03.06.2013 Views

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

t. I (PL 63)

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1077 LIBER DE UNITATE ET UNO. 1078<br />

spirituale et aliquid corporale, est aliquid ejus purum<br />

et lucidum et aliqiiid ejus spissum et obscunim,<br />

et hoc propter qnantitatem, ejus partes iu ali-<br />

quibus sunt rariores, ut inaere; in aliquibus vero<br />

strictiores, ut in lapide. Ideo unaquaeque res materiae,<br />

secundum gradum suoe elongationis, a prima<br />

unitalis origine recipit unitatem, quae dignior est ex<br />

sua aptitudine : inde est quod videmus partesignis<br />

nimis unitas, simplices et a^quales adeo, quod forma<br />

ejus videtur una, non habens in se diversitatem.<br />

Partes vero aeris et aquaj invenimus magis diversi-<br />

iicatas et separatas, adeo quod partes eorum et uni-<br />

tates discerni possunt. In duris autem corporibus et<br />

spissis unitatis jam major diversitas et obscuritas est.<br />

Quia igitur materia in supremis formata est intelli-<br />

gentife forma, et forma rationalis animaj, deinde<br />

postea forma aniraa; sensibilis, deinde forma animae<br />

vegetabilis, deinde forma natur», ad ultimum autem<br />

iinis est forma corporis, hic non accidit e.x diversi-<br />

tate virtutis agentis, sed es aptitudine materiae susci-<br />

pientis. Forma enim est quasi lumen, eo quod sicut<br />

per lumen res videtur, sic per formam cognitio et<br />

scientiareihabetur, nonpermateriam ; sed hochimen<br />

in quibusdam est clarius, in quibusdam obscurius,<br />

prout materia cui infunditur forma est clarior et<br />

obscurior. Quo enim materia fuerit sublimior, fit<br />

subtilior et penetratur tota a lumine, et ideo sub-<br />

stantia ipsa sapientior et perfectior, sicut inteliigen-<br />

tia et rationaiis anima. Et e converso quo materia<br />

fuerit inferior, ht spissior, et obscurior, et non ita<br />

penetratur a lumine, quo materia magis descendit,<br />

sicutjam supra dictum est, constringitur, et spissatur<br />

et corpulentatur, et partes ejus mediee prohibent ul-<br />

timas perfecte penetrari a himine. JJon enim est possibiie<br />

ut tantum iuminis penetret secundam, quantum<br />

primam, nec ad tertiam tantum luminis perveniat<br />

quantum ad mediam, et sic paulatim donec<br />

pervenietur usque ad partem materia; inUmam. Quae<br />

quia remotissima est a fonte luminis, iumen debili-<br />

tatur in illa, nec tamenhoc, sicutdictum est, propter<br />

lumen in se, sed propter multam debilitatem et obscuritatem<br />

materi» in se. Quemadmodum iumen<br />

solis, cum admiscetur tenebroso aeri, non est iilius<br />

virtutis cujus est admistum claro aeri ; vel quemadmoduni<br />

pannus albus tenuissimus cum induitur a<br />

corpore nigro occultatur candor ejus propter abundantiam<br />

nigredinis ; vei quemadmodums si tres vel<br />

phires feneslriE vitreae una post aliani recte contra<br />

radium solis disponantur in ordine, constat siquidem<br />

quod secuiida minus recipit luminis quam pnma,<br />

et tertia minus quani secunda ; et sic usque ad uitimam<br />

lit defectus luminis non propter lumen in se,<br />

sed propter elongationem fenestrfE vitrese a lumine :<br />

ita ut lumeu forma:^ unitatis quod infusum est materi;e<br />

descendendo iiat debile et obscurura, ita primum<br />

ejus multum discrepet a medio, et medium ab ultimo,<br />

el propter hanc diversitatem formaj unitatis, non<br />

