t. I (PL 63)

323 ENNODII EPISCOPI TICINENSIS 324
adhiberi, et credamus exsortem Iiumaiiitatis Domi- A Vatis in obstequium? Natalistempora sentit
num hominum meris laudibus demulceri,'et hoc ab Festa, nec admissis contemnit tristis alumnis.
his speciali quodam jure quos donavit lingua repo- Iste dies cunctis vitas, cunctisque salutis
scere. Quid antistes faciat, qui propriis orationibus
egit ut possim?* Scriptum est enim : Dominus dedit
mihi linguam erudiiionis, quando oporteat sermonem
dicere [Isai. i. 4). Oportet nuuc, ut censeo ; et ad
loquendi tempus ostium cordis aperitur. Sed nunc
non ego in poeticis laudibus ora iaxabo. Absit ja me
sentina carminum, quce 'sicut vera non laudat, sic
nec vere laudatur. Nunc favete mentibus certa di-
cturo. lu quo opere si minora pro ingenii exiguitate
non dixero, pro jactantia majora uon fingam.
Vatibi.s antiquis dicendi masima virtus
Illa fuit, doctis si scirent fallere verbis.
Laus erat in laudum mentitum pangere carmen.
Tunc operi fraus apta fuit : nam more poette
Servantes quod crimen habet, vetuere pudore
Vera loqui, carmenque fides despexit ubique.
nam doctiorerror
Ars placuit, quam culpa decet :
Extorsit certis metuenda poemata linguis.
Lex docuit sine lege loqui, cum vindicat arte
Quidquid jura negat fandum : relinacula morum
Numina fallaci finxerunt sordida cantu.
Phcebum, et ter ternas dixerunt esse sorores,
Castalium laticem, varias quoque Palladis artes.
Tum laurus, tripodas, cortinani, tympana, plectrum
Narrabant: illos a veri tramite fugit
Sensus, et errantes visus delusit imago.
Nunclinguam citharae, quaj cantat pollicis ore,
Sperne tides : magis ille veni nunc Spiritus, oro,
Cujus inexhausto reviviscit semper in anno
Quidquid terra creat, gignit mare, parturit aelher.
Qui freta diffundit, solidum dat corpus in arvis,
Saxa ciet jussu, metuit quem cautibus horrens
Caucasus, aurito famuli cum fortia sensu
Corda domat : qui cuncta videt, quem cuncta tre-
[miscunt;
Fons, via, dextra, lapis, vitulus, leo, lucifer, agnus,
Janua, spes, virtus, verbum, sapientia, vates,
Hostia, virgultum, pastor, mons, rete, columba,
Flamma, gigas, aquila, sponsus, patientia, vermis,
Filius excelsus, Dominus, Deus, omnia Christus.
Nunc precor ut dictis adsit : qui pectora prisci
Vatis ut ingressus, Pharaunis tempore regisj
Adjuvit gracili locuturum voce prophetam.
Se stupuit tunc ipse, reor, bene conscius oris.
Murmuris et soliti, coraplentem principisaures
Pondere, voce, sono, sensu, probitate, pudore.
Tu famulum, tu, sancte,.moue : da solvere grates,
Quas debere juvat : sanctum complectimur omnes
Ecce diera, voluit quo se jubar indere terris,
Promptius et radiis animas animare propinquis.
Quo gaudet mundus, cum non sint gaudia mundi :
-Cernis adoranlem pavidos submittere vultus
' Scriptom e*fe?M'm] Isaise r.ap. l, juxta editionem
LXX interpretum : Kufito; Si'Jt,)ni ^ol yloJo-crau izaLSsixi,
ToO yvcjvat ijvtza Sei EiiitL-j \dyov, quos etiam secutus
est Tertullianus lib. iv adversus Marcionem, 29 : Dominus
mihi dat linguam disciplinx, quando debeam
Causa fuit, veteris dissolvens vincula noxaj.
Chri-stus in hoc tribuit decus et tamen in arvis
Ausoniis, parili populos qui mente gubernet,
Et gentes pietate regat : quibus auctor Olympi
PoUicitus simili regem probitate paravit,
Dexter et ipse Deus solio dat juracorusco.
Proximus hic ccelo, cui recli conscia mens est,
Semper erit, quem justa probant, quem judice mundo
Publica vota legirnt : fateor, sutfragia magna
Contulit, ut sedis gremio frueretur inemptae.
Libera te dominum posnit sibi turba perennem,
Servitio laudanda suo. Proh quantus ubique
Fervor erat 1 sancto mundiplaudente tumultu,
Omnibus idem animus,turbis vox omnibus una.
Sic taraen alterutrumcertabant vincere votis,
Ceu sibi cum diro bellandi cominus hoste
Causa foret : vulgus proprio tunc sanguine vicit,
PoIIicitum quotiens fuerit sufferre pericla.
Caspia non aliter cumtigris fetaiNiphatem
Circuit, aut catulos rapiendi format ad usus,
Ardetin absentes, sa^vis mortalia mandat
Membra anim.is, hominumque necem petitore
[cruento.
Alter in hoc senium teneris miratus in annis,
Alter in antiqua jactabat stirpe parentes :
Alterius contenta parum de sanguine mens est,
Q Digna referre viri virtutum stemmata mille
Commemorat : quanta tituli tunc claude superstant,
Vincuntur quotiens, et morum gloriavictis
Parturit insignem per soecula longa triumphum?
llle pudicitiam, quEe pulchro in corpore vernat
Pulchrior, et castaridentem luce figuram
Laudibus ad ccelum portat : decus illa profecto
Attulit huic facies, quce multis causa pericli
Sffipe fuit : pulchrum satis est mansisse pudicum.
Ha^c nisi de summo non dantur culmine Olympi.
Sic ubi contingant, vel formaj commoda sanctis
Mentibus accrescant, bello se vincere certant
Tunc homines, funditque decus vel muneraterra
Dextra animae, vivitque sibi, dum deperitilli.
Ilajc cum multiplici populus narraret ab ore,
D Una fuit cunctis sententia fixa catervis.
Turba sacerdotuui, venerandaque curia sajclis
Elegit, voluit, meruit, suscepit, amavit.
Ecce aliud dictuque novum, mirabile cunctis
Transieram, quod quisque pavet, quod suspicis orbis.
Vix primffivus erat, tremulis cum limina lucis
Calcantur plantis, cnm matris ab ubere raptis
13landior a tenero succus subducitur haustu :
Callida mentitum genilrix cum forte saporem
Herbarum querulis infundit dura labellis,
Nesciat ut natus gustu cognoscere matrem.
proferre sermonem. Ilem adversus Praxeam cap. 22:
Dominus dai niihilinguam disciplinx adcognoscendum
quando oporleat dicere sermonem. Nam vulgatalectio
nostra in posteriore membro diversa est.