosius in iib. de Interpella-
tione : Magna
enim illecebra delinquendi est rerum
afQuentia secundarum. Supina extoUit, oblivionem
auctoris infundit. Mimographus :
Fortuna queni nimium fovet, stultum facit.
Baplista Mantuauus in prima Parlhenice :
Enervare soleut securas olia mentes,
Et vitiis umbrare animas, ut pulvis aquoso
Imbre coit, levibusque rapi jam nescit ab Euris,
Sic adversa premit seusu fortuna rebeUes,
Et cogit parere Deo, morbosque latentes
Pellit, et ardentes in pectore mitigat Eestus.
Ut sale consperso longos servantur in usus
Viscera, nec lajdi sanie, nec tempore possunt,
Sic duris animi rebus firmautur, et omnem
Abjiciunt pestis causam, sors aspera tutum
Praebet iter, via sidereas hiEc ducit in arces,
Amicorum fidelium] Ennius :
Amicus certus in re incerta cernitur.
Hinc uos bunc versiculum lusimus :
Rebus in incertis ce.tus spectatur amicus.
Ovidius :
Scilicet ut fulvum spectatur in ignibus aurum,
Tempore sic duro est iuspicienda fides.
Suos] Sodales, ii euim qui fortuuam sequuntur
non veri sunt amici, sed sodales et fortun;u comites.
Imteger] Nondum laesus, nondum rebus tuis spo-
liatus.
Desine] Pulchra conclusio est ex contrariis ornatum
ducens.
Amicos invenisti] Nunc enim novercante fortuna
veros tuos amicos cognoscis. Argumentum enim
verffi amicitiee est, non deserere amicum tempore ad-
versitatis.
IN METRUM VIII.
Carmen est Glyconicum, simile sexto primi iibri.
Eo docet, aniore omnia conjungi, totiusque mundi
constare concordiani : amore quoque populos foe-
A dere conjunctos, amore conjuges, et amicos conve-
nire. Franciscus Philelpbus in Satyris :
Omnia perpetuo firmat coucordia nexu.
Quidquid amor jungit, sajclum perdurat in omne
Slaudianus ad Honorium :
Non sic excubice, nec circumstantia pila.
Quam tutatur amor, non extorquebis amari.
IIoc alterua fides, boc simplex gratia douat.
Nonne vides operum qui se pulcherrimus ipse
Muudus amore ligat ? nec vi counexa per aevum
Conspirant elemeula sibi, qui limite Phoibus
Contentus medio, conteulus littore Poutus,
Et qui perpeluo terras, ambitque vehitque,
Nec iiremat incubeus oueri nec cesserit aer ?
Ut Plato docet in Timseo, mundus seipsura amicilia
concordi complectitur, atque ita apte cobffiret, ut
nequeal dissolvi ullo modo, nisi ab eodem a quo est
colligatus. Mundus Latine a puritia vocatur, coelura
a caelatura, Grffice ab ornatu y.6(TiiQi. G. Plinius libro
secundo : Quem y.6iri/.QV Graici nomine ornamenti ap-
pellaverunt, eum et nos a perfecta absolutaque ele-
gautia mundum. Goelum quidem haud dubie ca?lati
arguinento diximus, ut interpretatur M. Varro.
Stabili fide] Perpetua cjnslantia.
Vices] Permutationes.
Semina] Elementa. Plinius libro secundo capite
quiuto : Nec de elementis video dubitari quatuor ea
esse, ignium summum, inde tot stellarum collucentium
illos oculos, proximum spiritus, quem Graeci
nostrique eodem vocabulo aera appellant, vitalem
hunc, etpercuncta rerum meabilem, totoque consertum.
Cujus vi suspensam cum quarto aquarum ele-
Q mento librare mediospatii tellurem.Ito muluo complexu
diversitatis eflici uexum, et levia ponderibus
inhiberi, quo minus evolent. Contraque gravia, ne
Q
rnant, suspendi, levibus in sublime tendentibus. Sic
pari in diversa nisu, vi sua quaque consistere, irrequieto
mundi ipsius constricta circuitu, quo semper
in se currente, imam atque modiam in toto terrara,
eamdemque inverso cardine stare pendenlem, librantem
per quae pendeat. Ita solum immobilem, circa
eam volubili universitato, eamdemque ex omnibus
necti, eidemque omnia inniti.
Pugnantia] Contraria.
Foidus perpetuum] Perpetuam pacem. Ovid.:
Dissociata locis concordi pace ligavit.
Manlius Astronomicon libro primo :
Hoc opus immensi constructura corpore mundi,
Membraque naturje diversa condita forma
Aeris, atque ignis, terrae, pelagique jacentis.
Vis animae divina regit, sacroque meatu
Conspirat Deus, et tacita ratione guberuat,
Et multa in cunctas dispensat fcedera partes,
Altera ut alterius vires, faciatque feralque,
Summaque per varais mnneat coguata tiguras.
Idem libro tertio :
Fata regunt orbem, certa stant omnia lege,
Longaque per certos siguantur tempora cursus,
Ph(tbus] Sol.
Roseum] Pulcbrum, fulgidum, rubicundum.
Aureo] Lucido, claro, illustri.
Quas] Noctes.
Buxerit Hesperus] Hesperus dux noctis est, nam
eam prfEcedif, cum vesperi solis occasum subse-
quitur.