uno modo, sed pluribus, dicitur aliquid ab unitate<br />

uuum. Unum euim aliud est essentiae simplicitate<br />

A unum, ut Deus ; aliud simplicium cognitione unum,<br />

ut angelus et anima, quorum unumquodque est unum<br />

conjunctione materise et forrase. Aliud est continui-<br />

tate unum, ut arbor et petra. Aliud est compositione<br />

unum, ut ex multis tabulis una arca, vel ex multis<br />

parietibusuna domus. Alia dicuntur unum aggrega-<br />

tione, ut populus, grex, congeries lapidum, vel<br />

acervus tritici. Alia dicuntur propositione unum ut<br />

rector navis, et gubernator civitatis dicuntur unum,<br />

similitudine ofiicii. Alia dicuntur unum accidente,<br />

ut diversasubjeotaejusdem qualitatis dicunturunum<br />

in ea qualitate, sicut nix et cygnus unum sunt albe-<br />

diue. Alia dicuntur unum numero, ut diversa accidentia<br />

qua3 eidem subjecto insunt dicuntur unum<br />

„ numero, id est in numerando, ut hoc dulce. et hoc<br />

ceruleum, vel hoc longum, vel hoc latum. Alia di-<br />

cuntur unum ratione, sed hoc duobus modis, quia<br />

ratione consortii, ut ens, intellectus et res, aliquid<br />

et vocabulum unum genus ; vel ratione unius sacramenti,<br />

ut spiritus, aqua et sanguis dicuntur unum.<br />

.A.lia dicuntur natura unum, ut participatione speciei<br />

plures homines unus. Alia dicuntur unum natione<br />

vel lingua, ut multi homines dicuntur una gens yel<br />

una tribus. Alia dicuntur unum more, sed hoc duobus<br />

modis, vel quia secundum consensum virtutis<br />

et dilectionis, ut multitudinis credentium erat cor<br />

unum et anima. Vel secundum consensum ejusdem<br />

vitii plures homines dicuntur unum, ut qui adhceret<br />

meretrici unum corpus efiicitur. Sic orania unitatem<br />

G appetunt, ut etiam ea multa sunt quse unum dici<br />

volunt. Quajcunque enim sunt idem quod sunt ut<br />

vera unitate esse nituntur, ut eam simulando nitun-<br />

tur. Quidquid enim vel est unum, vel est plura.<br />

Phiralitas autem non est nisi ex aggregatione unitatum<br />

; quae unitates si sunt disgregatas, faciunt mul-<br />

titudinem ; sin vero fuerint continua in materia,<br />

faciunt magnitudinem. Quapropter inter unitates<br />

quantitatis discretse et unitates quantitatis continuce<br />

subsistentis in materia nihil intercst, quia illce disgregatffi<br />

sunt et iltecontinuy;. Continuum genus non<br />

est nisi ex discreto, quia intellectus continuitatis<br />

non est in coutinuo, nisi continuatio disgregatorum.<br />

At propter hocnecesse estut continua quantitas non<br />

adveniat in substantia nisi ex unitatibus. Quando<br />

enim partem quantitatis signaveris, necesse est ut sit<br />

uuum vei piura. Sed omnis pluralitas (ut dictum est)<br />

ex unitatibus est. Unde aperte datur intelligi quod<br />

discretcB et continuae quantitatis radix una est, eo<br />

quod coraposita sunt ex una re, et resoivuntur ad<br />

unum. Et etiam quia corporis partes quo magis fue-<br />

rint sibi conjuncta? et constrictiE, ipsum corpus erit<br />

spissius et magis quantum, ut iapidis : et e converso<br />

quo magis fnerint partes corporis dissolutae et latce,<br />

ipsum erit subtilius et levins et minus quantum, ut<br />

aer. Verum est igitur quod continua quantitas non<br />

venit in substantiam, nisi ex conjunctione et constructione<br />

unitatum in illa. Unitas igitur est qua<br />

-unaquaeque res una est, et est id quod est.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!