t. I (PL 63)

iin? APPENDIX AIJ UnnOS DE CONSOLATIONE PHILOSOPni/E
Iliinc rignr, liiinc picl.ns ilUini Rolerlin juris,
llinic soholcs, casl,ii|nB l.ori.
Jiixclur] Litiget, disconvcniat, discrepel.
lluic censns] Ostondit in hac vita nomini lutam fe-
licitatom pi'ovenire.
Jlegcner sanr/uis] Generis ignobililas.
IJtrorjue] Et consus et generis nobilitate.
VUum cxlihem] Uxore carcntem. Horatius in primo
Epistolarum :
Ler.lus genialis in aula cst,
Nil nit esse prius, melius nil cfRlibe vita.
Si non cst, jurat bene solis esse maritis.
Jnexpertus] Non expertus.
A d(Jc rjuod fclicissimi] Oslendit quo magis [sint for-
tnn.x successibus assueti, eo [minus adversos casus
fcrro possn morlales.
Ad mUum] Ex animi sententia, et ad voliinlatem.
Jnsolcns] Insuetiis.
Proslcrnilw] Affligitur,
Adco] In tantum.
Pcr cxigua] Valde exigua.
Summam] Perfcctionem.
Cai'Io proximos] Supra modum fortunatos. Proxi-
niiim C03I0 seii in cffilo esse, seu coelura digito attin-
gere, signiilcat supra modum forlunatum csse ac
gloriosum. M. Tullius : liibulus in co^lo est, ncc
quare scio, sed ita laudatur. Idem : Nostri aulem
pi'incipis digito se coelum putant attingere, si nullis
barliali in piscinis sinl, qui ad manum accedant.
der :
/Idco nikilesl miscrum, nisi ciimimies] Sic Menan-
Niliil admodinn atroxpassus es,
Nisi i(l tn libi (ingis.
JEfjuanimitale] Patientia. Plautus :
Iloratius :
In re mala animo si bono 'utare, ailjuvat.
Sed levius ritpalionlia,
Quidquid corrigoreest nefns.
hederit mmms] Submiseril se. Translalum al) iis
qui bello cnpti manus suas victori pra;bent vineicn-
das.
Quam muUis amariludinibus laimanai feliciiatis dul-
ccdu rcspcrsa cst\ Plaulus in Amphitryone :
lla cnirpio comparntuni est in ojtato liominum;
Itadiisplaciiim voluptati ulmmror comosconsequatur.
Quin incommodi jilus malique illico ndsit, boni si obligit
ijuid,
Plato ex eodcm vertice censet dulccdinem amaritudinemquo
dcfluero voluptatem ct [dolorem. Apu-
lcius in quarto Floridorum libro : Sed verum verljum
csl profocto quod aiunt :
Nibil quidquam homini lam
prospcrum divinilus datum, quin etiam adniistumsit
aliquid difilcultatis, nt etiam in amplissima quaquc
Imtitia subsit quaqiiam vel parva quffirimonia, conju-
gationo quadam mellis et fcllis. Ubi uber, ibi tuber.
Ovidius :
Usque adoo nulla est slncora vohiptns,
Sollicitumquealif|iiid br.tia interveuit.
Salomon Proverbiorum capito xiii : Risus dolore mi-
scebitur, ol exlrcma gaudii luctus occupat. Lucrelius
dc libro Rerum Natura quarto :
Cnnvivia, ludi,
1'ocula cichrtt, inigucnta, coron»,8orta pnrantiir
A
No qnidqaam quoniam medio de fonte lcpnrum
Surgil amari nliquid, quod in ipsis floriljus angat.
9C,H
Extra] ]n rehuH externis, hoc est extra vos positis.
Ini7'a vrjs] In animis vestris. Cicero in Paradoxis :
Nemo potest non heatissimus esse, qui est totus afitus
cx sese, quique in se uno suaponit omnia.
Inscitia] Ignorantia. Persius :
l)t teneat vetitos inscitia dobilis actus.
Cardincm summa felicitate tibi] Id in quo vertiturct
consislit maxima et vera beatitudo.
Cardo] Quasi cor janu», id quo vortitur illa. Vir-
gilius :
ForibuB cardo stridebal ahoQis.
Accipitur interdum pro opportunitate. Idem :
n Ilaud lanto cessabit cardine rerum.
Et circa id verli cardinem dioimus, in quo summa rei
consistit.
Situicomposfucris] Sui compos est, qui compositis
affectihus animi, rectaj rationi subjecit appetitum.
Si icafiiudo] Argumentatursummum bonum in fortuitis
rehusnonesse positum,hoc modo : Quocunque
prn?slantius aliud bonum est, idnon estsummum. Est
autem fortuna; suecessu bonum pra-.stantius, id puta
quod eripi non potest. Nonest igitur fortuna; succes-
sus summum honum. Unde fit ut nec beatitudinem
conferre possit, cum ea nihil sit aliud quam summum
bonum nalurai ratione degcntis.
Arlhxc] Addit aliam argumentationem inhunc sensum
: Non potest summum honum esse, quod nnllo
- modo intelligitur : Sed
bona forlnn» si intelligantur,
fallacia lluxaquo cognoscuntur; undecontinuus ainit-
tendi timor naseitur, qua; felicitatem non recipit. Sin
autem non intelliguntur, rursus excluditur beatitudo,
a qua procul abest ignoranlia; ca;citas, quajque polissimum
in bonorum speculatione verorumque con-
lcmplatione consistit.
Et rjuoniam iu idcm cs] Superioribus aliam adjungit
rationem, qua docet evidonlissime felicitatem cum
forluna non cohairere. Non cst, inquit, summuni honiinis
bonum, quod ab co potost separari. Verum
morte corporis ah immortali hominis animo fortuita
fclicitas separatur. Aut igitur liKC non est summum
horainis honuni, aut confitendum est omne morta-
i-v lium gonusin miseriam mortis line prolahi. Sed hoc
non ita essc prajclara mullorura facinora docuerunt,
qui pro Christi nomine lyraunis alacriter reclaman-
tes, doloribus suppliciisque beatitudinem sihicompa-
ravere. Proinde iu fortuitis hujus vitaj successihus
vera felicitas consistere non polest.
VermuUis demonstraiionibus] Non Plalonicis solum,
sed ct Christianis.
JJxc] Mors.
Multos] Non Stoicos, nequc Cynicos, scd magis
Christianos raartyres accipe.
J)oloribus] Baptista Mantuanus :
1'auca pari satius, brevibusquo mtCT-na pnrnre
(jlaudia snpplic.iis, qunm duin fugiontin frustra
Complexi bonn connmur rclinero, laborem
Pordere et iulornos demum descendere ad amnes.
Idom alio in loco :