t. I (PL 63)

877 VARIA MONUMENTA LITTEKARIA. 878
tunam qux apud prudenies nuUum numen habel) cal- A sacrum sludium litterarum? Hocergo Boetii opus quis-
aabit, et fatum subjicictpedibus, divitias el o^es asper-
nabitur, contemnctque tanquam intemperantise et nequi-
tise materiam, omniumque scelerum seminarium :
dolium
rtc peram Dioymis concupiscet, ad naturam vivens, qux
paucis et minimis conicnta est. Idem ambitiosa nomina,
ct inutiles magistratus, tanquam blandos insidiatores
reformidabit, conscientia benefacti munitus : hisque
ionis gaudens, qux in ipso sunt, externa despiciens, et
non assis faciens, virlute sola contentus. Ut cnim Hb-
ralius :
Et Claudianus
:
Vi7'tus repuUse nescia sordidx.
Intaminatis fulget honoribus.
Nec ponit aut sumit secures
Arbilrio popularis aurx.
Ipsa quidem virtus pretium sibi, solaque lato
Fortunx secura nitet, nec fascibus uUis
Exigitur, plausuque petit clarescere vulgi,
Nil opus externx cupiens, nil indiga laudis.
Gloriam rem inanem, et.bullx repente tumescenti com~
parandam, necnon nobilitatem tanquam rem alienam
ridebit. Genus suum ccRlesie, necnon originem sideream
hominis conUmplatus, dicet illud Anaxagorx : illa
patria mea est, c(Blum intuens. Potentiam principum-
que familiaritates refugiet, juxta illud Lucani :
Exeat aula,
Qui vult esse pius : virtus et surmna potestas
Non coeunt.
, congrue
quis perlegerit, aut (quod melius cst) audierit (plenius
enim alit viva vox, ut dicitur) jucunde et feliciter cum
ratione docebitur vivere, calcato expimctoque omni
mentis affeclu, mortique prxludens, eam postea vere
venientem non solum non formidabit, sed Ixtus (uti
Socrates) occurret, eamque corde intrepido et hilari
fronte suscipiet. Dixi.
JOANNIS MURMELLII PR.CLIBATIO
IN BOETII SEVEHINl DE PHILOSOPHI^E CONSOLATIOKE
OPUS.
Enarrataro mihi quinque Boetii de philosophix Con-
solatione libros, quxclam prxlibanda sunt, quibus
studiosorum animi ad ea qux tractanda sunt, non in-
prxparentur. Sunt autem hxc^ Boetii vita,
titulus operis, styli qualitas, scribentis intentio, nume-
rus librorum, qux sit operis utilitas, et ad quam id
philosophix partem referatur.
I. Severini Boetii vita.
Yita Boetii hxc est : Severinus Boetius Romanas,
ex nobilissima Torquatorum familia progenitus, generis
claritudinem honestissimis a pueritia studiis-, virtutum-
que «0 doctrinarum nobilitate superavit. Cum enim non
niinus Grxce quam Latine sciret, unieersamque philo-
sophiam cum arte oratoria et poetica conjunxisset, se
non sibi soli, sed humanx societati nalum arbitratns,
rei civilis administrationem suscepit, perque honores
amplissimos consid evasit, justitix rebus in omnibus
cultor maximus, assertorque singularis. Unde et pro-
A voluptate deflectet, tanquam ab lioste blando, qux G bnrum benevolentiam adeptus est, et improborum ad-
suavibus itleitebris clanculum omnem sucoum exsorbet.
Voluptas enim veluti hirudo est, qux non est missura
cutem, nisi plena cruoris. Formam contemnet, qux
mor-bis et xtate deflorescit, quxque horx momento in-
tercidere potest et evanescere. Quoniamque vera virtus
est vitium fugere, ob hoc idem grammaticx, dialecticx,
rlieioricx, astrologix, et aliis mathematicis hoc animo
incumbet et invigilabit, ut per hos leviores gradus sit
ad philosophiani aditus, philosophiam, inquam, omnium
virtutum magistram. Quippe qux hominem impellit et
cogit rimari secreto naturx, eumque ad mores cmlestes
componens et conformans, Deum ex hcmine facit. Cum-
que philosophia sit quxdam meditatio mortis, per hanc,
inquit Diogenes, solum anima a corpore disparatur.
Ciim enim videt, audit, olfacit, gustat, adest co7'pus.
Dicebat idem Diogenes: Cum mente non meditamur,
molestus vitx finis est exspectandus : anima namque
deliciis amissis mmrore afficilur. Verum ubi optimam
meditati erimus rneditationem, et vita suavis est, et
mors minime molesta. Sed ut semel et opere aliquo
reque ipsa verba sanciamus {odi enim hominem ignava
opera, philosophica sententia) constitui, avditores cla-
rissimi, diebus festis philosophiam Boetii publice profi,-
teri, ul aliquando opus pene divinum . et caleste rclicto
situ et squalore, nitidum et emaculatum prodeat in
lucem, festis, inquam, diebus. Nam (ut aii Macrobius)
si per sacra solemnia rivo deducere nulla religio pro-
hibet, si salubri fluvio mersare oves fas et jura sinunt,
cur non religionis honor putetur dicare sacris diebus
versusse odia concitavit. Uxor ei fuit nobilissimi generis
femina, insignis tum modestix tum pudicitix, Rusti-
ciana, Symmachi senatoris et consularis virifilia, cx
qua Uberos suscepit : habuitque duos filios paterni, avi-
tique ingenii specimen prxferentes, quos pater ipse ali-
quando consulatu honoralos domo provehi sub frequen-
tia patrum et plebis alacritate vidit. Constat autem certis
auctoribusL Boetium divi Benedicii amicum fuisse, et in
monte Caksino cwn Tertullio, Placidi monachi patre
Romano sencitore,] illius mensx acaubuisse. Cum vero
jam complures annos tum divitiis, tum honoribus floriusset,
et incredibilem viriutum ejiis splendorem im-
proborum hominum malitia fcrre diutius non posset,
iniquis pessimorum delatorum criminibus circumventus,
a Theodorico Gothorum rege, Ticinum in exsilium pid-
sus est, ubi ne inerti otio mxrorisque ixdio contabesce-
rel, hon clivinum philosophicx^ consolationis opus com-
posuit, et ad postremum incrudescente iyranni vecordia,
cum Symmacho socero suo inierempius est, anno ab
ortu Christi ciuingentesimo vicesimo c/uarto, vel ob sus-
picionem affectatx libertatis, vel cpuod in Arianos invectus
esset, quorum labe Tlieodoricus rex erat inquinatus.
Qui in crudelitatis sux ultionem apoplexi, vel (ut vult
Agnellus) ventris profluvio interiit, nonagesimo octavo
die postcquam ejus jussu Joannes pontifex et Romani
consules ac senatores cdiquot S.avennx, famis cruciatu
in carcere mortem obierant, atciue anno duodeciuadragesimo,
postquam Italix domino potitus erat. Quanquam
Procopius in belli Italici adversus Gothos princi-