t. I (PL 63)

1029 MURMELLll COMMENTARIA. 1030
terprete, hoec sunt verba ; Hxc fatus, in eodem rw- A habere. PaulusCortesius libro SententiarQm secundo.
sus craterc, in quo mundi totius animam permiscens
temperavcrat, superioris temperationis reliquias miscen-
do perfudit, modo quodam codem, non iamen perfe-
ctas similiter, sed et secundo et tertio gradu a primis
deficientcs. Denique cum universum constiiuisset, astris
parem numerum distribuit animarum, singulis singulas
adhibens, eisque lanquam vehiculo impositis monstra-
vii universi naturam, ao leges falales edixit.
Animas] Hominum subaudi.
Causis paribus] Consiraili ratione et causis, rerumque
generibus eisdem quibus anima mundi facta est,
Vitusque minores] Ignobiliores animas, ut brutorum
animalium et plantarum.
Provehis] Producis.
Levibus] Celeriter mobilibus.
Sublimes] PrEestantiores animas.
Curribus] Vehiculis. Ut enim Platoni visum est,
Deus animis corpora, quasi vehicula subdidit.
Seris] Seminas, et hoc ex opinione Platonica dic-
tum, cui 'placuit Deum spirituum alios in terram,
alios in lunam, alios in alia teraporis instrumenta
spargentem quasi sevisse.
Leges benigna^ Ut homines violentas passiones ex
corporis conjunctione in aniraa excitatas [^superent,
justeque vivant.
Reduci] Reduces facienti, reducenti. Reduces pro-
prie dicuntur qui magna pericula evaseriint.
Igne] Amore Marsilius Platonicus in Commenta-
dislinctione quarta : Platone, inquit, principe multi
siclera animantia esse voluerunt. Stoicis autem placet
astris vim et menteminesse divinam. At Anaxagorae ab
Athcniensibus est negotium exhibitum, quoniam solem
flagrantem lapidem, nec Deum, ncc animaniem esse
dixisset. Apud nostros vero Origenes a Platone non di-
scedens, animantia sidera putavit, [quem pedetentim et
dubitanter subsequi videlur Hieronymus. Divus autem,
Augustinus tanquam [arbiter in re ambigua, dum medium
persequi non potest, neutri sententix assentitur.
AtApolloChrisiianorum, divus Thomas, scientius gcnus
hoc totum ratione astringit, probat enim divisione operum
animse, nullam corporum ccBlestium animse con-
„ sentaneam esse operam,prxter intelligeniiam etmotum.
Dicitque animam corporibus, non ut formam annecii,
sed virtutis appulsu, ut mobili agitatorem applicari,
quamadmodum si lagena in prono vi pedum impulsa
moveatur.
Da pater] Sic Martianus Capella ad solem :
Da, pater, oelhereos menti conscendere coetus.
Augustam sedem] Sacram, divinam et majestatis
plenissimam summi boni sedem. Augustum proprie,
teste Servio, est tectum augurio consecratum. Abu-
sive augustum nobile, quasi majestatis plenum. Vir-
gil. lib. Georgicon iv :
rio, 'oratione quarta, cap. 6 : Mternus igitur amor, C Sicenim Servius legit .• Alii
quo semper in Deum afficitur animus, efficit ut Deo
semper tanquam novo spectaculo gaudeat. Amorem
hunc eadem Dei bonitas semper accendit in animo, quse
et beatum facit amantem. Tria igitur {ut brevi comple-
ctar) amoris beneficia collaudabimus, quod nos olim di-
visos in integrum resiituendo, reducit in ccelum :
quod suis quemque collocat sedibus, facitque omnes in
illa distributione quietos, quod omni expulso fastidio,
suo quodam ardore oblectamentum quasi novum jugiier
accendit in animo, redditque illum blanda et dulci frui-
tionebeatum.
Lectorem hoc loco, antequam ad alia progrediar
onarranda, velira admonitum, Roetianam in hoc car-
mine Philosophiara, non solum diligenter, verum et
caute Platonem imitari : cujus opiniones de anima
mundi ctnterisqae, hominum pula, et pecudum, et
arborum, non usquequaque Christianis hominibus
probantur, tametsi nos Latinis fere singuia ex Pla-
tonis doctrina non indiligenter exposuerimus. Porro
coelestes spha^ras habere animas, non modo Platonici,
sed omnes etiam Peripatetici coniitentur. Quod
Aristoteles docet lib. de Coelo it, rursus v et viii Na-
tural., II de Anima, xiDivinorum, Theophrastus etiam
discipulus Aristot. lib. de Ccelo. Quod Avicenna et
Algazeles summopere confirmarunt. Augustinus
Aurelius in lib. cui titulus Enchiridion, et Thomas
Aquinas in libro contra gentiles secundo, tradunt
nihil (quantum ad Christianam doctrinam spectat)
interesse, coelestia corpora animas habere, vel non
Si quando sedem augustam, servataque inella
Thesauris relines.
quidam per angustam, et
ita legunt eiiam nonnulli hoc loco, ut dicat angustam
sedem, ad quam\non nisi angusta et arcta via perveni-
tur, sed meojudicio legendum cst per u augustam.
Terrenx molis] Corporese contagionis.
Nebulas et pondera] Perturbationes ex gravitate
corporis animo accidentes.
Tuo splendore] Tua tibi interna et inelfabili incom-
prehensibilique luce.
Tu] Subaudi es.
Serenum] Serenitas.
Te cernere] Contemplatio tui, subintellige est.
Finis\ Summum bonum. Apud Joannem evangeli-
stam, capite xv, Jesus Christus ad Patrem : Hxc est
autem\vita xterna,ut cognoscant tesolum Deum verum.
et quemmisisliJesumChristum. ThomasAquinas theologorum
decus libro adversus [gentes tertio : Summa
et perfecta felicitas intellectualis naturx .in Dei visione
consistit.
Principium] Joannes in Apocalypsi, cap. i Ego sum
a. et M, principium et piis, dicit Dominus Deus, quiest,
et qui erat, et qui veniurus est omnipotens. Deus est
principium, medium et finis omnium : principium
quidem, ut producit ; medium autem, ut productu
relrahit ad seipsum; linis, prout redeuntia perticit.
Vector] Provector ad felicitatera.
Dux] Duotor per iter angustum.
Semita] Sane quam angusta via, per quam pauci
faciunt iter.
Terminus] Finis omnium.