03.06.2013 Views

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Flammis stella prementibus ;<br />

11-1 Cum nemus flatu zephj-ri lepentis<br />

Vernis irrubuit rosis,<br />

Spiret insanum nebulosus auster,<br />

Jam spinis abeat decus ;<br />

Saepe trauquillo radiat sereno<br />

Iramotis mare iluctibus;<br />

115 Saepe ferventeis aquilo procelias<br />

tusa ignibus intantibus solis, contracto candore, pallent<br />

: Ubi silva spiritu zephyti placide calentis purpuravit<br />

rosis vernse tempestatis ; si auster caliginosus flet<br />

pelulanter, statim ornamentum a rosariis receclat, necesse<br />

est. Non raro pelagus quiescentibus undis splendet<br />

serenitate tranquilla; nec raro aquilo excitat tem-<br />

AN. MANL. SEV. BOETII. 676<br />

INTERPRETATIO.<br />

NOTiE.<br />

vehi quadrijugo, sive quem rapiant quatuor equi : B<br />

nempe Pyrois, Eous, ^Ethon et Phlegon, quibus ignis,<br />

lux, ardor et flamma, quatuor prsecipua solis effecta;<br />

nec non etiam quatuor priEcipuai diei horse<br />

signiticentur. Ovidius ii Metam., v. 133 :<br />

luterea volucres Pyroeis, Eous, et .^thon<br />

SoUs eqiii, quartusque Phlegon hiuQitibus auras<br />

Flammiferis impleut, pedibusq-je repagula pulsant.<br />

Sol autem oriens majori lumine suo dicitur hinc<br />

diem spargere, inde vero stellas minorcs, qua; per<br />

noctem i-egnabant, fugare : propterea sul nunc perhibetur<br />

lucem spargere; et stella secundum albentes<br />

suos vultas hebetata prementibus solis ipsius flammis<br />

pallere : quae est vicissitudo noctis et diei; de qua<br />

hic primum agitur.<br />

5. Zephyn.] Secunda vicissitudo, de qua hic agitur,<br />

est veutorum, zephyri uimirum et austri, quorum<br />

hic illum ita excipit, ut quod prioris ilatu oritur,<br />

hoc spirante posteriore intereat.<br />

Zephyrus ergo est venlus flans ab occasu aequinoctiali<br />

: unde leuis est et tepens, terrasque propterea<br />

dicitur fecuudare : Ilinc GrKcis dicitur 'CJfjpo:;<br />

quasi i^ovjyopo; vitam ferens; Latinis vero favonius,<br />

quasi geuitalis mundi spiritus, a fovendo, inquit Plinius<br />

1. XVI, c. 25. Virgil. ii Geotg., v. 330 :<br />

Parturit alnius ager zephyrique tepeutibus auris<br />

Laxaut arva siuus.<br />

Propterea nemus nunc dioitur vernis rosis irrubuisse,<br />

flatu zephyri tepentis.<br />

Auster vero est ventus a meridie flans : unde quibus<br />

po[)ulis mare est ad meridiem, his auster vocatur<br />

transmarinus. II ic autem ventus et humidus et<br />

calidus habetur. i" Humidus habetur, quod humores,<br />

quos septentrio disjicit, colligat : Sic Virgilio<br />

humidus ; Horatio udus; Ovidio aquaticus ; Claudiano<br />

madidus ; S. Augustino pincenia pluviarum, et Boetio<br />

Verso concitat cequore.<br />

Rara si constat sua forma mundo,<br />

Si tantas variat vices,<br />

Crede fortunis hominum caducis,<br />

Bonis crede fugacibus.<br />

Constat, seterna positumque lege est<br />

Ut constet genitum nihil.<br />

pestates vehementes, turbato mari. Si ergo in universo<br />

terrarum orbe eadem forma cst infrcquens, si muudus<br />

muiat tantCLS vicissitudines, ito nuuc, confide diviliis<br />

fragilibus mortalium ; confide bonis fluxis. Statutum<br />

est, et sempite7'noDiii decreto stabilitum, ut nihil, quod<br />

genitum fuerit, constanter perseveret.<br />

Ortus tamen ipsa memento<br />

rosa pulchra tui : informis te spina creavit<br />

9. Sxpe tranquillo.~\ Tertia vicissitudo, quae hic<br />

adducitur in exemplum, est tranquillitatis tempestatisque<br />

maris. Primum quidem tranquillitas maris describitur,<br />

1° serenitate tranquiUa sive tranquillitate<br />

serena (tranquillum enim et serenum grammaticis<br />

