t. I (PL 63)

87S APPENDIX AD LIBROS DE CONSOLATIONE PHI L0S0PIIM5. 876
nenter perfruantur. Libens ergo illud Persianum A ponam discrimine, ut cum Livio loquor. Alii enim in
usurpat
:
Carpamus dulcia : nostrum est
Quod vivis, ciiiis et manes, et fabula fies.
Cseterum si homines voluptates abeuntes considerarent,
solamque facti poinitentiam superesse, eas magis decli-
narent atque effugarent, quam nautx blandas Sirenes
et asperas sxjmplegades. Quis enim non libens spernat
et abjiciat vilissiinx fragilissimaeque rei corporis servi-
tium ? Soiitus erat dicere Antisthenes Socraticus : In-
sanirem potius quam oblectarer. Dicebat etiam Dioge-
nes : Si non ebrii essetis, Socrati pareretis : et aut per
omnes letates continentix studeretis, aut suspendio vitam.
finiretis. Cato quoquii in oratione quadam ita homines a
voluptate deterret : Si qiia per voluptatem nequiter feceritis,
volu-ptas cito abibit, nequiter factum illud apud
vos semper manebit. Alius formam et dignitatem corpo-
ris prsestantissimum putans : Esec inquit, dos est quse
conciliat homines, quesque deos allicit et invitat, impru-
dens atque immemor, quid Hip-polyto, quid Beilero-
phonti, quid Hyacintho, quidHylx el aliis id genus acciderit,
quibus species dispendiosa fuit et noxia ? Huc
adde quod formse nitor rapidus estet velox, vernolium-
que florum mutabilitate fugacior. Unde Salustius formse
gloriam fluxam et fragilem dixit: et Calphurnius :
Donum forma breee est, nec se tibi commodatannis.
Quamohrem Spurina ille Heiruscus non mediocrem
laudem est apud posteros assecutus, quod cum specie
sua illusiri complurium matronarum oculossoUicitaret, mathemata, id est, ad altiores disciplinas vela dirigam)
faciem propriam muitis inhonestis vulneribus ac fcedis p ad astrologiam contendit, illum judicans ad unguem
cicatricibus deformavit, ut veram animi pulchritudinem beatum, supraque vola felicem, qui astrorum siderum-
retineret. Verum si (ut inquit 'Aristoteles) lynceis ocu-
lis homines terentur, sic ut eorum visus obstantia
transmitteret, etpenetraret: nonne introspecti Alcibiadis
corpus superflcie pulcherrimum, turpissimum videretur'!
Fulchrumenim aliquid videri non sua natura, sed ocu-
lorum spectantium reddit infirmitas. Aiius in virtute
veram animi quietem, tranquillitatemque mentis repo-
nens grandi passu, omnique impetu ad eam defertur,
arbitratus ei omnia inesse, quem penes sit virtus, memor
hujus hymni: Virtus, optima venatio vitse es mor-
talibus omnibus. Talem tu jacis in pectora nobilem fru-
ctum, perpetuo tempore qui manet. Auro tu melior.
Nocturnis hic igitur ohartis pallescere cupit. Zenonis vellem, tertius fortasse Cato, etoctavus sophos, nonusque
exemplo stimulatus, qui cum Apollinem_ consuluisset, D magister morum dicerer, et suhsannarer, mihique satie-
quo pacto optime vivere posset, responsum accepil : Si
mortuis colore concors esset, hoc cst, si ad legendos an-
tiquorum libros magno sludio sese contulisset. Cseterum
cum varise sint artes et disciplinse, est qui grammaticam
sectetur : quse cum in duas partes dividatur, ui inquit
Fabius, in bene loquendi scientiam et poetarum enar-
rationes, posthabitis his et omissis, quse ad solidam
frugem pertinent, levia et ludicra morosus et delicalus
scire gestit : exempli causa. Quoties an quotiens sit di-
cendum. conjunx an conjux, et an amicei numero mul-
titudinis per e et i sit scribendum, ut censebat Nigidius
et an vireis et omneis in plurali e assumat, ut asserit
Terentianus, aliaque id genus, quse in Plauto subtilis
gClor ojfendet. Quippe qux haud equidem in magno
:
litteris et syliabis sint occupati : Tu sententias quxre,
ut ait Hieronymus. Est qui dialecticam petat, sophi-
smata quxdam et gryplios, captionesque labyriiitho et
Menandro similes tantum yercurrens, semperque in
veri, et falsi quxstione occupatus. Quod dum facit,
tanto fit a veri cognitione remotior, quanto Simonides
ille a Dei scientia repellebatur. Qui cum ab Hierone
tyranno cogeretur rimari et quxrere, qualis Deus esset,
primum diem,dehinc biduum, postea tempus duplicari
postulabat. Quod cum tyrannus miraretur, philosophus
illud respondit : Quanto enim diutius considero. tanto
res videtur obscurior. Est qui ad rheloricam deflectat,
eam reginam rerum omnium appellans, qux rupicos ho-
mines et agresteis et dispnlanteis in unum congregavit,
et ad civilis obsequii pellexit disciplinam, et qux fora,
gymnasia, porticus, theatra, tam Athenis quam Romx
pro arbitrio domuit flexitque. Hic tamen seipso usus
pessimo {ut dicit.ur) prxceptore, nulla observans rhetorices
catholica ac prxcepta, orator vidt appellari. Cum-
que ante omnia apertis ac lucidis nominibus sit uten'
dum, hic majore in litteris jactantia, et GOfitr-iiK, id
est elatione, quam, opera, verbis jam pridem desitis,
obsoletis, et penitus reconditis abuiitur, caco^zelarius
dici cupiens et antiquarius, ostentator magis doctrinx
quam verus possessor, in quem convenit illa de oratore
faceta definitio : Orator est virmalus dicendiimperitus.
Orator enim perfectus adhuc \desideratur. Alius {ut ad
que maatus, cccli itinera , occasus et ortus signorum.
deliquia solis ac lunx calleat. Ricque Hercule et Atlante
emeritis, jamquefatigatis, supposito vertice, cmlumfal-
cire cupit. Sic enim petitur cmlum, ut ait Ovidius,
Anaxagoram forte demiratus, qui lapidem casurum
e sole prxdixit. Verum quoniam innumerx sunt stellx,
C[ux nondum in cognitionem mortalium devenerunt, id-
circo aslrologus plerumque fallitur, et ab arte deseritur.
Diogenes, ob hoc, cum quemdam de solis natura ac po-
testate disserentem, et omnibus persuadentem vidisset,
quando, inquit, de cmlo descendisti ? Cseterumsi reliquos
Immanx vitx errores in cxteris discipliiiis enarrare
tatem, vohis autem fastidium ac nauseam conflarem.
Ex ciuo referam pedem^ et ad medicinam (quam me daturum
promisi) paucis me convertam. Ante omnia, emi-
nentissimi auditores, necesse cst hoc prxtenderc, nihil
apud Deum fleri sine ratione, ut ait Hieronymus. Deus
autem qui summa ratio est, hominem hac fine ptasma-
vit, ut magistra ac duce ratione, vitam in terris agerel
cxlestem. Hanc vero si omittcret, in prxccps collahe-
reiur : unde sapienter dixit Persius :
Nil tibi concessit ratio, digitum exere, peccas.
Divus ciuoque Hicronymus dixit, corporis nostri sensiis
esse quasi equos currentes sine rectore, animam vero ci
rationem in aurigx modum retinere frena currentium.
Quisquis igitur cluco ratione ambulavcrit, in primis for-