sunt nomina subslantiva) quod mare tranquillura sit<br />

ventorum espers; 2» immotis fluctibus : quod absentibus<br />

ventis niare solito duntasat motu actum non<br />

turbetur; 3° radiis, quos mare tranquillum remittat<br />

mare enim pro diverso modo, quo radios praesertim<br />

solares remittit, nunc lummis, nunc coloris et quidem<br />

varii videtur particeps : unde Tullius Acad.,<br />

Mare, inquit, illud quod nunc favonio nascente, purpureum<br />

videtur, nobismetipsis cxruleum videbatur, mane<br />

flavum, quodque nunc, quia a sole collucet, albescit,<br />

et vibrat, dissimilecjue est proximo ei continenii. Lur<br />

men igitur incurrens in fluctus tranquillos sive quietos,<br />

ab his eo fere modo, quo a speculo remitlitur :<br />

quare sicut speculum, ila aqua placida potestet oculos<br />

perstriugere et adversis oribus ora reforre pro<br />

diversa ratione, qua lumen his corporibus remissum<br />

hic autem non agitur nisi de radiatione<br />

oculos afficit :<br />

quippe quai longius quam alter effectus speculi diffundi<br />

potest. Ita describitur tranquillitas maris.<br />

H. Sseiw ferventeis.] Deinde ejusdem maris tenipestas<br />

versatur in vehementi motu, quo mare a ventis,<br />

praesertim ab aquilone, cietur. Aquilo autem,Gra;cis<br />

boreas, ventus est ab ortu oestivo spirans. Hic<br />

ventus vehementior est : forte quod eodem quo aer<br />

ob ortu in occasum ferri solet, motu feratur : hinc,<br />

auctore Festo, Aquilo vocatur, quod instar aquilmvehementissimo<br />

volatu feratur : hinc judice S. Augustino,<br />

terrarum scopa est. Notari potest haec antilhesis<br />

marinae tranquillitatis et tempestatis : iterata enim<br />

j^^^ ^. „,^j^j,g opponitur tranquillo; ferventes<br />

neiulosus est. 2o Calidus habetur, quod a meridie " ^^,Qaclls!, sereno; versum xquor, immotis flmtibus.<br />

flet. Sive autem humore suo, sive calore, sive utro-<br />

\'i. Constat mundo.] Sic Plinius Jun., Constatma-<br />

que ventus hic animalibus, plantis, praesertimque<br />

floribus dicitur nocere : unde Virgil. i Georg. , v. 444 :<br />

Arboribusque satisque notus pecorique sinister.<br />

Et Ecl. II, V. 38 :<br />

Eheu quid volui misero mihi; Doribus austrum<br />

Perditus et liquidis immisi fontibus apros.<br />

Praesertim vero rosis auster noxius : hinc Statius iii,<br />

sylv. 3 :<br />

Pubentesque rosae primos moriuntur ad austros.<br />

Propterea auster hic dicitur spirare insanum, hoc<br />

est, insano modo; et hoc eodem veuto spirante perhibetur<br />

decus abire spinis : hoc est rosa interire : rosa<br />

enim, florum regina, spinarum ut progenies sic<br />

decus est : quamobrem Antonius H3lloe,us nostraa<br />

universitatis Normanae quondam decus in carmine de<br />

rosa cecinit, ut soiebat, elegantissime !<br />

gistratibus reverentia. Et Virgil. JEa. v, v. 748<br />

Quse minc animo sententia constet.<br />

IS. Crede fortunis.] Faceta et elegans dissimulantia,<br />

quam Graeci hpwtctav vocant, qua Philosophia,<br />

aliud quaro sentiat dicens, eo magis de bonis cadu-<br />

cis detrahit,quo niagis eisdem videtur tribuere tidei.<br />

Sic Seneca in Medea v. 221 :<br />

Confide regnis, cum levis magnas opes<br />

Huc ferat et iliuc casus.<br />

17. Constat, seterna positumque lege est.] Les est<br />

voluntas principis honesta imperantis et prohibentis<br />

contraria : quamobrem quot voluntatum principum,<br />

tot legiim genera esse possunt. Uuples autem est<br />

ejusmodi voluntas, divina scilicet, et humana; quare<br />

etiam duples est les, nimirum divina, et humana.<br />

De humana hic non agitur. At lex divina pro triplici<br />

:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!